در ایران، یک فرهنگ دیرپای زنان در عرصه‌های اجتماعی وجود دارد که اثر آن را به‌صورت نقش‌آفرینی در اقتصاد، سیاست، فرهنگ، و مدیریت خانواده در موضوعاتی مانند خوراک و خوراک، چیدمان وسایل، ارتباطات خانوادگی، پس‌انداز، و شیوه‌های هزینه‌کردن می‌کند. این حضور فعال که از تلفیق حس مادری با خردورزی معطوف به رفتار آینده‌نگرانه‌های اقتصادی منجر می‌شود، به گفته مرتضی فرهادی، مردم‌شناس برجسته، تا حدی بوده‌اند که شماری از تاریخ‌نگاران از مناطقی مانند ری به‌عنوان نقاطی هستند که در آنها، زنان بر مردان هستند. ح کم ده ند ین ک زن زن می ن ع ع ع ی گفت که فرم فرم دری.
در میان قوم‌های کوه‌نشین ایران، زنان با برعهده گرفتن وظایف‌هایی چون دوشیدن شیر، درست کردن محصولات شیری، پختن نان و خوراک، گردآوری گیاهان خوراکی و دارویی و رنگدانه‌های، ریسیدن پشم، درانداختن طرح‌های شگفت‌انگیز برای دست‌بافته‌ها، تولید قالی و گلیم، فرزندآوری. تربیت بچه‌ها، و شکل دادن به گونه‌هایی از عاونی برای پیشبرد امور اجتماعی نقشی سترگ بر انجام آنها.
این حضور نیرومند و دلسوزانه، برای زنان محترمی ژرف همراه با تلاش از سوی مردان در پیشبرد یک وظیفه آن است که مرد، با بهره گیری از توان فیزیکی خود، به‌شکل غیرمترقبه در دفاع از ناموس بر سر می‌برد. برای مثال در میان قشقایی‌ها که حامل‌های پره‌ای از وجود دارنده‌ترین جلوه‌های فرهنگی حوزه تمدنی ایران هستند، زنان هم از نظر نقش‌آفرینی در فعالیت‌های روزانه و اقتصادی و هم از نظر رنگ بخشیدن به محیط و شورآفرینی در فضای زیستی (برای مثال با پوشش رنگارنگ و گیسوان چشم‌نواز). خود یا شادی‌آفرینی در مراسم ازدواج و جز آن) مراسمی دارند که اصلاً نمی‌توانند آنها را زیر ستم مردان یا محروم از حقوقی که مردان دارند، بدانند.
در جنبش حفاظت از محیط زیست، نقش موثری برای زنان در آغاز کارزارهای جدی (مانند فعالیت های رایشل کارسون در مبارزه با استفاده از سم های شیمیایی) و چه در مطالبه گری های محیط زیستی و آموزش بچه ها و کارکردهای مطبوعاتی داشته اند. زن بيشتر ريم بين گذشته گذشته يت يت،، در حف حف ز ن هستند در تغيير ق ق ق در زمينه مي.
*کنشگر محیط سیست
4747