تاریخچه فیزیوتراپی
فیزیوتراپی شیراز: تاریخچه فیزیوتراپی در جهان به چندین سال قبل از میلاد بر می‌گردد؛ یعنی زمانی که دانشمندانی نظیر بقراط و گالنس از تکنیک‌های دستی، ماساژ و هیدروتراپی برای درمان بیماران استفاده می‌کردند. پس از توسعه ارتوپدی در قرن ۱۸ برخی دستگاه‌ها مانند Gymnasticon درمان نقرس و بیماری‌هایی نظیر آن با استفاده از ورزش‌های منظم و مخصوص مفاصل توسعه یافت که بسیار شبیه به پیشرفت‌های بعدی در فیزیوتراپی بوده است.
بر اساس تحقیقات انجام شده و برخی از مدارک تصویری و نوشته شده توسط مورخان آن زمان، هزاران سال پیش در کشورهای هند و چین درمان‌های فیزیوتراپی، ماساژ درمانی و هیدروتراپی به شدت مورد استقبال قرار گرفته بود و مردم چین حدود هزار سال قبل برای بهبود عملکرد و اصلاح موقعیت بدن، تمریناتی مانند کونگ‌فو انجام می‌دادند.
فیزیوتراپی تا سال ۱۹۴۵ در بخش‌های بازپروری و بازتوانی، قسمتی از علم توان بخشی بوده زیرا در آن زمان فیزیوتراپیست وجود نداشته است و فقط تکنیسین فیزیوتراپی داشته‌ایم، اما بعد از سال ۱۹۴۵ میلادی و به وجود آمدن فیزیوتراپیت مدرن، این علم شامل درمان و توان بخشی شد؛ پس از آن و در سال ۲۰۰۰ پیشگیری، درمان و توان بخشی با عناوین دکترای حرفه ای فیزیوتراپی به این علم سپرده شد.
فیزیوتراپی به دلیل دیدگاه‌های جدید خود در حال ترک حیطه توان بخشی است و اکنون فیزیوتراپی به عنوان عضوی در انواع گروه‌های چند رشته‌ای شناخته می‌شود.
تاریخچه فیزیوتراپی در ایران
بهترین فیزیوتراپی شیراز اولین قدم‌های علمی فیزیوتراپی در ایران از آغاز دهه ۴۰ شمسی شروع شد. تا قبل از بازگشت فارغ التحصیلان خارج از کشور به ایران، فیزیوتراپی در ایران ناشناخته بود، اما با ورود این اشخاص که اغلب در کشور انگلستان تحصیل کرده بودند برای تأسیس انجمن فیزیوتراپی در ایران گامی برداشته و مؤسس، هیئت مدیره و اعضای انجمن را تشکیل دادند؛ البته با این وجود فیزیوتراپی سال ۱۳۴۵ در بیمارستان‌های پایتخت شروع به فعالیت کرد. در این دوره تعداد افرادی که بیماری‌شان با کمک فیزیوتراپی درمان می‌شد بسیار بالا بود.
کاربرد فیزیوتراپی
فیزیوتراپی در درمان دردهایی نظیر شکستگی استخوان، در رفتگی مفاصل، کمر، زانو، گردن، شانه، آرتروز، تاندون، کف پای صاف، پا پرانتزی، لغزش مهره‌های ناحیه کمر و بسیاری از درمان بیماریهای ماهیچه‌ای و اسکلتی کاربرد دارد.
تکنیک‌های به‌کار رفته در فیزیوتراپی
فیزیوتراپی در جامعه امروزی از پیشرفت چشم گیری برخوردار است. تکنیک‌های به کار رفته در این شیوه درمانی منجر به پیشگیری و درمان بیماریهای اسکلتی، عضلانی و عصبی مؤثر است. لیزر تراپی یا لیزر درمانی، مگنت تراپی یا مگنت درمانی، تراکشن، دیاترمی، الکتروتراپی، تمرین درمانی برخی از این تکنیک‌ها هستند.
روشهای اصلی درمان از طریق فیزیوتراپی
تمرین درمانی: فیزیوتراپیست به وسیله تجویز، انجام و آموزش ورزش‌های درمانی خاص، ماساژ و ورزش در آب (آب درمانی) اقدام به درمان بیمار یا افزایش سطح سلامت وی می‌کند.
الکتروتراپی: در این روش، درمان به وسیله دستگاههای ویژه انجام می‌شود. این دستگاه‌ها معمولاً امواج خاصی (مایکروویو، کوتاه رادیویی، مافوق صوت، الکتریکی) را که تمامی آن‌ها توسط دستگاه به شکل خاصی تولید می‌شود انجام می‌پذیرد.
مهم‌ترین زمینه فعالیت فیزیوتراپی
بیماری‌ها و اختلالات دستگاه ماهیچه‌ای-اسکلتی، دستگاه قلبی-عروقی و تنفسی، دستگاه اعصاب محیطی و مرکزی، پوستی و سوختگی‌ها، کنترل درد و آسیب‌های ورزشی جز مهم‌ترین زمینه فعالیت فیزیوتراپی است که شامل پیشگیری و درمان می‌شود.
در کدام موارد باید به فیزیوتراپیست مراجعه کنیم؟
بیماران می‌توانند برای اصلاح الگوی تنفسی، بهبود کارکرد ماهیچه‌های دستگاه تنفسی، آموزش شیوه‌های مختلف تنفسی و تمرینات لازم به فیزیوتراپی مراجعه کنند. افراد در مواردی با مشکلاتی مانند آرتروز، سکته مغزی، کمردرد و شکستگی‌ها جز بیشترین مراجعه‌کنندگان به فیزیوتراپ هستند؛ به طور کلی کسانی که مشکلات زیر را دارند می‌توانند به فیزیوتراپی مراجعه کنند:
- بیماران شکستگی استخوان‌ها
- دررفتگی مفاصل
- کمردرد
- دردهای عضلانی
- اسپاسم‌های عضلانی
- انحراف در انحناهای ستون فقرات
- ضایعات بافت نرم (مثل پیچ‌خوردگی‌ها)
- پارگی رباط‌ها
- منیسک‌ها
- فتق دیسک بین مهره‌ای
- نرمی کشکک
- کشیدگی زردپی و ماهیچه
- اختلالات مادرزادی مثل دررفتگی مفصل ران
- کف پای صاف
- پای پرانتزی
- پای ضربدری
- قطع اندامها به علل مختلف
- خشکی مفصل شانه و آرنج
- فلج مغزی
- فلج اطفال
- سکته مغزی
- تومور دستگاه عصبی
- سردرد
- عدم تعادل
- ضایعات ورزشی
- آرتریت‌ها
- نشانگان گیلن–باره (بیماری التهابی نادر)
- کژگردنی
- فلج ارب ( آسیب شبکه بازویی در نوزادان)
- بیماریهای قلبی و تنفسی
- سرطان‌ها
- سوختگی‌ها
- جراحی‌های مختلف
فیزیوتراپی حیطه ای از پزشکی است که هدف آن پیشگیری از بیماری ها، درمان، توان بخشی و بالا بردن سطح سلامت می باشد.
واژه فیزیوتراپی از «فیزیو=بدن» و «تراپی=درمان»، به معنای ترکیبی درمان بدن ساخته شده است. در بعضی از منابع لغت اصلی که کلمه فیزیوتراپی ازآن گرفته شده است کلمه physiological therapeutics می باشد. درفیزیوتراپی هدف ارتقای عملکرد جسمانی می باشد.
فیزیوتراپیست در این رشته به عنوان نوعی پزشک و درمانگر شناخته می گردد. دانش فیزیوتراپیست براساس شناخت آناتومی بدن و فیزیولوژی و پاتولوژی حرکت می باشد. فیزیوتراپیست به عنوان یک پزشک بالینی ( کلینیکال ) که با استفاده از امکاناتی مانند مدالیته ها ( Physical Agents ) ، درمان های دستی ( Manual Therapy ) ، و تمرینات بدنی گروه های گوناگون بیماری و ناتوانی ها را درمان می کند. این رشته همچنین با شناسایی گروه های خاص افراد اقدام به پیشگیری از بیماری ها و غربال گری ناتوانی ها می نماید.
این روش درمانی در بسیاری از مشکلات جسمانی کاربرد فراوان دارد . ازجمله موارد کاربرد این روش می توان به فیزیوتراپی بعد از جراحی قلب ، ارتوپدی، جراحی زنان و زایمان، جراحی های مغز و اعصاب ، بیماریهای مغز و اعصاب، پوست ، کودکان معلول و… اشاره نمود.
• فیزیوتراپی شامل دو بخش می باشد:
1 – بخش الکتروتراپی
2 – بخش مکانوتراپی
دربخش الکتروتراپی از وسایل و دستگاههای مختلف الکتریکی جهت بهبود ناتوانایی های عضلات ، رفع چسبندگی ها ، کاهش درد، جلوگیری از آتروفی شدن سریع عضلات و… استفاده می شود.
در بخش مکانوتراپی که به عنوان بخش ورزش درمانی نیز گفته می شود از وسایل مختلف مثل فنر، کیسه شن ، وزنه، دوچرخه ثابت ، صفحه نقاله ، قرقره ونخ در وضعیتهای مختلف و … جهت افزایش قدرت عضلات، افزایش توانایی ، افزایش محدودة حرکت مفاصل، افزایش و هماهنگی بیشتر اندامها و عضلات درحین حرکت ، افزایش کارآیی عملکرد قلب و ریه و … استفاده می شود .
• دربخش الکترو تراپی وسایل مختلفی وجود دارد ازجمله :
1. دستگاه تحریک الکتریکی: که از این دستگاه جهت بازآموزی حرکت به عضلات ، کاهش حس درد توسط روشهای مختلف ، کمک به افزایش حرکت عضله، کمک به افزایش دامنة حرکت مفصل با ایجاد انقباض در عضله و … استفاده می شود.
2. اشعه I. R یا مادون قرمز : ازاین وسیله جهت افزایش دمای سطحی بدن ، افزایش گردش خون ، دفع بهتر مواد زائد تجمع یافته ، کاهش درد و … استفاده می شود.
3. امواج مافوق صوت یا اولتراسوند : این دستگاه دارای دو عملکرد مختلف است که این دو عملکرد با توجه به مشکل موجود در مواردی چون کوتاهی عضلات ، محدودیت حرکتی مفاصل ، کاهش ورم ، افزایش گردش خون ، دردهای موضعی و … مورد استفاده قرارمی گیرد.
4. اشعه ماوراء بنفش U. V : ازاین وسیله در مشکلات پوستی می توان استفاده کرد تا بهبود دائم یا موقت در وضعیت پوست یا مو صورت پذیرد.
از دیگر وسایل الکتریکی موجود در فیزیوتراپی شورت ویودیاترمی ، میکرویودیاترمی ، لیزر، هایولتاژ، وازوترین ، کرایوتراپی ، میوفیدیک و … می باشد که در مشکلات مختلف جسمی کاربرد دارند .
کودکان CP ( فلج مغزی ) که جزء بیماران مغز و اعصاب می باشند و کودکانی با مشکل مغزی که اختلالات استخوانی – عضلانی و مفصلی دارند هم از خدمات فیزیوتراپی استفاده می نمایند .
جهت دسترسی به خدمات فیزیوتراپی ، نیازمندان می توانند به مراکز درمانی که دارای بخش فیزیوتراپی هستند ویا مراکز خصوصی فیزیوتراپی مراجعه نمایند.
این مقاله از وب سایت بانک مقالات فارسی دریافت شده است : MYDOCUMENT. IR