زمانی که در جلسات در دفتر کارگاه مستقر شدیم، آقای ریچارد گارلاک شروع کرد تا درباره «سازه» برج که پس از ۱۱ سپتامبر طراحی شده بود، ارائه شود.
¿
«این کارگاهی است که قدرتهای زیادی در آن حضور دارند. قدرت شهردار نیویورک، قدرت سرمایه گذاران طرح، قدرت حاکم ایالت و… مواردی را که در ذهن داشت بر شمرد…»
شاید این بود که در یک کنفرانس سازه فولادی، آقای گارلاک بحث را با «مسایل سازه ای» شروع کند، اما مشاور بود که به عنوان نماینده، ذهنش درگیر مسایل غیر سازه ای است.
سال از آن روز گذشت و برج جدید تجارت جهانی افتتاح شد و در مراسمی از زحمات پروژه تقدیر شد و گارلاک به نمایندگی از همکاران هشتم در شرکت لس رابرتسون، لوح تقدیر را دریافت کرد.
شاید سالها میگذشت تا فهمیدم که مهمتر از «مباحث فنیِ طراحی سازه» و مهمتر از نکات اجرایی، «قدرت» که در یک پروژه حضور دارند باید درست شناخت و درک کنند. اجرا شود
هنوز برای اظهار نظر درباره «مکانیسم خرابی پیشرونده» در برج عبدالباقی زود است ولی «مهندسین مشاور» نقطۀ گمشده در ساخت و ساز کشور ایران می تواند باشد. شاید گفته شود: ما «شرکتهای مهندسین» هم زیاد داریم.این گزاره هم صحیح است.
در قادق قبل (( از برج چمپلین فلورقدا تا برج متروپل آبادان ) گفته شد دستمزد «طراحی» در کشور ما حدودا یک بیستم استاندارد بین المللی است.
|
مشاور در ایران به شکلی است که هیچ مشاوری «باقی» نمیشود و همه مشاورین «ناباقی» میشوند. مقاور، اتفاق افتاد.
«ساختار» مشاور یعنی اینکه یک شرکت معمولی (در ابتدا) با مشارکت سه نفر شروع بکار می کند و اسم شرکت حرف اول نام آن سه نفر است.
SGH
SOM
GMS
WSP
این سه نفر چند دهه با هم کار می کنند و وقتی که به سننشستگی می رسند، باز نیروی زبده در ساختار خود «رشد» داده اند که آنها «مدیر و سهامدار شرکت» می شوند. »مقاور خواهند بود.
1
بازگردیم به پروژه عبدالباقی و مشاورینِ «ناباقی» (با عمرهای کوتاه).نگاهِ جاری به خدمات مهندسی چنین است که آقای عبدالباقی در خوزستان یا آقای لاری در شیراز می روند و به اولین مجموعۀ مهندسیِ «دمِ دست» پول می دهند تا سازه را طراحی کنند. 00
خدمات مهندسی یک امر «جدی» در ایران نیست.در دبی، امثال عبدالباقی به شرکت مشاوران بین المللی پول می دهند برای طراحی.
ممکن است گفته شود که عامل اصلی این خرابی پیشرونده اشتباه پروژه فیمابین شهرداری و مالک (و اضافه کردن طبقه) بوده است.
در برج خلیفه دبی، سازه ابتدا برای 560 متر طراحی شده بود ولی «در 2008» مالک تصمیم گرفت که برج 808 متر شود و نهایتا در سال 2010 این سازه با 829.8 متر افتتاح شد. تیم ق مقاور یرح بودند.
امروز این سوال اساسی است که برای قوام بخشی به «کیفیت خدمات مهندسی» در ایران فردا چه باید کرد؟
* پژوه قگر دان قگاه برکلی ک القفرنقا