چرا باید حجاب داشته باشیم؟
حجت الاسلام و المسلمین میر لوحی می‌گوید قرآن از زنان می‌خواهد برای ارزشمند شدنشان در جامعه با حجاب در معرض دید حاضر شوند. حجاب همچون صدفی گوهر وجود بانوان را در دل خود محفوظ می‌دارد و سدی در برابر نگاه نامحرمان است؛ در حقیقت حجاب پاسبان، محافظ و هادی برای زنان است؛ حجاب حریم خصوصی را مستحکم می‌کند به این معنا دزدان حرمت‌ها نمی‌توانند به عفاف زنان تجاوز کنند.
چنانچه هر دستی را از گنجینه‌های بانوان کوتاه می‌کند؛ الماسی که در یک بوتیک بزرگ محافظت می‌شود و دسترسی به آن کار محال است؛ با این نگاه به حجاب، هیچگاه حجاب اجباری نمیشود؛ حجاب زیباست هدیه‌ای که آنقدر گرانمایه است که خداوند چند آیه از قرآن کتاب آسمانی را به آن اختصاص داده است و این مهم تنها یک معنا دارد که زنان در پیشگاه خداوند صاحب مقام والایی هستند و در صورتی که به دستورات الهی عمل کنند بهترین جایگاه‌ها را از آن خود خواهند کرد؛
سالهاست خیلی از آدم‌ها سعی دارند نام خود را در گینس یک ارزش مادی ثبت کنند. ای کاش به این فکر می‌کردیم نام خود را در گینس معنوی که یکی از آنها حجاب و عفاف است، ثبت کنیم؛ حجاب خیلی زیباست؛ ارزش بانوان و دختران با حجاب و عفاف معنا پیدا می‌کند.
چرا آیه حجاب بر پیامبر (ص) نازل شد؟
بر اساس روایات بسیار روزی زن و مرد جوانی در یکی از کوچه‌های مدینه با هم روبرو شدند در حالی که زن روسری خود را کامل روی سر و گردن خودش نکشیده بود. پسر چشمش به این صحنه افتاد و خیره شد و زمانی به خود آمد که سر و صورتش خون آلود شده بود. نزد پیامبر (ص) رفت و به شکایت ماجرا را تعریف کرد؛ آن گاه جبرئیل (ع) از آسمان آمد و آیه حجاب نازل شد.
برهمین اساس سید محمد حسین میرلوحی پژوهشگر معارف اسلامی در گفتگو با خبرنگار حوزه قرآن و عترت با تایید بر چگونگی حکایت نازل شدن آیه قرآن در خصوص زن و مرد جوان در مدینه و اشاره به لزوم توجه به تفسیر آیه حجاب برای امنیت بانوان، دختران و جامعه اظهار کرد: بر اساس حکم فقهی؛ هر گوهر زیبایی ابتدا صاحب دارد و زیبایی‌اش به این است که همیشه و همه جا در دسترس همگان نیست؛
زن به عنوان گوهر لطیف و زیبای خلقت در مرحله جسمانی و نیز به عنوان یک حقیقت انسانی در مرحله ارزش گذاری‌های وحیانی و حتی فلسفه مادی باید موجودی غیر دسترس و دور از نگاه هوس آلود قرار گیرد. وی ادامه داد: در این آیات ابتدا با دستور به مردان مومن در رابطه غض بصر و کنترل نگاه؛ از زنان که دلربایی گوهر جسمانی آنها بدیهی خلقت آنها و استمرار نسل بشر است می‌خواهد که در موقع حضور در جامعه برای راحت‌تر زندگی کردن و ارزشمند شدنشان با حجاب در معرض دید حاضر شوند.
حجاب از منظر قرآن
حجت الاسلام و المسلمین میرلوحی با اشاره به احکام حجاب در قرآن تصریح کرد: چند مفهموم در آیه حجاب به کار رفته و دستور کنترل نگاه به زنان در این آیه آمده است؛ زنان باید بدانند حق ندارند دست دل را مطلق تاعنان به چشم سپارند؛ هر آنچه دیده بیند دل کند یاد؛ زنان نیز به هر صحنه‌ای که محرک آنهاست نباید چشم بدوزند و باید زینت‌های خود را از دیگان نامحرمان دور کنند.
این کارشناس مذهبی افزود: پوشش زنان باید به صورت عمومی طوری باشد که دل و ذهن افراد دیگر به سمت بهره برداری جنسی نرود.
حجاب فقط پوشاندن اعضای بدن است؟
حجت الاسلام و المسلمین میرلوحی با تاکید بر اینکه حکم قرآن در خصوص حجاب پوشاندن زینت هاست، عنوان کرد: هر آنچه به عنوان زینت زن تلقی می‌شود از جواهرات تا نوع آرایش و موارد دیگر باید از نگاه نامحرمان پوشانده شود.
وی افزود: زنان موظفند پوششی را انتخاب کنند که به هیچ وجه دیده نشود؛ البته علما از این آیه، دستور معصومان الهی (ع) و سیره آنها دریافته‌اند؛ تنها قسمت‌های مجاز مچ دست و گردی صورت است.
مواردی که باید برای محرمان رعایت شود
حجت الاسلام و المسلمین میرلوحی با اشاره به اینکه آیه حجاب به عنوان یک سند الهی برای امنیت بانوان و دختران و ارزش واقعی آن نازل شده است، تاکید کرد: بر هر زنی واجب است زینت‌های خود را پنهان کند تا امنیت داشته باشد؛ این حکم برای نامحرمان آورده شده، ولی رعایت برخی موارد برای محرمان نیز ضروری است؛ احکام الهی حد و مرز مشخصی را برای مردان و زنان تعیین کرده حتی برای محرمان احکامی در خصوص نوع پوشش و عفاف توصیه شده است. در صورتی که زینت محرک جنسی باشد فرقی بین محرم و نامحرم ندارد.
احکام رنگ‌ها در حجاب و عفاف
حجت الاسلام و المسلمین میرلوحی در خصوص حکم فقهی پوشش، گفت: باید انتخاب پوشش به گونه‌ای باشد که محرک نباشد؛ این پرهیز از تحریک را می‌توان در احکام رنگ نیز بیان کرد؛ به لحاظ عرفی و روانشناسی اثبات شده که برخی رنگ‌ها باعث جلب توجه و تحریک می‌شود و این پوششها ممنوع است.
این کارشناس مذهبی افزود: همچنین پوشش نباید حجم بدن را مشخص کند و غالبا باعث جلب نظر و تحریک شود. نوع راه رفتن نباید همراه با خرامیدن و آشکار شدن زینتها باشد.
ملائکه‌ای از جنس دختران و بانوان با عفاف
حجت الاسلام و المسلمین میر لوحی تصریح کرد: عفاف نوع زیست است که برای خود و دیگران باعث پاکدامنی می‌شود این عنوان در دیدگاه اسلامی آن قدر والاست که آمده انسان عفیف در ردیف ملائکه الله فرض می‌شود و در صورت تببین درست، بسیاری از مشکلات جامعه حل خواهد شد. خرید شال نخی به دلیل راحتی بستن آن باعث آسودگی خیال بانوان در این زمینه خواهد شد.
وی افزود: سبک زندگی ما از خورد، خوراک، خواب، پوشش، گفتار، رفتار و… باید طوری باشد که هم خود و هم دیگران دچار کمترین تحریک غریزی و شهوانی شوند. مواردی که در آیه حجاب به آن تاکید شده حجاب به عنوان یکی از مصادیق عفاف است و در آیات دیگر به زنان دستور داده شده که در هنگام گفتگو با نامحرم سنگینی را حفظ کند و صدای خود را نازک نکنند یا در آیات متعدد گرفتن دوست از جنس مخالف را منهی اعلام کرده است.
این کارشناس مذهبی تاکید کرد: براساس روایات، حضور غیرضروری زنان در جایی که مردان هستند از مصادیق خلاف عفت است؛ استفاده زن از عطر در جایی که مردان حضور دارند، حرام است.
حجاب در آخر زمان چگونه است؟
حجت الاسلام و المسلمین میرلوحی با اشاره به اینکه حجاب و عفاف در آخر الزمان فرقی با زمان‌های دیگر ندارد؛ همه در هر زمان و مکان موظف به رعایت اصول عفاف و حجابند، اظهار کرد: این پذیرفته است که ابزار‌ها تغییر می‌کنند و در بستر زمان می‌توانند پیشرفته شوند، اما نباید این پیشرفته شدن به این معنا باشد که اصل مواردی که درباره حجاب و عفاف گفتیم، اندک خدشه‌ای پیدا کنند.
آیا چادر فقط حجاب است؟
حجت الاسلام و المسلمین میرلوحی با اشاره به اینکه ما در یک نگاه کلی برای مسلمان بودن می‌توانیم حداقلی یا حداکثری عمل کنیم، بیان کرد: کسانی را که روی لبه حلال و حرام عمل و فقط برای ردن نشدن از خطوط قرمز تلاش می‌کنند و نزدیک منطقه خطر هستند، مسلمان حداقلی می‌نامیم و کسانی که به شکرانه نعمات بزرگ الهی بر آنها و جلب رضایت خدواند دستوراتش را به نحو احسن عمل کنند، مسلمان حداکثری می‌نامیم.
وی افزود: درست است که با حجاب اصول پوشیده شدن همه جا جز وجه و کفین فقط آمده است و این با بسیاری از پوشش‌های معمول امروز جامعه ما ممکن است، اما آنچه که ما را به سمت اسلام حداکثری می‌برد به طور زیبا و خدا پسندانه‌ای در چادرهای سنتی ما رعایت شده است؛ قطعا به صورت فقهی چادر تنها حجاب واجب نیست و آنچه به عنوان روسری و مانتو با رعایت اصول از پیش گفته از جمله دوری از تحریکات مختلف باشد، مورد تایید اسلام است.
این کارشناس مذهبی با اشاره به اینکه صرف چادر سرکردن رعایت حجاب و عفاف نیست، افزود: در عصر ما مدل‌های مختلفی از چادر آمده که کارکرد پوشش کامل چادر را از دست داده است و فقط اسم چادر و دلخوشی برای برخی دختران خانواده‌های مذهبی شده که بتوانند خانواده مذهبی خود را راضی کنند. چادر باید به گونه‌ای باشد که در زیر آن روسری و پیراهنی که بر تن دارند به عنوان یک پوشش محرک از نظر تنگی و رنگ تلقی نشود؛ جلوه نمایی برخی از دختران در فضای مجازی به اصطلاح چادری از بلایای عصر ما شده است که باید مورد توجه خانواده‌ها باشد.
آیا حجاب مخصوص زنان است؟
حجت الاسلام و المسلمین میرلوحی با تاکید بر اینکه نوع پوشش و آرایش پسران جامعه، یکی از نکات مورد توجه و دغدغه عرصه فرهنگ است، گفت: در قرآن همانند زنان برای مردان نیز دستور حفظ حجاب و عفاف آمده است؛ مردان هم باید طوری انتخاب پوشش کنند تا باعث توجه نظر افراد جامعه به برجستگیهای جنسی نشود؛ بسیاری از پوششها، پیرایش‌ها و آرایش‌های حضور مردان در جامعه قطعا مورد تایید اسلام نیست و حرمت فقهی رعایت نمیشود.
پرسش و پاسخ » حجاب
پرسش: اخیراً مجموعه ای از استفتاءات پیرامون حجاب در بعضی از سایتهای خبری به آیت الله سیستانی نسبت داده شده. از جمله اینکه مرد حق اجبار همسر و دخترش را بر حجاب ندارد. و اینکه حضور در مجالس عروسی مختلط زنان و مردان و همراه با رقص و موسیقی جایز است. آیا اینها صحت دارد؟
پاسخ: مقصود از اینکه شوهر و پدر حق اجبار بر حجاب را ندارند اینست که ـ بنابر احتیاط لازم ـ آنان نمی توانند بدون اجازه حاکم شرع از إعمال قوه ـ مانند گوش مالیدن و کتک و حبس ـ در امر به حجاب استفاده نمایند؛ اما استفاده از روشهای مسالمت آمیز ـ حتی تند خویی اگر ملایمت موثر نباشد ـ جایز بلکه با مراعات شرایط یاد شده در رساله عملیه واجب است.
و نیز حضور در مجالس عروسی مختلط و یا مشتمل بر گناه های دیگر در صورتی جایز است که به هیچ وجه تایید عملی حرام محسوب نشود؛ و شخص با حضورش به گناهی ـ مانند نظر حرام و گوش دادن به آواز ـ مبتلا نگردد؛ و در اینصورت باید ـ طبق شرایط یاد شده در رساله عملیه ـ حاضرین را امر به معروف و نهی از منکر کند؛ بلکه اگر احتمال تاثیر را هم نمی دهد باید ـ بنابر احتیاط لازم ـ با ترش رویی در مقابل گناه کاران ناراحتی و تنفر خود را از کار آنان اظهار نماید.
پرسش: آیا بیرون گذاشتن قسمتی از روسری از زیر چادر برای زنان اشکال دارد؟
پاسخ: فی نفسه مانعی ندارد ولی موهایش را باید بپوشاند. خرید روسری بهاره نیز همین حکم را دارد و جنس پارچه روسری نباید لیز باشد.
پرسش: آیا پوشیدن جورابی که ساتر است امّا مچ پا را مجسّم می کند، جایز است؟
پاسخ: پوشیدن چنان جورابی فی حد ذاته جایز است.
پرسش: آیا یک زن جوان می تواند جوراب به رنگ پا که معمولا ساق پا را زیباتر نشان می دهد به عنوان حجاب بپوشد؟
پاسخ: پوشیدن چنین جورابی ـ به خودی خود ـ اشکالی ندارد، امّا چون در فرض سؤال زینت به حساب آمده باید آن را از دید نامحرمان بپوشاند.
پرسش: زنی که روی خود را نمی گیرد می تواند موهای صورت و ابروان را بردارد و پودر طبیعی و سبک بر صورت بزند؟
پاسخ: برداشتن موی صورت، و باریک کردن ابروان، مانع از بازگذاشتن رو نمی شود به شرط آنکه از افتادن در حرام ایمن باشد و بازگذاشتن صورت به انگیزه نگاه نامحرمان نباشد امّا پس از به کار بردن پودر و وسایل آرایشی، پوشاندن صورت واجب است.
پرسش: آیا زن با حجاب تنها می تواند از مرد نامحرم رانندگی یاد بگیرد در صورتی که هنگام آموزش، بیم افتادن در حرام هم نباشد؟
پاسخ: با وجود ایمنی از فساد، جایز است.
پرسش: عده ای از زنان با حجاب مسلمان، عادت کرده اند که چانه و قسمتی از زیر چانه را باز می گذارند امّا گردن را می پوشانند. آیا چنین کاری جایز است؟
و چه اندازه ای از صورت را می توان باز گذاشت و آیا گوشها را هم می توان بیرون گذاشت؟
پاسخ: صورت شامل دو گوش نمی شود، پس پوشاندن آنها واجب است امّا چانه و مقدار اندکی از زیر چانه، در حکم صورت می باشد.
پرسش: آیا عکس گرفتن بی حجاب و بدون روسری در مجلس دوستانه اشکال دارد و اگر دوستان قول بدهند که عکس فرد را به نامحرم نشان ندهند اما بعداً نشان دهند گناه آن به عهده کیست با توجه به این که شخص به گفته دوستان خود اعتماد کند تکلیف این شخص چیست؟
پاسخ: گرفتن عکس در چنین مواردی فی حد نفسه اشکال ندارد و مسؤولیت به عهده کسی است که عکس را نشان داده است
پرسش: آیا والدین حق دارند که حجاب را به فرزندان بالغ تحمیل نمایند؟
پاسخ: حق دارند ولی نه با کتک ومانند آن.
پرسش: درس دادن یا سخنرانی کردن یک مرد در مقابل زنهائی که حجاب اسلامی دارند چه حکمی دارد؟
پاسخ: فی نفسه مانعی ندارد.
پرسش: حکم نگاه کردن وصحبت کردن با زن مسلمان که حجاب خود را به طور کامل رعایت نمی کند چیست؟
پاسخ: اگر نگاه با شهوت باشد، یا اینکه بیم افتادن در حرام باشد جایز نیست.
پرسش: اگر زنی چادر نمی پوشیده وقبل از عقد هم شرط کرده که نمی تواند چادر سر کند، در صورتی که از حد شرعی حجاب تخطی نمی کند آیا مرد اجازه دارد او را به چادر مجبور نماید؟
پاسخ: چنین حقی برای او نیست، ولی با این وصف بهتر است زن مسلمان چادر بپوشد.
پرسش: نپوشانیدن صورت و دو کف دست و پاها چه حکمی دارد؟
پاسخ: پوشاندن تمام پاها برای خانم ها از نامحرم لازم است.
پرسش: ایا یک زن مسلمان دارو ساز میتواند در داروخانه کار کند؟
پاسخ: با رعایت حجاب و حدود شرعی اشکال ندارد.
پرسش: حجاب زن و گردی صورتش تا چه حد باید باشد؟
اگر ابروها برداشته شده باشد حکم چیست؟
پاسخ: حجاب کافی آن است که موها و بدن را پوشانده و خود زینت شمرده نشود و برجستگیهای زن را نمایان نسازد و صورت و دستها تا مچ لازم نیست پوشانده شود و همچنین ابروی برداشته شده لازم نیست پوشانده شود ولی باید که با ارایش زینت نشده باشد.
پرسش: در صورتی که زن در محیطی امن و مطمئن بخواهد نماز بخواند که هیچ نا محرمی وجود ندارد ایا برای نماز نیاز به حجاب دارد؟
پاسخ: پوشش در هنگام نماز ـ هرچند نامحرمی نباشد ـ لازم است.
پرسش: ایا زن میتواند موهای مصنوعی خود را (چه پوستیک و چه چسبیده) به نامحرم نشان دهد؟
پاسخ: باید پوشانده شود.
پرسش: اگر چادر نماز از پشت آن سایه بدن پیدا باشد اشکال دارد یا نه؟ میزان ضخامت چادرهای معمولی به گونه ای است که کمی سایه می اندازد؟
پاسخ: اشکال دارد.
پرسش: شخصی کارش چاپ و ظهور عکس است آیا دیدن عکس خانم هایی که موهایشان پیدا است اشکال دارد؟
پاسخ: اگر آن مرد صاحب عکس را نشناسد و نگاه با شهوت نباشد اشکال ندارد.
پرسش: زن تا چه سن می تواند حجاب نداشته باشد؟
پاسخ: تا قبل از سن بلوغ که نه سال قمری است.
و نه سال قمری معادل هشت سال و هشت ماه و بیست روز شمسی می باشد.
پرسش: ایا من باید خودم را از پسرهای ۱۳ ـ ۱۴ ساله فامیل بپوشانم؟
پاسخ: زن باید موی سر و بدن خود را ـ به جز صورت و دستها ـ از پسر بالغ نا محرم بپوشاند و احتیاط لازم آن است که بدن و موی خود را از پسری هم که بالغ نشده ولی خوب و بد را میفهمد و احتمال میرود که نگاهش به بدن زن موجب تحریک شهوتش شود بپوشاند.
پرسش: آیا پدر و مادر شوهر اجازه اجباری نمودن چادر برای عروس بعد یا قبل از ازدواج دارند؟
پاسخ: نمی توانند اجبار کنند ولی شوهر می تواند اجازه ی خارج شدن از منزل را بدون چادر به همسر خود ندهد.
پرسش: آیا حجاب اسلامی برای خانواده های مذهبی و روحانی متفاوت از دیگران می باشد؟
پاسخ: شرعا تفاوت نمی کند ولی باید شؤونات خانواده حفظ شود.
پرسش: آیا زینت کردن (در حد معمول) دستها تا مچ و یا آرایش ساده صورت محل اشکال است (برای غیر همسر در جامعه)؟
پاسخ: چهره آرایش کرده لازم است پوشانده شود.
پرسش: آیا برای حجاب می توان از مانتو و روسری استفاده کرد؟
پاسخ: حجاب بر بانوان واجب است و در حجاب لازم است علاوه بر پوشاندن موی سر و همچنین تمام بدن ـ غیر از صورت و دستها تا مچ ـ به گونه ای باشد که برجستگی ها را نمایان نکند و زینت شمرده نشود پس اگر پوشاک هایی که به جای چادر پوشیده می شود چنین باشد اشکال ندارد ولی با این وصف بهتر است زن مسلمان چادر بپوشد.
پرسش: آیا دیدن موی زن کافر حرام است؟
پاسخ: بدون شهوت اشکال ندارد.
پرسش: آیا در جایی که نداشتن حجاب مستوجب به گناه انداختن کسی نمیشود پوشاندن سر برای خانمها واجب هست (مشروط بر اینکه بقیه نقاط بدن کاملا پوشیده باشد). مثلا در اروپا که مردم اهمیتی برای حجاب قائل نیستند دیده شدن موی سر یک خانم چه مشکلی می تواند ایجاد کند.
پاسخ: حجاب بر بانوان واجب است هرچند که بی حجابی وی موجب به گناه افتادن دیگری نشود.
پرسش: آیا پوشیدن پوشیه برای خانمها جایز است؟
پاسخ: اشکال ندارد.
پرسش: حکم جوراب پوشیدن خانمها در مقابل نامحرم چیست؟
پاسخ: بر زن لازم است پاهای خود را از دید افراد نامحرم مستور کند.
پرسش: آیا زن مؤمنه می تواند با روی باز و مستقیم ـ بدون اینکه موهایش پیدا باشد ـ با نامحرم حرف بزند؟
پاسخ: فی نفسه اشکال ندارد.
پرسش: تا چه حد می توان به فرزندان در مورد نماز و حجاب اجبار کرد و یا کتک زد؟
پاسخ: نسبت به بالغین باید امر به معروف و نهی از منکر کند و بدون اجازه حاکم شرع بنابر احتیاط واجب زدن و مانند آن جایز نیست ولی می تواند از روشهایی مانند منع بعضی کمکها استفاده نماید.
پرسش: آیا پوشیدن حجاب برای زن دراسلام فرض است؟ حتی درکشورهای خارجی؟ ومقصودم از حجاب روسری است؟
پاسخ: واجب است که زن تمام بدن خود را به استثناء صورت ودستهای تا مچ از چشم نامحرم با حجابهای که خود زینت نباشد مستور کند.
پرسش: نقاب برای زن جوان چه حکمی دارد؟
پاسخ: واجب نیست.
پرسش: من جوانی هستم ۲۴ ساله وقصد دارم با دختری ازدواج نمایم که در اروپا زندگی مینماید واز نظر حجاب کمی سهل‌انگار است، مثلا با موی برهنه رفت وآمد می کند. حال اگر بخواهم با این قبیل اشخاص ازدواج نمایم، آیا از نظر احکام خداوند در این دنیا ودر دنیای آخرت مسئولیت وبازخواستی برای من وجود دارد؟
پاسخ: قبل از ازدواج مسئولیتی ندارید ولی بعد از آن مسؤول حفظ حجاب او هستید وباید او را از بیرون رفتن بدون حجاب منع کنید پس باید از هم‌اکنون فکر کنید که آیا می توانید با چنین زنی اینطور برخورد نمایید و وظیفه تان را انجام دهید!
پرسش: آیا مرد اجازه دارد که حجاب را به همسر خود تحمیل کند؟
پاسخ: مرد نمی تواند همسر خود را مجبور کند به رعایت کردن حجاب ولی می تواند او را از بیرون رفتن منع کند حتی با حجاب.
پس می تواند شرط کند که اگر حجاب کامل پوشید حق دارد خارج شود.
پرسش: چرا حجاب زن غیر مسلمان در یک کشور اسلامی واجب است ولی کشف حجاب زن مسلمان در یک کشور غیر اسلامی ممنوع می باشد؟
پاسخ: بر زن حجاب واجب است مسلمان باشد یا غیر مسلمان، در کشور اسلامی باشد یا غیر اسلامی.
پرسش: آیا منظور از حجاب پاکی و عفت زن و جلوگیری از انحراف جامعه و عدم نگاه آمیخته با گناه به زن نیست؟ در این صورت اگر زنی بتواند با پوشیدن لباسهای ساده ای که اصلا جلب توجه نمی کند عفت را رعایت و از نگاه شهوت آمیز مردان جلوگیری کند آیا لازم است روسری سر کند و اگر بله چرا؟
پاسخ: حجاب یعنی مستور کردن تمام بدن و زینتها و مواضع فتنه انگیز زن با پوششی که خود زینت یا موجب تحریک و استهجان نباشد، واجب است. و علت احکام از راه شرع معلوم می شود و علتی برای این حکم بیان نشده است.
پرسش: آیا پوشاندن روی پا برای زن در نماز واجب است؟
پاسخ: واجب نیست ولی از نامحرم باید پوشاند.
پرسش: شغل اینجانب پرستاری است و در بیمارستان کار می کنم آیا معاینه و لمس بدن نامحرم اشکال شرعی دارد؟
پاسخ: بدون پوشش مانند دستکش جایز نیست مگر اینکه نشود کار را انجام داد و بیمار مضطر به معالجه متوقف بر لمس باشد و مردی که این کار را بتواند انجام دهد نباشد.
ضرورت آشنا کردن نوجوانان دختر و پسر با موضوعات عفت و حجاب/ چرا روسری و مانتو حجاب کامل محسوب نمیشود؟
هر چیزی دارای ارزش و مقام باشد، در ستر و پوشش مخفی می‌شود. چادر نیز به‌منزله ستر و پوشش زنان، به آنها ارزش و اعتبار داده و آنها از تعرضات و آسیب‌ها در امان نگه می‌دارد.
به گزارش خبرنگار فرهنگی، با وجود انواع پوششها و مخالفت‌هایی که از سوی رسانه‌های دشمن مبنی بر حذف حجاب برتر می‌شود، باز هم زنان غیرتمند و مسلمان کشورمان، از چادر خود محافظت کرده و محکم‌تر از قبل با اسلحه حجاب به جنگ فرهنگی‌ای می‌روند که دشمن آن را طرح‌ریزی و برنامه‌ریزی کرده است. البته در این میان، هنوز هم پرسش‌ها و ابهاماتی در مورد حجاب و عفاف، ضرورت عفیف بودن مردان و زنان جامعه و حتی شکل و نوع حجاب مطرح است.
در گفت‌وگویی که با دکتر مریم عبدالباقی، استاد حوزه و دانشگاه و کارشناس دینی به بررسی موضوع عفاف و حجاب در جامعه و ضرورت استفاده از حجاب برتر پرداخته ایم. آن طور که این پژوهشگر قرآنی توضیح می‌دهد، خدای متعال در قرآن کریم اصول و قواعد کلی در مورد حجاب را مطرح فرموده است، اما نوع جزئی و یا رنگ حجابی که مورد استفاده زنان و مردان جامعه قرار می‌گیرد، توسط خود آنها و بنا بر عرف جوامع و کشورها تعیین می‌شود.
هرچند که در میان انواع حجاب‌ها و پوششها، حقیقتاً چادر مشکی به عنوان حجاب برتر و پوشش کامل مطرح است. چراکه ضمن پوشاندن کل بدن زنان، رنگ مشکی آن هیچ نوع جذابیتی نداشته و مانع هر نوع تعرض می‌شود.
مردان هم باید مانند زنان عفیف باشند
آیا عفت تنها مختص خانم‌هاست و یا مردان هم باید دارای صفت عفت باشند؟ درواقع می‌خواهیم بدانیم آیا عفت مانند حجاب، در مورد همه انسان‌ها صدق می‌کند و یا تنها زنان باید عفیف باشند؟
در مورد عفت باید دقت شود که عفیف بودن در وهله اول ارتباطی به جنسیت فرد ندارد. به این معنا که انسان، چه زن باشد و چه مرد، باید دارای صفت عفت باشد. در این مورد متأسفانه گاهی رویکرد و نظر غلطی در مورد عفیف بودن در جامعه مطرح می‌شود، مبنی بر اینکه عفت را تنها مختص به خانمها می‌دانند و مردان و پسران جامعه را از این صفت مبرا دانسته و نداشتن عفت آنها را به نوعی توجیه غیرمنطقی می‌کنند.
به عنوان مثال اگر یک دختر و یک‌یک پسر در جامعه رفتار ناشایستی داشته باشند، بعضی از مردم تنها دختر را مسئول دانسته، توبیخ می‌کنند و کاری به پسر ندارد. در حالی که هر دوی آنها می‌بایست دارای عفت باشند و در صورت ارتکاب عملی که از بی‌عفتی نشأت می‌گیرد، سرزنش یا هدایت شوند؛ بنابراین در صفت عفت میان تمام انسان‌ها اعم از زن و مرد، پیر و جوان مشترک است و کسی نمی‌تواند خود را از این صفت نیکو و پسندیده مبرا بداند.
عفت و حجاب متناسب با جنسیت فرزندان آموزش داده شود
دلیل چنین رویکردی از سوی گروهی از مردم جامعه چیست؟ چرا بعضی افراد حجاب و عفت را تنها مختص دختران و زنان می‌دانند و حتی در تربیت فرزند دختر و پسر این را گوشزد کرده و ترویج می‌دهند که دختران باید حجاب و عفت داشته باشند ولی حجاب برای پسران آزاد است؟
علت این موضوع به نحوه تربیت و سبک زندگی غلطی برمی‌گردد که در میان عده‌ای رواج دارد. کسانی که به غلط، دختران خود را به حجاب وادار کرده‌اند ولی پسران را آزاد گذاشته‌اند، نمی‌توانند فرزندان و نوجوانان را به درستی تربیت کنند. این افراد از یک سو با مطرح نکردن فلسفه و زیبایی حجاب برای دختران خود، فقط آنها را به روسری و حجاب وادار می‌کنند بدون اینکه دختر نوجوان چیزی از دلیل و زیبایی حجاب خود بداند. از سوی دیگر پسران را آزاد می‌گذارند و حجابی که مخصوص مردان و پسران است را به آنها آموزش نمی‌دهند.
نتیجه این گونه تربیت‌های غلط آن است که این گروه دختران و پسران در جوانی و بزرگ‌سالی و به خصوص زمانی که از تحت سرپرستی والدین خود خارج می‌شوند، به این علت که آشنایی درستی با موضوع عفت و ضرورت‌های عفیف بودن ندارند، دچار انحطاط‌های اخلاقی و رفتاری شده و به خود و جامعه آسیب می‌زنند.
این در حالی است که اگر موضوع عفت به درستی در میان خانواده‌ها تبیین شده و مادران و پدران بدانند چگونه باید فرزند دختر و پسر خود را با موضوع عفت آشنا کنند و شکل و نوع حجاب را برای هر کدام از فرزندان خود به اقتضای شرایط و جنسیت او توضیح دهند، بسیاری از مشکلات و معضلات در زمینه عفت عمومی و فردی در جامعه ریشه‌کن خواهد شد.
در این صورت آیا تصور نمیشود که در این مورد زنان و دختران بیشتر از مردان در معرض آسیب قرار دارند؟
همین طور است. فرض کنید اگر رابطه شنیعی میان دختری و پسری برقرار شود، در نهایت دختر مورد نگاه و سرزنش قرار می‌گیرد. اگر رابطه شنیع منجر به بارداری ناخواسته شود، باز هم دختر به طور مستقیم با آن طفل در ارتباط است در حالی که این مورد در مورد پسران درست صدق نمی‌کند. پس لازم است که دختران در این مورد بیشتر مورد تربیت و حمایت قرار بگیرند.
درواقع اینکه به خصوص تأکید می‌شود زنان و دختران باید عفیف باشند، دلایل متعددی دارد که اتفاقاً سود و مصلحت آنها در میان است. ازجمله اینکه، اگر زن عفیف باشد مورد دست‌درازی و آزار مرد قرار نمی‌گیرد و مشکلات روحی و جسمی بعدی برای او به وجود نمی‌آید.
البته باز هم تأکید می‌شود که در این موارد باید دختران مورد حمایت باشند و تربیت در خانواده، باید به نوعی باشد که دختران ما بتوانند اصل و ریشه عفیف بودن و استفاده از حجاب را بدانند. در این صورت است که والدین می‌توانند مطمئن باشند که دخترشان حتی در غیاب آنها میتواند عفت خود را حفظ کرده و به درستی در جامعه ظاهر شده و رفت و آمد کند.
فلسفه چادر مشکی
می‌خواهیم درباره فلسفه چادر، آن هم چادر مشکی بدانیم. چرا از بین تمام پوشش‌هایی که برای خانمها وجود دارد، چادر را انتخاب کنیم؟ درواقع می‌خواهیم بدانیم چرا چادر به عنوان حجاب برتر شناخته می‌شود و روسری و مانتو نمی‌توانند حجاب کاملی باشند؟
در این مورد باید دقت شود که پوشش فلسفه و حکمتی دو سویه دارد. به این معنا که از یک سو لازم است زن به عنوان موجود مطلوب معرفی شود که از این منظر، پوشش موضوعی است که این مسئله را محقق می‌کند و نشان می‌دهد که اگر زن دارای ارزش نبود، لازم نبود در ستر و عفاف باشد. هرچند که عده‌ای تصور می‌کنند حجاب مطلوبیت را کم می‌کند، اما این تصور غلطی است.
چراکه هر چیزی دارای ارزش و مقام باشد، در ستر و پوشش مخفی می‌شود. به بیان دیگر، بعضی از افراد گمان می‌کنند که وقتی زن خیلی راحت در دسترس باشد و زیبایی‌ها و جاذبه‌های جنسی‌اش را به نمایش بگذارد، مطلوب‌تر و پرجاذبه‌تر است. در حالی که در این صورت، زن دم‌دستی و دست‌یافتنی تلقی می‌شود و از جاذبه او کم می‌کند.
از سوی دیگر، پوشش عاملی است که خطرات ناشی از تعرض، دست‌درازی و مزاحمت را کم می‌کند. درواقع پوشش به نیاز امنیتی انسان پاسخ می‌دهد و عاملی است که او را در خود امن نگه می‌دارد. در حالی که وقتی حجاب و پوشش برداشته شود، خطرات زیاد می‌شود.
بر همین اساس است که پوشش و حجاب، امری عقلانی به حساب می‌آید و دین خدا هم بر اساس همین عقلانیت و فطرت انسانی نهادینه شده است. یعنی انسان از زمان حضرت آدم علیه السلام تا حضرت خاتم‌النبیین صلی‌الله علیه و آله، با هدایت و وحی الهی پیش رفته و تمام قوانین الهی به مصلحت انسان بوده است. پوشش و حجاب هم یکی از همین موارد است که امروزه و در دوران ما که زمان بلوغ انسانی و آخرالزمان است، حجاب هم به کمال خودش رسیده است.
تأکید قرآن بر حجاب
همان طور که اشاره کردید در دین اسلام هم تأکید شده که زنان و مردان دارای حجاب بوده و عفیف باشند. اما آیا شکل و نوع حجاب هم برای افراد و به خصوص برای زنان مشخص شده است؟
این پرسش مهمی است که پاسخ آن، بسیاری از شبهات در مورد حجاب و عفاف را مرتفع می‌کند. دقت داشته باشید که شکل پوشش و حجاب، موضوعی نیست که دین آن را تعیین کند. هرچند در آیات قرآن کریم در مورد اینکه زنان چادر و مقنعه خود را تا روی سینه‌ها بکشند هم اشاره شده است.
ازجمله اینکه در قرآن کریم به حجاب اشاره شده و کلمه «جلباب» که جمعش «جلابیب» است آمده است. خداوند متعال در آیه 59 سوره احزاب می‌فرماید: «یَا أَیُّهَا النَّبِیُّ قُلْ لِأَزْوَاجِکَ وَبَنَاتِکَ وَنِسَاءِ الْمُؤْمِنِینَ یُدْنِینَ عَلَیْهِنَّ مِنْ جَلَابِیبِهِنَّ؛ اى پیامبر! به همسرانت و دخترانت و همسران کسانى که مؤمن هستند بگو: چادرهایشان را بر خود فرو پوشند [تا بدن و آرایش و زیورهایشان در برابر دید نامحرمان قرار نگیرد]» کلمه جلباب در لغت به پوشش سرتاسری، ملحفه و چیزی از مقنعه بلندتر و از ردا کوتاه‌تر ولی سراسری معنی شده است. بنابراین جلباب به چادری که امروز استفاده می‌شود، خیلی شبیه است.
اما در هر صورت شکل و جنس پوشش مورد استفاده مردم هر شهر و کشوری بر اساس ویژگی‌ها و شرایط اقلیمی، سنتی و عرفی به وجود می‌آید و به همین دلیل ممکن است حجاب مردم در منطقه‌ای با حجاب ساکنان منطقه دیگری کاملاً متفاوت باشد. اما دین اسلام اساس و شکل کلی آن را تعیین فرموده است.
به عنوان مثال در مراسم حج که افراد متدین آن را به جا می‌آورند، مردمی از سرزمین‌های گوناگون حاضر می‌شوند. در این مراسم که شکل پوشش این افراد متدین را ببینید، متوجه می‌شوید که همه آنها پوشش دارند و حجاب اسلامی را رعایت می‌کنند اما شکل و ظاهر پوشش آنها با هم متفاوت است. چون شکل و ظاهر جزئی پوشش در دین مشخص نشده است.
به شرایط منطقه‌ای اشاره کردید. در اینجا این سؤال مطرح می‌شود که شرایط خاص کشور ما با سلیقه و خواست مردم همراه شده و باعث شده که پوششی با عنوان چادر عرف شود و مورد استفاده قرار بگیرد. در این شرایط استفاده از چادر مشکی برای همه خانمها ضرورت دارد؟ یعنی نمیشود کسی از پوشش دیگری که طبق سلیقه‌اش است استفاده کند؟
طبیعتاً ما در هر سرزمینی که زندگی می‌کنیم باید آداب و رسوم و سنت‌های آن کشور را به عنوان جزئی از ماهیت اجتماعی خودمان بپذیریم. مثلاً اگر یک خانم مسلمان در کشور ژاپن زندگی می‌کند لزومی ندارد که چادر مشکی را به عنوان حجاب و پوشش خودش انتخاب کند، اما باید کیمینو را به صورت اسلامی طراحی کند و بپوشد. هرچند اگر همین چادر در کشورهای دیگر هم رواج پیدا کند بسیار زیبا و جایز خواهد بود. چون حجاب کاملی است که زن میتواند بدون اینکه هیچ برجستگی بدنش نمایان باشد، در جامعه و میان مردم رفت و آمد کند.
منظور شما این است که پوشش و حجاب باید اتفاق بیفتد اما شکل آن با شرایط اقلیمی و عرف جامعه هماهنگ باشد. استفاده از چادر در کشور ما چطور به صورت عرف درآمده است؟
اگر نگاهی به تاریخ کشورمان بیندازید متوجه می‌شوید که ایرانی‌ها چادر را از قرن‌ها قبل به عنوان پوشش انتخاب کرده بودند. در این مورد بعضی کارشناسان معتقدند که قرن‌ها پیش از ورود اسلام به ایران، خانم‌های ایرانی از چادر استفاده می‌کردند و بعضی کارشناسان هم استفاده از چادر را به بعد از مسلمان شدن ایرانی‌ها مربوط می‌دانند. در هر صورت، مشخص است که سابقه استفاده از چادر به سال‌ها قبل برمی‌گردد.
چادر حذف‌شدنی نیست
با توجه به این سابقه طولانی‌مدت، آیا ممکن است چادر را کنار گذاشت و پوشش دیگری را از نو طراحی کرد؟ یا اینکه باید همان چادر را تغییر داده یا اصلاح کرد؟
کنار گذاشتن چادر با توجه به سابقه کاربردی طولانی‌مدت آن و در عین حال کامل بودن پوشش و حجاب آن، کار صحیحی نیست. از طرف دیگر از محاسن چادر مشکی این است که هم پوشش کاملی است و هم رنگ یکدستی دارد که توجه دیگران را به خودش جلب نمی‌کند. از طرف دیگر همین چادر، چادری است که زنان انقلابی ما برای مبارزه با طاغوت و رژیم شاهنشاهی از آن استفاده می‌کردند، با همین چادر پشتیبان جبهه‌های جنگ بودند و در راهپیمایی‌ها شرکت کرده‌اند. در این شرایط چادر به عنوان مظهری برای زن مسلمان انقلابی و مبارز است.
بازخورد چادر مشکی هم در دنیا به همین صورت است که زنان چادری ایران را به عنوان مسلمان‌های آگاه و حزب‌اللهی می‌شناسند. نمونه‌اش اینکه یکی از نویسنده مشهور به نام فرانتس فانون در کتابش از جایگاه حجاب و چادری که زنان الجزایری سر می‌کنند، یاد کرده و همین چادر و حجاب را دلیلی برای ترس و وحشت دشمنان مطرح می‌کند. به بیان دیگر هر یک از زنان چادری در الجزایر به عنوان یکی از نیروهای قدرتمند که استعمار فرانسه را از بین می‌برد، مطرح است. چنین رویکردی در مورد حجاب و چادر زن ایرانی هم مطرح است. بر همین اساس است که هیچ لزومی ندارد کسی بخواهد از حذف چادر دم بزند.
اما آیا اصلاح و تغییر دادن همین چادر ساده امکان‌پذیر است؟ یا اختلالی در هیبت و پوشش بودن آن ایجاد می‌شود؟
اصلاح و تغییر دادن چادر ساده نه تنها اشکالی ندارد، بلکه در بسیاری از موارد و برای تعداد زیادی از خانمها مفید هم هست. یعنی می‌شود همین پوشش را اصلاح کرد. مثلاً خاکی شدن پایین چادر یکی از جنبه‌های منفی آن است، اما می‌شود با کمی کوتاه کردن قد چادر آن را اصلاح کرد.
یا اگر دست آزاد نیست و خانمی می‌خواهد در حین کار جلوی چادرش بسته باشد، میتواند جلوی آن را بدوزد تا در پوشش بودن چادرش اختلالی ایجاد نشود. چادرهای متنوعی که امروزه در بازار به فروش می‌رسند و مورد استقبال خانمها قرار می‌گیرند، نمونه‌هایی از چادرهایی هستند که هم پوشش کامل و درستی دارند و هم به زنان اجازه می‌دهند راحت‌تر در جامعه رفت و آمد کنند.
در این میان، مانتو و روسری هم یکی از پوشش‌های خانم‌هاست که از سال‌ها قبل مورد استفاده بوده است. به هر حال این پوشش هم مثل چادر به عنوان عرف درآمده است.
بله. از سال‌ها قبل مانتو و روسری هم به عنوان پوشش مورد استفاده بوده است. یعنی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، خانم‌هایی مانتو و روسری را به عنوان پوشش خود انتخاب کردند. این پوشش هم در صورتی که کامل و یکپارچه باشد، حجاب خوبی است. اما اگر مانتو و روسری با چادر مقایسه شود، چادر حجاب برتر است چون هم پوشیدگی کامل‌تری دارد که مراقبت کمتری دارد. از طرف دیگر چادر، سابقه ملی سیاسی دارد و وجه سیاسی، مبارزاتی و فرهنگی پررنگ‌تری نسبت به مانتو و روسری دارد.
در هر صورت ضرورتی مؤکد وجود ندارد که همه خانم‌های ایرانی باید چادری باشند، هرچند که چادر حجاب برتر و پوشش کامل‌تری نسبت به مانتو و روسری است. در عین حال چادر مشکی نسبت به رنگ‌های دیگر چادر مناسب‌تر است. در حراجی ویژه روسری شاپ انواع روسری، شال و چادر را می توانید ببینید و برای خرید آن اقدام کنید.
دفتر توزیع : گلستان – مینودشت
تلفن پشتیبانی: 09117070701
ایمیل پشتیبانی: info@rosarishop.com