یکی از قطعات بسیار مهم در قوای محرکه خودرو گیربکس است. این قطعه وظیفه انتقال نیروی موتور را به چرخ‌ها دارد. گیربکس چندین دنده دارد که هرکدام بسته به سرعت خودرو مورداستفاده قرار می‌گیرند و قدرت را به دیفرانسیل و نهایتاً چرخ‌ها تحویل می‌دهند. گیربکس دستی از اجزای زیادی تشکیل شده است که تمامی آن‌ها باید به‌خوبی در کنار هم کار کنند تا خودرو حرکت کند و اگر یکی از این اجزا دچار مشکل شود، کل سیستم تحت تأثیر قرار خواهد گرفت؛ بنابراین، باید با علائم خرابی گیربکس دستی آشنا شوید تا بدانید خرابی هر قطعه چه علائمی از خود بروز می‌دهد و بتوانید مشکل را حل کنید.
چرا تشخیص خرابی گیربکس خودرو مهم است؟
گیربکس برای عملکرد مؤثر و ایمن وسیله نقلیه شما حیاتی است. برای مثال، برخلاف چراغ عقب شکسته، گیربکس معیوب می‌تواند به این معنی باشد که ماشین شما از کار افتاده است و ممکن است منجر به گیر افتادن شما در کنار جاده شود. اما چگونه می‌توان تشخیص داد که گیربکس آسیب دیده است؟
در این مقاله، نشانه های وجود دارد که به وسیله آن‌ها می‌توان تشخیص داد که گیربکس آسیب دیده است. این علائم عبارتند از:
- نشت مایع
- چراغ چک موتور را بررسی کنید
- علائم خرابی کشویی دنده و پاسخ ضعیف گیربکس خودرو در تعویض دنده
- صدای گیربکس در حالت خلاص و تشخیص صدای غیر معمول
۱. نشت مایع
۲. یکی دیگر از علائم خرابی گیربکس ماشین چراغ چک موتور را بررسی کنید
در حالی که چراغ چک موتور می‌تواند مشکلات مختلفی را نشان دهد، ممکن است به این معنی باشد که شما ایراد گیربکس دارید. وسوسه نشوید که این هشدار را نادیده بگیرید. ماشین شما دارای سنسورهای زیادی است که برای تشخیص دقیق مشکلات طراحی شده‌اند. سطح مایع خنک‌کننده و گیربکس خود را بررسی کنید یا وسیله نقلیه خود را نزد مکانیک ببرید تا برای هر گونه مشکل گیربکس یا سایر مشکلات احتمالی بررسی شود.
۳. علائم خرابی کشویی دنده و پاسخ ضعیف گیربکس خودرو در تعویض دنده
اگر در تعویض دنده‌ها مشکل دارید، ممکن است گیربکس ماشین شما دچار مشکل شده باشد. هر نشانه‌ای از تردید یا امتناع کامل از تعویض دنده، می‌تواند نشان دهنده این باشد که گیربکس شما ایراد دارد. این علائم ممکن است نشانه مشکلات الکتریکی، هیدرولیکی یا مکانیکی گیربکس شما باشد. علاوه بر این، اگر گیربکس خراب باشد، ممکن است متوجه قطع ارتباط بین تعویض دنده و افزایش واقعی دور موتور شوید. همچنین این امکان وجود دارد که خودرو کندتر از آنچه دور‌های بالاتر نشان می‌دهد شتاب بگیرد.
۴. صدای گیربکس در حالت خلاص و تشخیص صدای غیر معمول گیربکس
صداهای غیر معمول نیز می‌تواند نشانه‌ای از خرابی گیربکس خودرو شما باشد. اگر گیربکس خود به خود شروع به تولید صدایی کند که قبلاً نشنیده‌اید، یا اگر صدای تلق، ناله، زمزمه یا وزوز را بشنوید، ممکن است با مشکل مواجه شوید. گیربکس خودرو از صد‌ها قطعه متحرک تشکیل شده است. برای مثال، اگر فقط یک بلبرینگ معیوب باشد، ممکن است چنین صداهای غیر منتظره‌ای ایجاد شود.
علائم خرابی بلبرینگ گیربکس در گیربکس‌های دستی تمایل به قطع دارند در حالی که اتوماتیک‌ها اغلب زمزمه یا وزوز می‌کنند. مراقب باشید که چنین صدا‌هایی ممکن است ناشی از مشکلات اگزوز، محور محرک یا موتور باشد و ممکن است به این معنی نباشد که گیربکس شما معیوب است، اما در هر صورت، مهم است که وسیله نقلیه را توسط یک مکانیک مورد اعتماد بررسی کنید.
۵. لرزش، تکان خوردن یا ساییدن
در خودرویی با علائم خرابی یاتاقان گیربکس، ممکن است هنگامی که پشت فرمان هستید، لرزش، تکان خوردن یا ساییدگی را تجربه کنید. مشکلات گیربکس اتوماتیک اغلب شامل تردید، لیز خوردن یا لرزش در هنگام تعویض دنده است. البته لازم به ذکر است که پایه های موتور و گیربکس اغلب منشأ تکان ها و لرزش ها هستند. بهترین راه برای تشخیص این مشکل این است که خودرو خود را فوراً نزد یک متخصص تعمیر ببرید تا مشکل واقعی را مشخص کند. هر گونه تاخیر احتمالا باعث آسیب بیشتر خواهد شد.
۶. حس کردن بوی سوختگی
اگر متوجه بوی سوختگی لاستیک مانند همراه با نشت مایع شدید، احتمالاً مشکل گیربکس دارید. همچنین ممکن است دود مشاهده کنید. مایع سوخته به این معنی است که گیربکس شما روغن کاری مورد نیاز خود را دریافت نمی کند. این علائم ممکن است نشان دهد که گیربکس شما به پایان عمر خود نزدیک شده است. اگر نشتی وجود نداشته باشد، چنین بویی می تواند ناشی از سوزاندن لجن یا زباله باشد.
۷. امتناع از تعویض دنده
دلایل متعددی وجود دارد که ماشین شما دنده را عوض نمی کند، از جمله مایع گیربکس نادرست، گرفتگی فیلتر، سنسورهای معیوب و خرابی شیر برقی. در صورت امتناع از تعویض دنده، مهم است که وسیله نقلیه خود را توسط یک متخصص بررسی کنید.
۸. لرزش در حالت توقف
اگر گیربکس شما در حالت خنثی یا توقف می لرزد یا ضربه می زند، ممکن است لازم باشد مایع گیربکس را تعویض کنید. اما می تواند چیز جدی تری را نیز مطرح کند. در هر صورت، بهتر است آن را توسط یک مکانیک آموزش دیده بررسی کنید.
۹. گیربکس های لغزنده
هر یک از علائم ذکر شده در بالا می تواند خطرآفرین باشد. با این حال، لغزش دنده ها یک خطر جدی ایمنی برای صاحبان وسایل نقلیه، رانندگان و عابران پیاده اطراف است. برای جلوگیری از یک موقعیت خطرناک، اغلب راننده مجبور می شود در زمان استراحت به شدت ضربه بزند یا به سرعت شتاب بگیرد. وسیله نقلیه ای که پاسخ نمی دهد، یا بین دنده ها می لغزد یا در حالت خنثی قرار می گیرد، یک تهدید ایمنی جدی است.
در این مرحله، یک موضوع ایمنی عمومی است که وسیله نقلیه خود را به یک تعمیرگاه حرفه ای گیربکس ببرید تا مورد بررسی قرار گیرد. بسیاری از گیربکس های مدرن با رفتن به حالت “لنگ” یا “حالت ایمن” از رانندگی بی احتیاط با گیربکس آسیب دیده جلوگیری می کنند. در این شرایط، سیستم کامپیوتری مشکلی را در گیربکس تشخیص داده و به طور پیش فرض روی یک دنده قرار می گیرد. خودرو بین دنده ها تغییر نمی کند و فقط با یک دنده، اغلب دنده 3، به عنوان مکانیزم ایمنی به راننده اجازه می دهد تا وسیله نقلیه را به یک گیربکس محلی برساند، کار می کند.
۱۰. کلاچ درست کار نمی کند
کلاچ کششی فقط توسط گیربکس های دستی تجربه می شود و تعویض دنده را بسیار دشوار و حتی گاهی اوقات غیرممکن می کند. زمانی که دیسک کلاچ و فلایویل با فشار دادن پدال کلاچ از هم جدا نمی شوند، کلاچ کششی رخ می دهد. در برخی موارد، گیربکس دستی نیز ممکن است از دنده خارج شود. اغلب اوقات، این مسائل با صداهای ساییدن در هنگام تعویض دنده همراه است.
سخن آخر
دانستن مشکلات رایج گیربکس دستی می تواند به شما کمک کند تا مشکلات خود را زودتر تشخیص دهید و احتمالاً در هزینه خود صرفه جویی کنید. این راهنما به شما کمک می کند تا مسائل مهم و نه چندان رایج را شناسایی و کشف کنید. با این حال، گیربکس های دستی دارای مدل های متفاوتی هستند، بنابراین هنگامی که مشکل احتمالی گیربکس خود را پیدا کردید، برای عیب یابی آن مشکل خاص، به دفترچه راهنمای تعمیر خودروی خود مراجعه کنید.
ممکن است در برخی موارد بتوانید خودتان تعمیر را انجام دهید، در غیر این صورت حتما به تعمیرکار خودرو مراجعه نمائید. پیدا کردن قطعات کار زیاد آسانی نیست و از همه مهمتر قطعات خودرو های چینی باید از اصالت آن مطمئن باشید. فروشگاه هایی که از ان ها خرید می کنید حتما دقت داشته باشید که برای بیشتر ماشین ها از جمله لوازم یدکی بسترن و جک و سایر خودروها را بتوانند وارد کنند.