چگونه می توان یک رنگ استخری ایده آل انتخاب کرد؟
استخرهای شنا به عنوان یک مکان تفریحی بی نظیر مورد توجه سیل عظیمی از علاقه‌مندان و ورزشکاران در این حوزه بوده است و همواره تمایل دارند محیطی را برای گذراندن اوقات فراغت خود انتخاب کنند که از لحاظ جلوه های بصری و زیبایی ساختاری، در سطح بسیار بالایی قرار داشته باشند. رنگ استخری دقیقاً همان چیزی است که می تواند مجموعه های آبی را به محلی فوق‌العاده دلپذیر و شورانگیز تبدیل کند.
ظاهر یک استخر باید به اندازه ی شنا کردن در آن زیبا باشد چرا که هيچکس دوست ندارد وارد استخری شود که دارای لک های زننده و کثیفی های سطحی باشد. البته رنگ استخری را برای حوضچه‌های آبی کوچک نیز می توان استفاده کرد، تصور کنید یک رنگ آبی فیروزه ای را در کف حوض یا استخر روباز خود اعمال کنید، خواهید دید که این منظره زیر تابش نور خورشید چقدر می تواند مسرت بخش و دلربا باشد.
شما ممکن است به دلیل داشتن اطلاعات ناکافی یک رنگ استخری را انتخاب کنید که سازگاری و تناسبی با محیط به کارگیری آن نداشته باشد و با استفاده از آن بعد از مدتی شاهد فرسایش و یا محو شدن آن شوید. البته اغلب رنگ های استخری باید به صورت منظم و دوره ای رنگ آمیزی مجدد شوند اما این فرآیند نیاز به تجربه ی بسیار بالایی دارد تا تشخيص دهیم که چه زمانی و از چه طریقی باید صورت گیرد.
رنگ استخری می تواند ماهیت و چهره ی محیط را تازه کند، گرچه پروسه ی آن قدری زمان بر است اما قطعاً این انرژی صرف شده به شکلی چند برابر پس از پایان کار به شما القا خواهد شد لذا در این مقاله به صورت مفصل در مورد انتخاب رنگ استخری ، انواع آن و طریقه ی بکارگیری این رنگ های پرکاربرد خواهیم پرداخت، پس با ما همراه باشید. (البته شما می توانید با مراجعه به مقاله های رنگ ساختمانی ، رنگ نما و رنگ روغنی اطلاعات جامع تری را نیز نسبت به انواع رنگ بدست آورید)
شناخت رنگ استخری
به طور کلی زمانی که طراحی و ساخت استخرهای آب به اتمام رسید برای آنکه سطح داخلی و دیواره های استخر از لحاظ ظاهری دارای سطحی هموار و صاف باشند لازم است که از رنگ استخری طبق قواعد و اصول تعیین شده استفاده شود. البته این تنها روش پوشش دهی استخرها نیست چرا که شما می توانید با مصالح سنگی، موزائیک ها و کاشی های آب بندی شده نیز این سطوح را پوشش دهید، لذا استفاده از رنگ استخری به جهت برخی زیبائی های ساختاری که به محیط می بخشد اغلب اوقات به عنوان اولین انتخاب افراد خوش ذوق در نظر گرفته می شود.
این رنگ ها مقاومت بسیار بالایی در برابر جریان های آبی دارند و در برابر املاح موجود در آب مانند مواد کلر هیچگونه واکنشی را از خود نشان نمی دهند. آن ها ساختار و چسبندگی خود را در برابر نور آفتاب از دست نمی دهند و نسبت به ساییدگی و خراش های سطحی کاملاً مستحکم هستند و می توانند در یک دوره ی زمانی طولانی مدت دوام و پایداری خود را حفظ کنند. استفاده از رنگ استخری نسبت به سایر فرآیندهای روسازی، مقرون به صرفه تر هستند و در بیشتر موارد به عنوان یک روش ساده برای افزایش انسجام سطح بستر استخر و همچنین ارتقا ظاهر استخرهای قدیمی و لکه دار قلمداد می شود.
ویژگی های کلی
قبل از اینکه بخواهیم جزئیات بیشتری را از این رنگ پرکاربرد مطرح کنیم بهتر است که یکسری ویژگی های کلی را در مورد این نوع رنگ ارزشمند تعریف کنیم. در واقع این ویژگی ها جزو مهمترین المان هایی است که افراد باید قبل از خرید از آن آگاه باشند. علیرغم آنکه رنگ استخری دارای شدت چسبندگی بالا، نفوذ ناپذیر در برابر رطوبت، زیبایی خارق العاده و دوام و طول عمر بالا می باشد، ویژگی های خاص دیگری نیز مانند سطح بهداشت بالا و ضد باکتری بودن، ثبات رنگ بالا و همچنین عدم تاثیر در مقابل نوسانات دمایی را دارد. این ویژگی را می توان جزو مهمترین مواردی دانست که همه مشتریان به دنبال آن می باشند به همین دلیل بهتر است که توضیحاتی را در مورد آن ها ارائه دهیم.
ارتقاء بهداشت
اصولا بهداشتی بودن استخرها فوق‌العاده اهمیت دارد. همه ما قطعا این تجربه را داشته ایم که وقتی میخواهیم به یک استخر سرپوشیده و روباز جهت گذراندن اوقات فراغت برویم در وهله‌ی اول سطح بهداشت آن را ارزیابی می کنیم. اگر از لحاظ بهداشتی نتوانیم آن معیارهای مد نظر خود را مشاهده کنیم قطعاً به آن مجموعه نخواهیم رفت.
به همین دلیل مدیران مجموعه های ورزشی که مدیریت استخر ها را بر عهده دارند باید همواره به مقوله بهداشت توجه ویژه داشته باشند. رشد جلبک ها و قارچ ها و همچنین باکتریها در منافذ سطحی استخر بدون شک مشکلات فراوانی را برای کاربران استخر فراهم می کند. لذا ما باید از انواع عایق رطوبتی و رنگ هایی استفاده کنیم که هم سطح بهداشت بالایی داشته باشد و هم اینکه بتواند از رشد باکتریها و میکروارگانیسم های خطرناک در سطح استخرها جلوگیری کند. خوشبختانه رنگهای استخری که با استاندارد بالا تولید می شوند همگی می توانند تا درجه بسیار بالایی سطح بهداشت استخرها را ارتقاء دهند.
ثبات رنگدانه ای
ثبات رنگدانه ای یا فام ظاهری در رنگهای استخری باعث می شود تا در طولانی مدت و در مجاورت نور مستقیم خورشید دچار رنگ پریدگی نشوند. در استخرهایی که در یک محوطه روباز طراحی و ساخته می شوند تنش های بسیار زیادی مانند تابش مستقیم نور خورشید، گرد و غبار، بارش برف و باران و مواردی از این دست وجود دارد که به طور مستقیم می‌تواند بر روی رنگ استخری اثر بگذارد. رنگهای استخری که از کیفیت ساخت بالایی برخوردار هستند حتی اگر چندین سال از رنگ‌آمیزی آنها می گذرد همچنان دارای ثبات رنگ هستند و با مشاهده آن ها نیازی به اعمال رنگ آمیزی مجدد نمیبینید. این ویژگی دقیقاً همان عاملی است که می‌تواند زیبایی استخرها را در طولانی مدت حفظ کند.
مقاومت در برابر دماهای مختلف
در مواقعی از سال ممکن است دمای هوا به شدت کاهش پیدا کند و به حد یخبندان برسد اگر رنگ استخری در چنین شرایطی دارای مقاومت بالا نباشد به راحتی آسیب خواهد دید. این موضوع در آب و هوای بسیار گرم در فصول تابستان نیز صدق می کند. تابش سوزان خورشید بر روی استخرهای روباز یک مورد طبیعی اجتناب ناپذیر می باشد. برای افزایش مقاومت رنگ در برابر این تنش ها، باید یکسری فرمولاسیون های خاص در رنگ استخری به کار برده شود تا بتوانند به نوعی تاثیر پذیری خود را کاملاً کاهش دهند. لذا رنگهای استخری دقیقا با همین فرمولاسیون های ویژه طراحی می شوند به همین دلیل دماهای مختلف نمی تواند باعث تخریب ساختاری آنها شود.
چگونگی عملکرد رنگ استخری
رنگ استخری این قابلیت را دارد تا به سطح بسترهای مختلفی بچسبد، این سطوح می تواند شامل سیمانی، کچی، فایبرگلاس و یا حتی رنگ های قدیمی استفاده شده باشد. این نکته را همواره به یاد داشته باشید کلیه ی سطوح را نمی توان با هر رنگی پوشش دهی کرد چرا که هر ماده ای خاصیت و ویژگی های خود را دارد و مناسب سطوح و بسترهای سازگار به خود هستند لذا در ادامه جزئیات بیشتری را در این باره ذکر خواهیم کرد.
رنگ استخری در پایان کار یک سطح بستر بسیار روشن و خیره کننده ای را ایجاد می کند. البته می توان الگوها یا نقاشی های متفاوتی را روی دیواره ها پیاده سازی کرد. از طرفی با سطح پوشش گسترده ای که دارند عملاً از فرآیندهای خوردگی یا آسیب های وارده به پوسته ی خارجی استخر جلوگیری می کنند.
در سال های گذشته رنگ ها به گونه ای بودند که هر بار نیاز بود مجدداً هر ساله بازسازی شوند. اما فرمولاسیون رنگ استخری امروزی به گونه ای است که از اپوکسی ها و محلول های پلاستیکی ارتقا یافته بهره می برند. بنابراین با هر بار اعمال این نوع از رنگ های استخری می توان دوام آن را بین ۲ تا ۸ سال تضمین کرد البته این بازه ی زمانی بستگی به شرایط محیطی نیز دارد.
معرفی انواع رنگ استخری
رنگ استخری بنا به محیطی که قرار است رنگ آمیزی شود در انواع مختلفی طبقه بندی می شوند که هر کدام ویژگی های خاص خود را دارند. همان طور که می دانید استخرها یا حوضچه‌های آب همیشه در فضای باز طراحی و ساخته نمی شوند و ممکن است در یک محیط سرپوشیده احداث شوند. طبیعتاً در مجموعه های غیر سرپوشیده عوامل مختلفی مانند نور مستقیم آفتاب، گرد و غبار، باد و باران و از این دست موارد وجود دارد که لازم است در انتخاب رنگ مناسب نهایت دقت را داشته باشیم. لذا وجود یا عدم وجود عوامل محیطی تعیین می کنند که از کدام نوع رنگ استفاده شود. به طور کلی رنگ استخری در سه گروه ذیل تقسیم بندی می شوند که در ادامه به تفصیل در مورد هر کدام توضیحاتی را ارائه خواهیم داد.
- رنگ استخری اپوکسی (epoxy pool paint)
- رنگ استخری ترکیبی یا محلول لاستیکی کلردار (chlorinated or synthetic rubber pool paint)
- رنگ های اکریلیک استخری (acrylic pool paint)
رنگ استخری اپوکسی
رنگ اپوکسی یک رنگ استخری پایه حلال (solvent based paint) است که می تواند در انواع مختلفی از سطح رویه ی استخر از جنس بتن یا فایبرگلاس استفاده شود. از طرفی می توانید روی سطوحی که از قبل رنگ نشده اند و یا لخت هستند و همچنین در سطوحی که از قبل با اپوکسی ها رنگ شده اند نیز استفاده کنید. نکته ای که وجود دارد این است که رنگ استخری اپوکسی در فرآیند خشک شدن بازه های زمانی متفاوتی را دارند بطوریکه برای استخرهای روباز تا یک هفته و برای مجموعه های سرپوشیده نیز ممکن است تا دو هفته زمان ببرد تا لایه های رنگ به طور کامل خشک و آماده ی کار شوند.
نحوه ی استفاده از رنگ استخری اپوکسی
اگر می خواهید از رنگ استخری اپوکسی در پروژه ی رنگ آمیزی خود استفاده کنید، مراحل آماده سازی زیادی وجود دارد که باید طبق اصول آن ها را انجام دهید. اگر استخری که قصد رنگ آمیزی آن را دارید از قبل رنگ شده بود، مطمئن شوید که رنگ قبلی از همان رنگ های اپوکسی باشد در غیر این صورت لایه های رنگ جدید بدرستی روی سطح نمی چسبد و وقت و هزینه ی شما هدر خواهد رفت.
بعد از این مرحله سطوح باید کاملاً صاف و صیقلی باشند و ممکن است شما نیاز به سنباده زنی داشته باشید. اما اگر سطح استخر شما بسیار ناهموار و یکدست نبود لازم است که از طریق برخی محلول های اسیدی سطح را کاملاً شست و شو دهید. حتماً دقت کنید که مراحل مقدماتی و آماده سازی را به طور کامل انجام دهید چرا که بدون آماده‌سازی سطح ممکن است لایه های رنگ دچار حباب و تاول های متعدد شوند.
رنگ استخری اپوکسی جزو رنگ های دو بخشی (two part paint) محسوب می شود به این معنی که ابتدا لازم است هر گالن رنگ را به طور مجزا مخلوط کنید و سپس قبل از آنکه بخواهید روی کار اعمال کنید آن ها را با یکدیگر میکس کنید. پس از آنکه لایه های رنگ در بستر استخر قرار گرفتند معمولاً در فضای باز تا ۷ روز طول می کشد که خشک شوند. رنگ استخری اپوکسی تقریباً نسبت به سایر رنگ ها و برخی پروژه ها فرآیند طولانی مدتی را دارند اما در پایان متوجه خواهید شد که این زمان و انرژی صرف شده بسیار بجا و ثمربخش بوده است.
برخی از ویژگی های رنگ استخری اپوکسی
- ۶ تا ۸ سال پایداری و دوام سطح را تضمین می کنند.
- لایه های نسبتاً ضخیمی دارند و می توانند سطوح خشن و قدیمی را کاملاً صاف کنند.
- این قابلیت را دارند تا ترک های ریز سطح را پوشش دهند.
- در پایان کار سطحی براق و کاشی مانندی را تحویل می دهند.
- هر گالن آن می تواند مساحتی بالغ بر ۵۰۰ فوت مربع را پوشش دهند.
- از لحاظ قیمتی قدری از سایر رنگ ها گران تر هستند.
- مدت زمان شکل‌گیری و به نوعی خشک شدن در آن ها قابل قبول است
رنگ استخری محلول لاستیکی کلره
این رنگ ها با نام تجاری chlorinated rubber pool paint ،در یک زمانی جزو رنگ های اصلی در رنگ آمیزی کف و دیواره ی استخرها بود چرا که سطح چسبندگی فوق‌العاده خوبی داشتند و در مدت زمان بسیار اندک خشک می شدند. هزینه ی آن ها نسبت به سایر رنگهای اپوکسی کمتر است و کاربری بسیار آسانی نیز دارند. در حال حاضر این نوع از رنگ استخری چندان اقبال زیادی ندارد چرا که در ترکیبات آن مواد و آلاینده‌های PCB وجود دارد که به اطراف منتشر می کند.
این مواد شیمیایی می تواند اثرات مخربی را روی سلامتی شما بگذارد. لذا در بسیاری از کشورها اگرچه به صورت محدود اما همچنان در حال استفاده است. با توجه به آن که این نوع از رنگ استخری حاوی PCB و منبع VOC هستند بهتر است تحقیقات گسترده ای را در رابطه با خود رنگ و همچنین نسبت به محیطی که قرار است از این رنگ ها استفاده کنید، داشته باشید. ( علت ذکر این نوع رنگ با وجود استفاده اندک، آشنایی بیشتر با مزایا و معایب آن است)
رنگ استخری اکریلیک
رنگ استخری اکریلیک پایه آب (water based paint) چندین مزیت و امتیاز ویژه دارد که منجر به برتری آن ها نسبت به رنگ های پایه حلال شده است. این قابلیت را دارند تا بر روی سطوح مرطوب قرار بگیرند و همچنین می توانند به خوبی بسترهای از قبل رنگ شده را پوشش دهی کنند. رنگ استخری اکریلیک به جهت زمان کمتری که در فرآیند خشک شدن دارند باعث می شوند تا شما استخر خود را زودتر از آب پر کنید. این رنگ ها مقاومت بالایی در برابر اشعه ی نور خورشید دارند اما پایداری و دوام آن ها در عین اینکه عالی هستند، قدری از رنگ های پایه حلال پایینتر می باشد.