بست های چهارپیچ و کاربردهای آن
یکی از متداول ترین بست های فلزی در داربست ها بست های چهارپیچ می باشند. در هنگام خرید بست چهارپیچ باید دقت کافی را لحاظ کنید، چون استحکام داربست ها به میزان زیادی به بست ها تکیه دارد. در مواردی به دلیل سهل انگاری تولید کننده ها، بست ها خشک نا مرغوب و شکننده می باشند. در زمان سفارش بست های چهارپیچ آن را بر روی یک لوله داربستی امتحان نموده و حسابی سفت کنید تا از ترک نخوردن آنها در هنگام اجرای داربست مطمئن شوید.
در ایران، عموما در بیش از نود درصد از عملیات های ساخت و ساز که از داربست سنتی بهره می برند، از بست چهارپیچ استفاده می شود. بست های چهار پیچ متشکل از یک تنه و دو برگه می باشند. در بست چهار پیچ برگه ها با دو پیچ بر روی لوله داربستی سوار می گردند. تنه و برگه بست های چهارپیچ از جنس چدن می باشد و تولید آنها به روش ریخته گری می باشد. بست های چهارپیچ معمولا از جنس داکتایل تولید شده و در داربست نما برای اتصال این بست ها از دو لوله استفاده می گردد. وظیفه هر یک از برگه ها محکم نگه داشتن و اتصال لوله و تنه ی بست می باشد. بست های چهار پیچ انواع مختلفی دارند:
- بست چهارپیچ FB
- بست چهارپیچ گردان
بررسی بست چهارپیچ FB
بست چهارپیچ FB متشکل از دو برگه، یک تنه، چهارعدد پیچ ، چهار عدد واشر و چهار عدد مهره ی دور FB می باشد. از این بست ها در سازه هایی که زاویه 90 درجه دارند استفاده می گردد. بست چهارپیچ FB در مقابل سایر بست ها فروش بیشتری داشته و در مقایسه با بست های چهارپیچ معمولی سبک تر می باشد.
بست چهارپیچ گردان
بست چهارپیچ گردان مثل بست های چهارپیچ دیگر دارای دوبرگه، یک تنه، چهار عدد پیچ، چهار عدد واشر و چهار عدد مهره می باشد. تنها جزء مازاد این نوع بست یک عدد پیم 16 در 28 می باشد که آن را از چهارپیچFB قابل شناسایی و جدا می سازد. از بست های چهارپیچ گردان معمولا در پروژه هایی با زاویه ای کمتر از 90 درجه استفاده می شود. همچنین از این بست ها می توان در پروژه هایی که دارای انحنا هستند یا به اصطلاح گرد میباشند استفاده نمود. سالن اجرای کنسرت و یا صحنه ی اجرای تئاتر و همینطور حتی مخازن نفتی از جمله موارد استفاده ی بست های چهارپیچ دوار می باشند.
1.بست چهارپیچ ایران بست سبک : این محصول شامل چهارپیچ 6 سانتی متری و چهارمهره ارتفاع 12 و چهار واشر به ضخامت 2.5 میل و یک دست کنده و برگ می باشد.وزن چهارپیچ 1250 گرم با تلرانس 50 گرم می باشد که برای مکان های که ارتفاع زیاد نباشد مورد استفاده قرار می گیرد جنس آن از چدن داکتیل و پیچ و مهره و واشر از فولاد است.
2.چهارپیچ ایران بست سنگین : این مدل چهارپیچ هم به مانند چهارپیچ سبک بوده با این تفاوت که وزن آن 1500 گرم بوده و دارای واشر 3 میل می باشد و مورد مصرف در کارگاه های با ارتفاع بالا یا فشار زیاد میباشد این مدل چهارپیچ به دو صورت چدنی و فولادی تولید میگردد.
معرفی لوله داربست و مشخصات کلی محصول
لوله داربست یکی از محصولاتی است که نحوه اتصال و کیفیت آن بسیار مهم می باشد چرا که عدم آگاهی از مشخصات آن ممکن سبب ایجاد خسارات زیادی گردد. این محصول در دسته لوله درز دار قرار می گیرد که از ورق نورد گرم (ورق سیاه) شش متری تولید می گردد. لوله داربست در ساختمان سازی کاربرد زیادی دارد و اکثرا به عنوان داربست از آن استفاده می شود. لازم به ذکر است که لوله داربستی در صنعت به نام لوله 5 نیز شناخته می شود.
لوله داربستی چیست ؟
داربست های ساختمانی سازه هایی فلزی می باشند که برای دسترسی به نقاط دشوار ساختمان در هنگام ساخت و ساز مورد استفاده قرار می گیرد. داربست ها از لوله هایی 6-3 متری از جنس فلز تشکیل می شوند. این لوله ها که به نام لوله داربستی شناخته می شوند در دو نوع سبک و سنگین و برای شرایط وزنی متفاوت فراهم گردیده اند. سایز استاندارد این محصول دارای قطر خارجی 48.3 میلی متر و ضخامت دیواره 3.2 میلی متر و طول 6 متر است.
سازه داربست از متصل نمودن لوله های داربستی ساخته می شود. این لوله ها توسط بست های ویژه ای به یکدیگر متصل می شوند. لوله داربستی در حقیقت همان لوله صنعتی می باشد. در این لوله ها هیچ گونه سیالی منتقل نمی گردد بنابراین در معرض آزمایشات آب یا گاز نیز قرار نمی گیرند. این لوله ها تنها کاربرد صنعتی دارند و موارد مصرف آن ها در صنایع و سازه های گوناگون می باشد. متداول ترین سایز لوله داربست 11.2 اینچ یا همان نمره 5 می باشد و همان طور که ذکر شد این لوله در صنعت تحت عنوان لوله 5 نیز شناخته می شود. همچنین بیشترین ضخامتی که از این لوله در صنعت مورد استفاده قرار می گیرد ضخامت 2.5 و 2 میلی متر است.
به طور کلی داربست ها از میله های چوبی یا فلزی ساخته می شوند و به عنوان تکیه گاهی برای بخشی از سازه های مورد استفاده قرار می گیرند. ساخت این سازه ها نیازمند تخصص ویژه ای است چراکه در صورت خراب شدن سبب خسارت های زیادی می گردد. فاصله داربست از ساختمان حدود 40-30 سانتی متر می باشد ولی برای انتخاب مناسب ترین فاصله توجه به نظر معمار نیز مهم می باشد.
معرفی انواع داربست ها
داربست چکشی ستاره: این سازه ها از مهارهای افقی و پایه های قائم تشکیل می گردند. از مزایای استفاده از این داربست می توان به راحتی در باز و بسته شدن و عدم نیاز به آچار، نیاز به مهاربندی در ارتفاع های زیاد، عدم نیاز به کارگر ماهر، سهولت در جابجایی و انتقال آن اشاره کرد.
داربست مثلثی: این سازه از فریم های مثلثی شکل تشکیل گردیده اند که به صورت نر و ماده به یکدیگر متصل شده اند. از مزایای آن نیز می توان به سهولت در باز و بسته شدن و عدم نیاز به کارگر ماهر اشاره کرد.
داربست چکشی کاسه ای: این سازه از پایه های قائم و مهارهای افقی تشکیل شده است. از مزایای آن نیز می توان به قابلیت توسعه در پلان و عدم نیاز به مهاربندی در ارتفاع های زیاد و قابلیت استفاده در داربست بندی نمای ساختمان ها اشاره کرد.
اجزای تشکیل دهنده داربست
به طور کلی داربست ها از دو قسمت عمده لوله داربست و بست داربست تشکیل می گردد. انواع لوله های سنگین و سبک و بست داربست تک پیچ و دو پیچ بسته به نوع داربست در نصب آن مورد استفاده قرار می گیرد. در ادامه به مهمترین اجزای تشکیل دهنده این سازه خواهیم پرداخت:
1 – لوله داربستی: لوله های داربستی عموما شامل دو نوع گالوانیزه و فولادی می باشد. همچنین این لوله ها در دو نوع درزدار و بدون درز در بازار موجود بوده که نوع بدون درز آن از ایمنی بیشتری برخوردار است. مشخصات فنی این لوله ها شامل موارد زیر است
ضخامت 5.3-3.5 میلی متر
قطر 48 میلی متر
طول 6.4-1.5 متر
وزن 27-6.4 کیلوگرم (لازم به ذکر است که وزن لوله داربستی به مواردی از جمله طول لوله و نوع ماده به کار رفته در آن بستگی دارد. لوله های فولادی دارای وزن بیشتری می باشد)
کفشک پایه: جنس این محصول از چوب می باشد و در زیر کفشک های فلزی داربست در سطوح ناهموار قرار داده می شود. ابعاد کفشک پایه به طول 60 سانتی متر، عرض 25-22.5 سانتی متر و ضخامت 6.3-3.8 سانتی متر می باشد.
کفشک فلزی: این کفشک از جنس فلز بوده و در قسمت انتهایی لوله داربست بر روی کفشک پایه قرار می گیرد.
تخته داربست: این محصول در دو نوع فلزی و چوبی در بازار موجود می باشد. این محصولات در دو اندازه 6 و 4 متری تولید می شود و ضخامت آن مابین 6.3-3.8 سانتی متر است.
مغزی: این محصول برای اتصال لوله های داربست مورد استفاده قرار می گیرد.
کاور (روپوش) : وظیفه این محصول پوشش قسمت بیرونی اتصال دو سر لوله های داربست می باشد.
2- بست داربست:
انواع بست داربست
همان طور که ذکر شد داربست ها سازه های موقت می باشند که در محل ساخت و ساز مونتاژ گردیده و پس از اتمام کار باز می شوند. این سازه ها از دو عضو اصلی تشکیل می شوند
لوله داربست
بست داربست
بست های داربست فلزی شکل های مختلفی دارد و کاربرد آن ها در اتصال لوله داربست به یکدیگر و به تکیه گاه داربست است.
میله شکافدار اتصال: این بست برای طویل کردن دو لوله داربست در ساخت این سازه ها مورد استفاده قرار می گیرد.
بست لوله های افقی: این بست برای اتصال دو لوله افقی با زاویه 90 درجه مورد استفاده قرار می گیرد.
پایه قابل تنظیم: این بست به جداره داخل پایین لوله متصل می گردد و توسط این محصول ارتفاع پایه داربست را می توان تنظیم کرد.
صفحه زیر ستون: این محصول صفحه مربعی پایه داری بوده که جهت توزیع بار از قسمت پایین ستون بر روی تکیه گاه استفاده می شود.
نردبان: نردبان آلومینیومی برای دسترسی به طبقات بالای داربست مورد استفاده قرار می گیرد. طول استاندارد نردبان داربست حدود 6 متر بوده و بایستی با زاویه 75 درجه نصب گردد.
جک داربست: جک داربست برای ثابت کردن سکوی داربست به محلی ثابت مورد استفاده قرار می گیرد.
چرخ داربست متحرک: این چرخ ها در داربست های متحرک مورد استفاده قرار می گیرند.
سیم مخصوص داربست: این محصول از جنس گالوانیزه بوده و برای بستن تخته های داربست به لوله داربستی مورد استفاده قرار می گیرد.
بالابر: بالابر همان گونه که از نامش مشخص است برای بالا بردن تجهیزات داربست استفاده می شود.
نکاتی که در هنگام اجرای داربست باید به آن توجه کرد
چنانچه ارتفاع ساختمان مذکور کم باشد در قسمت های داخلی از داربست های کوتاه و با وزن کم استفاده می گردد. حداکثر ارتفاع مجاز این داربست ها حدود 3 متر می باشد. در ساختمان های بلند از داربست هایی با ارتفاع زیاد استفاده می شود. در این سازه ها از لوله هایی فولادی با قطر 5 سانتی متر و ضخامت حدود 4 میلی متر استفاده می گردد. برای وصل کردن لوله داربست در این سازه ها از بست داربست استفاده می گردد.
یکی از نکات ایمنی که در هنگام کار با داربست لازم است رعایت شود استفاده از کفش های غیر لغزنده می باشد. همچنین در هنگام کار بایستی از کمربند ایمنی استفاده گردد. ورود و خروج به سکوی کار نیز بایستی از طریق راه های ایمن صورت گیرد. نردبان ورودی به سکوی کار نیز بایستی به طور مطمئن به سکوی کار متصل گردد.
لازم به ذکر است که حدود 20 درصد خسارات ناشی از این سازه در هنگام نصب و برداشت آن می باشد. بنایراین فراهم کردن سکوی کار مناسب برای کارگر از الزامات مهم نصب داربست می باشد.
همچنین اگر تخته های داربست به خوبی با طناب یا تسمه متصل نشوند به آسانی لیز خورده و موجب خسارات جدی در حین ساخت و ساز می گردد. بنابراین بازرسی تخته ها پیش از نصب از الزامات ایمنی این سازه ها است. بارگذاری بیش از حد بر روی داربست ها نیز موجب خمش زیاد تخته ها می گردد. بارگذاری بار زیاد بر روی این سازه در نهایت منجر به واژگونی داربست ها می گردد. عدم تنظیم سکوها و سکوهایی بدون میله های محافظ نیز از عواملی است که منجر به آسیب های جبران ناپذیر در هنگام نصب این سازه ها می گردد. همچنین باید توجه داشته باشید که در هنگام نصب داربست ها با خطوط الکتریکی بالای آن ها تماس پیدا کرده و ممکن است سبب خسارت گردند. بنابراین این مساله پیش از نصب داربست باید به خوبی بررسی گردد.
لوله داربستی چیست؟
داربست های ساختمانی سازه هایی فلزی می باشند که برای دسترسی به نقاط دشوار ساختمان در هنگام ساخت و ساز مورد استفاده قرار می گیرد.
لوله داربستی چه مشخصاتی دارد؟
داربست ها از لوله هایی ۶-۳ متری از جنس فلز تشکیل می شوند. این لوله ها که به نام لوله داربستی شناخته می شوند در دو نوع سبک و سنگین و برای شرایط وزنی متفاوت فراهم گردیده اند. سایز استاندارد این محصول دارای قطر خارجی ۴۸٫۳ میلی متر و ضخامت دیواره ۳٫۲ میلی متر و طول ۶ متر است.
انواع لوله داربستی کدامند؟
داربست چکشی ستاره ای، داربست مثلثی، داربست چکشی کاسه ای.