سونوگرافی سه ماهه سوم بارداری : راهنمای جامع برای درک و اهمیت آن
سونوگرافی سه ماهه سوم بارداری یک ارزیابی تصویربرداری پزشکی حیاتی است که معمولاً در طول سه ماهه آخر بارداری (هفته های ۲۸ تا ۴۰ بارداری) انجام می شود. هدف اصلی این سونوگرافی ارزیابی دقیق سلامت و وضعیت جنین و مادر و همچنین بررسی ساختارها و عملکردهای حیاتی جنین است. این ارزیابی غیرتهاجمی و ایمن اطلاعات ارزشمندی را در اختیار متخصصان مراقبت های بهداشتی قرار می دهد تا از سلامت بارداری اطمینان حاصل کنند و در صورت لزوم اقدامات مداخله ای مناسب را انجام دهند.
تعریف و معرفی علمی سونوگرافی سه ماهه سوم بارداری
سونوگرافی که به آن اولتراسونوگرافی یا اسکن اولتراسوند نیز گفته می شود یک تکنیک تصویربرداری پزشکی است که از امواج صوتی با فرکانس بالا برای ایجاد تصاویر زنده از ساختارهای داخلی بدن استفاده می کند. در سونوگرافی سه ماهه سوم بارداری یک دستگاه مبدل (پروب) امواج صوتی را به داخل شکم مادر ارسال می کند. این امواج صوتی از بافت ها و اندام های مختلف جنین سه ماهه و مادر بازتاب می یابند و سپس توسط همان مبدل دریافت می شوند. کامپیوتر این اطلاعات بازتابی را پردازش کرده و به تصاویر ویدئویی یا ثابت تبدیل می کند که بر روی صفحه نمایش قابل مشاهده هستند.
این روش تصویربرداری به دلیل ایمنی بالا غیرتهاجمی بودن و عدم استفاده از اشعه یونیزان به طور گسترده در دوران بارداری مورد استفاده قرار می گیرد. سونوگرافی سه ماهه سوم به عنوان یک ابزار تشخیصی قدرتمند نقش مهمی در مراقبت های دوران بارداری ایفا می کند و به پزشکان کمک می کند تا اطلاعات دقیقی در مورد موارد زیر به دست آورند :
- رشد جنین : ارزیابی وزن اندازه و سرعت رشد جنین در مقایسه با استانداردهای مربوط به سن بارداری.
- وضعیت جنین : تعیین موقعیت قرارگیری جنین در رحم (سفالیک بریچ عرضی) و بررسی فعالیت و حرکات جنین.
- میزان مایع آمنیوتیک : اندازه گیری حجم مایع آمنیوتیک اطراف جنین که برای سلامت و رشد جنین ضروری است.
- وضعیت جفت : بررسی موقعیت ساختار و عملکرد جفت که نقش حیاتی در تغذیه و اکسیژن رسانی به جنین دارد.
- بررسی آناتومی جنین : ارزیابی دقیق تر ساختارهای داخلی و خارجی جنین برای تشخیص احتمالی ناهنجاری های مادرزادی که ممکن است در سه ماهه دوم قابل تشخیص نبوده باشند.
- بررسی عروق خونی جنین و مادر (داپلر) : اندازه گیری جریان خون در عروق خونی خاص جنین و مادر برای ارزیابی عملکرد سیستم گردش خون و شناسایی مشکلات احتمالی.
- بررسی طول دهانه رحم (در موارد خاص) : اندازه گیری طول دهانه رحم برای ارزیابی خطر زایمان زودرس در مادران پرخطر.
علائم و نشانه های مرتبط با نیاز به سونوگرافی سه ماهه سوم بارداری
سونوگرافی سه ماهه سوم بارداری به طور معمول به عنوان یک بخش روتین از مراقبت های دوران بارداری برای همه زنان باردار توصیه می شود. با این حال در برخی موارد ممکن است انجام سونوگرافی اضافی یا هدفمند در سه ماهه سوم بارداری به دلایل خاص پزشکی توصیه شود. این دلایل می توانند شامل موارد زیر باشند :
- پیگیری موارد غیرطبیعی در سونوگرافی های قبلی : اگر در سونوگرافی های سه ماهه اول یا دوم بارداری یافته های غیرطبیعی مشاهده شده باشد سونوگرافی سه ماهه سوم برای پیگیری و ارزیابی دقیق تر این یافته ها ضروری است.
- بررسی رشد جنین : در مواردی که نگرانی در مورد رشد جنین وجود دارد مانند زمانی که اندازه شکم مادر مطابق با سن بارداری نباشد سونوگرافی سه ماهه سوم برای ارزیابی دقیق وزن و رشد جنین انجام می شود.
- تعیین وضعیت جنین : اگر در هفته های پایانی بارداری وضعیت جنین هنوز بریچ (پا به پایین) باشد سونوگرافی برای تعیین دقیق وضعیت جنین و برنامه ریزی برای زایمان ضروری است.
- بررسی میزان مایع آمنیوتیک : در صورتی که پزشک به کم یا زیاد بودن مایع آمنیوتیک شک کند سونوگرافی برای اندازه گیری دقیق حجم مایع آمنیوتیک انجام می شود.
- بررسی وضعیت جفت : اگر نگرانی در مورد موقعیت جفت (مانند جفت سرراهی) یا عملکرد آن وجود داشته باشد سونوگرافی برای ارزیابی دقیق تر جفت انجام می شود.
- بررسی حرکات جنین : اگر مادر کاهش حرکات جنین را احساس کند سونوگرافی برای ارزیابی سلامت و فعالیت جنین و اطمینان از عدم وجود مشکل انجام می شود.
- سابقه مشکلات بارداری قبلی : زنانی که سابقه سقط جنین زایمان زودرس یا سایر مشکلات بارداری را دارند ممکن است نیاز به سونوگرافی های مکرر در سه ماهه سوم داشته باشند.
- بیماری های زمینه ای مادر : مادرانی که به بیماری های زمینه ای مانند دیابت بارداری فشار خون بالا یا بیماری های کلیوی مبتلا هستند ممکن است نیاز به سونوگرافی های بیشتر برای پایش دقیق تر وضعیت جنین و مادر داشته باشند.
- بارداری چندقلویی : در بارداری های دوقلو یا چندقلو سونوگرافی سه ماهه سوم برای پایش دقیق تر رشد و وضعیت هر جنین و همچنین بررسی عوارض احتمالی بارداری های چندقلویی ضروری است.
- درد شکمی یا خونریزی واژینال : در صورت بروز درد شکمی یا خونریزی واژینال در سه ماهه سوم بارداری سونوگرافی برای بررسی علت این علائم و اطمینان از سلامت جنین و مادر انجام می شود.
توجه : مهم است به یاد داشته باشید که سونوگرافی سه ماهه سوم بارداری یک اقدام پیشگیرانه و ارزیابی کننده است و نه لزوماً به دلیل وجود علائم یا مشکلات خاص انجام می شود. انجام این سونوگرافی به صورت روتین به پزشکان کمک می کند تا از سلامت بارداری اطمینان حاصل کنند و در صورت بروز هرگونه مشکل به موقع اقدام کنند.
روش های تشخیص علمی و پزشکی با استفاده از سونوگرافی سه ماهه سوم
سونوگرافی سه ماهه سوم بارداری یک ابزار تشخیصی چندوجهی است که از تکنیک های مختلفی برای ارزیابی دقیق جنین و مادر استفاده می کند. مهم ترین این تکنیک ها عبارتند از :
۱. سونوگرافی دوبعدی (۲D) : این روش استانداردترین نوع سونوگرافی است که تصاویر مقطعی دوبعدی از جنین و ساختارهای اطراف آن ارائه می دهد. سونوگرافی ۲D برای موارد زیر کاربرد دارد :
- بیومتری جنین : اندازه گیری ابعاد مختلف جنین از جمله قطر دوسر (BPD) دور سر (HC) دور شکم (AC) و طول استخوان ران (FL) برای تخمین سن بارداری و وزن جنین.
- ارزیابی آناتومی جنین : بررسی ساختارهای اصلی جنین مانند مغز قلب کلیه ها معده مثانه ستون فقرات و اندام ها برای تشخیص ناهنجاری های ساختاری.
- تعیین وضعیت جنین : شناسایی موقعیت قرارگیری جنین در رحم (سفالیک بریچ عرضی).
- ارزیابی جفت و مایع آمنیوتیک : بررسی موقعیت جفت درجه رسیدگی جفت و حجم مایع آمنیوتیک.
- بررسی حرکات جنین : مشاهده حرکات کلی بدن حرکات اندام ها و حرکات تنفسی جنین.
۲. سونوگرافی داپلر (Color Doppler و Pulsed Wave Doppler) : این تکنیک تخصصی جریان خون را در عروق خونی جنین و مادر ارزیابی می کند. سونوگرافی داپلر برای موارد زیر کاربرد دارد :
- ارزیابی جریان خون بند ناف : بررسی جریان خون در شریان و ورید بند ناف که نشان دهنده تبادل مواد مغذی و اکسیژن بین مادر و جنین است. اختلال در جریان خون بند ناف می تواند نشانه ای از مشکلات جفتی یا محدودیت رشد جنین باشد.
- ارزیابی جریان خون عروق مغزی جنین (شریان مغزی میانی – MCA) : بررسی جریان خون در شریان مغزی میانی جنین که می تواند نشان دهنده پاسخ جنین به کمبود اکسیژن یا مواد مغذی باشد.
- ارزیابی جریان خون شریان رحمی مادر : بررسی جریان خون در شریان های رحمی مادر که می تواند نشان دهنده عملکرد جفت و خطر ابتلا به پره اکلامپسی (مسمومیت بارداری) باشد.
- تشخیص کم خونی جنین : در موارد مشکوک به کم خونی جنین (مثلاً در ناسازگاری Rh) سونوگرافی داپلر می تواند به ارزیابی شدت کم خونی کمک کند.
۳. سونوگرافی سه بعدی (۳D) و چهار بعدی (۴D) : این تکنیک های پیشرفته تر تصاویر حجمی و سه بعدی از جنین ارائه می دهند. سونوگرافی ۳D و ۴D معمولاً به صورت روتین در سه ماهه سوم بارداری انجام نمی شوند اما در موارد خاص ممکن است برای موارد زیر کاربرد داشته باشند :
- ارزیابی دقیق تر ناهنجاری های سطحی جنین : مانند شکاف لب و کام ناهنجاری های اندام ها و ناهنجاری های ستون فقرات.
- بهبود تجسم آناتومی جنین برای پزشکان و والدین : ارائه تصاویر واضح تر و قابل فهم تر از جنین به ویژه برای والدین.
- کمک به تشخیص برخی ناهنجاری های داخلی : در برخی موارد سونوگرافی ۳D می تواند به تشخیص بهتر ناهنجاری های داخلی مانند ناهنجاری های قلبی کمک کند.
- ۴D سونوگرافی : اضافه شدن بعد زمان به تصاویر سه بعدی امکان مشاهده حرکات جنین به صورت زنده و واقعی تر را فراهم می کند اما ارزش تشخیصی آن نسبت به سونوگرافی ۲D و داپلر محدودتر است و بیشتر جنبه تفریحی و عاطفی دارد.
مراحل انجام سونوگرافی سه ماهه سوم بارداری :
- آماده سازی : معمولاً نیازی به آمادگی خاصی قبل از سونوگرافی سه ماهه سوم نیست. مثانه لازم نیست پر باشد مگر اینکه پزشک دستور خاصی داده باشد.
- قرارگیری : مادر بر روی تخت سونوگرافی به پشت دراز می کشد.
- ژل سونوگرافی : یک ژل مخصوص بر روی شکم مادر مالیده می شود تا تماس بین مبدل و پوست برقرار شود و کیفیت تصاویر بهبود یابد.
- تصویربرداری : پزشک یا تکنسین سونوگرافی مبدل را به آرامی بر روی شکم مادر حرکت می دهد و تصاویر را بر روی صفحه نمایش مشاهده می کند.
- مدت زمان : سونوگرافی سه ماهه سوم معمولاً حدود ۲۰ تا ۳۰ دقیقه طول می کشد.
- نتایج : نتایج سونوگرافی معمولاً بلافاصله پس از انجام آن در دسترس پزشک قرار می گیرد و پزشک در مورد نتایج و اقدامات بعدی با مادر صحبت خواهد کرد.
روش های درمانی و مدیریت بالینی بر اساس یافته های سونوگرافی سه ماهه سوم
سونوگرافی سه ماهه سوم بارداری یک ابزار تشخیصی است و مستقیماً روش درمانی محسوب نمی شود. با این حال یافته های حاصل از سونوگرافی می تواند نقش حیاتی در تعیین استراتژی های درمانی و مدیریت بالینی برای مادر و جنین داشته باشد. بر اساس یافته های سونوگرافی پزشک ممکن است اقدامات زیر را انجام دهد :
۱. پایش دقیق تر بارداری :
- سونوگرافی های پیگیری : در صورت مشاهده یافته های غیرطبیعی خفیف یا مشکوک سونوگرافی های پیگیری با فواصل زمانی کوتاه تر برای ارزیابی تغییرات و پیشرفت وضعیت توصیه می شود.
- تست های غیرتهاجمی جنین (NST و BPP) : در مواردی که نگرانی در مورد سلامت جنین وجود دارد تست های غیرتهاجمی جنین مانند تست بدون استرس (NST) و پروفایل بیوفیزیکی (BPP) برای ارزیابی دقیق تر وضعیت جنین و اطمینان از سلامت او انجام می شود. این تست ها حرکات جنین ضربان قلب جنین تون عضلانی جنین حرکات تنفسی جنین و حجم مایع آمنیوتیک را ارزیابی می کنند.
۲. مداخلات پزشکی و دارویی :
- درمان دارویی برای مادر : در صورت تشخیص مشکلاتی مانند پره اکلامپسی یا دیابت بارداری درمان دارویی مناسب برای کنترل بیماری مادر و بهبود وضعیت بارداری تجویز می شود.
- درمان های داخل رحمی جنین (به ندرت) : در موارد بسیار نادر در صورت تشخیص برخی ناهنجاری های جنینی خاص ممکن است درمان های داخل رحمی جنین (مانند تزریق خون به جنین در کم خونی شدید) در مراکز تخصصی انجام شود.
۳. برنامه ریزی برای زایمان :
- انتخاب روش زایمان : یافته های سونوگرافی در تعیین روش زایمان (زایمان طبیعی یا سزارین) نقش مهمی دارند. به عنوان مثال در صورت بریچ بودن جنین در هفته های پایانی بارداری یا وجود جفت سرراهی ممکن است زایمان سزارین توصیه شود.
- زمان بندی زایمان : در برخی موارد بر اساس یافته های سونوگرافی (مانند محدودیت رشد جنین یا کاهش مایع آمنیوتیک) ممکن است القای زایمان زودتر از موعد مقرر توصیه شود تا از سلامت جنین اطمینان حاصل شود.
- محل زایمان : در صورت تشخیص ناهنجاری های جنینی که نیاز به مراقبت های ویژه پس از تولد دارند ممکن است زایمان در بیمارستان های مجهز به بخش مراقبت های ویژه نوزادان (NICU) برنامه ریزی شود.
۴. مشاوره و آمادگی برای پس از تولد :
- مشاوره ژنتیک : در صورت تشخیص برخی ناهنجاری های جنینی ممکن است مشاوره ژنتیک به والدین توصیه شود تا در مورد علل احتمالی خطر تکرار در بارداری های بعدی و گزینه های مدیریت و درمان پس از تولد اطلاعات کسب کنند.
- آمادگی برای مراقبت از نوزاد با نیازهای ویژه : در صورت تشخیص ناهنجاری های جنینی که نیاز به مراقبت های ویژه پس از تولد دارند والدین می توانند از قبل برای مراقبت از نوزاد خود آماده شوند و با متخصصان مربوطه مشورت کنند.
مهم : تصمیم گیری در مورد روش های درمانی و مدیریت بالینی همواره بر اساس مجموعه ای از عوامل از جمله یافته های سونوگرافی سابقه پزشکی مادر شرایط بارداری و نظر متخصص زنان و زایمان انجام می شود. سونوگرافی سه ماهه سوم بارداری تنها یکی از ابزارهای مهم در این فرآیند تصمیم گیری است.
راهکارهای خانگی و توصیه های سبک زندگی (غیرمستقیم)
سونوگرافی سه ماهه سوم بارداری یک روش تشخیصی پزشکی است و راهکار خانگی یا درمان مستقیم ندارد. با این حال رعایت توصیه های سبک زندگی سالم در دوران بارداری می تواند به بهبود سلامت عمومی مادر و جنین و در نتیجه نتایج بهتر سونوگرافی کمک کند. این توصیه ها شامل موارد زیر می شوند :
- تغذیه سالم و متعادل : مصرف مواد غذایی مغذی و متنوع شامل میوه ها سبزیجات غلات کامل پروتئین های کم چرب و لبنیات کم چرب. اجتناب از مصرف غذاهای فرآوری شده نوشیدنی های شیرین و غذاهای پرچرب.
- مصرف کافی مایعات : نوشیدن آب کافی در طول روز برای حفظ هیدراتاسیون بدن.
- استراحت کافی : خواب کافی و استراحت مناسب برای حفظ سلامتی مادر و جنین ضروری است.
- فعالیت بدنی منظم : انجام فعالیت های بدنی سبک و متوسط مانند پیاده روی شنا یا یوگای بارداری (با مشورت پزشک) می تواند به بهبود گردش خون کاهش استرس و حفظ وزن سالم در دوران بارداری کمک کند.
- مدیریت استرس : استرس می تواند بر سلامت مادر و جنین تأثیر منفی بگذارد. استفاده از تکنیک های مدیریت استرس مانند مدیتیشن تنفس عمیق و یوگا می تواند مفید باشد.
- مراجعه منظم به پزشک و انجام مراقبت های دوران بارداری : پیگیری منظم مراقبت های دوران بارداری انجام آزمایش ها و سونوگرافی های توصیه شده توسط پزشک و پیروی از دستورات پزشک نقش مهمی در حفظ سلامت بارداری دارد.
- اجتناب از مصرف دخانیات الکل و مواد مخدر : این مواد برای سلامت مادر و جنین بسیار مضر هستند و باید به طور کامل از مصرف آن ها اجتناب شود.
- مصرف مکمل های ویتامین و مواد معدنی : مصرف مکمل های اسید فولیک آهن کلسیم و ویتامین D (تحت نظر پزشک) می تواند به تأمین نیازهای تغذیه ای مادر و جنین کمک کند.
توجه : این توصیه های سبک زندگی به طور غیرمستقیم می توانند بر سلامت بارداری و نتایج سونوگرافی تأثیر مثبت بگذارند. اما جایگزین سونوگرافی سه ماهه سوم بارداری و مراقبت های پزشکی نیستند. انجام سونوگرافی سه ماهه سوم بارداری و پیگیری دستورات پزشک برای اطمینان از سلامت بارداری ضروری است.
روش های پیشگیری و اقدامات لازم برای بارداری سالم
بهترین راه برای داشتن یک سونوگرافی سه ماهه سوم بارداری با نتایج مطلوب داشتن یک بارداری سالم است. اقدامات پیشگیرانه و مراقبت های دوران بارداری نقش کلیدی در این زمینه ایفا می کنند. مهم ترین این اقدامات عبارتند از :
- برنامه ریزی بارداری و مشاوره قبل از بارداری : قبل از اقدام به بارداری مراجعه به پزشک برای انجام معاینات و آزمایش های لازم بررسی سابقه پزشکی دریافت مشاوره در مورد آمادگی برای بارداری و شروع مصرف اسید فولیک توصیه می شود.
- مراقبت های دوران بارداری منظم و به موقع : مراجعه منظم به پزشک از ابتدای بارداری و انجام تمام مراقبت های توصیه شده (شامل آزمایش ها سونوگرافی ها و واکسیناسیون های دوران بارداری).
- تغذیه سالم و متعادل در دوران بارداری : رعایت رژیم غذایی سالم و متنوع مصرف کافی مایعات و مکمل های ویتامین و مواد معدنی (تحت نظر پزشک).
- اجتناب از عوامل خطر : اجتناب از مصرف دخانیات الکل مواد مخدر داروهای غیرمجاز و قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی مضر و اشعه های یونیزان.
- کنترل بیماری های زمینه ای : در صورت ابتلا به بیماری های زمینه ای مانند دیابت فشار خون بالا بیماری های تیروئید یا بیماری های خودایمنی مدیریت و کنترل مناسب این بیماری ها قبل و در طول بارداری تحت نظر پزشک متخصص.
- واکسیناسیون های دوران بارداری : انجام واکسیناسیون های توصیه شده در دوران بارداری (مانند واکسن آنفولانزا و واکسن کزاز دیفتری و سیاه سرفه) برای محافظت از مادر و نوزاد در برابر بیماری های عفونی.
- مدیریت وزن سالم : حفظ وزن مناسب قبل و در طول بارداری. اضافه وزن یا کمبود وزن در دوران بارداری می تواند خطر بروز عوارض بارداری را افزایش دهد.
- کاهش استرس : مدیریت استرس و داشتن آرامش روانی در دوران بارداری از طریق روش های مختلف مانند ورزش مدیتیشن یوگا و حمایت اجتماعی.
- آموزش و آگاهی بخشی : کسب اطلاعات کافی در مورد بارداری زایمان و مراقبت از نوزاد از منابع معتبر و شرکت در کلاس های آمادگی برای زایمان.
با رعایت این اقدامات پیشگیرانه و مراقبت های دوران بارداری می توان خطر بروز عوارض بارداری را کاهش داد و احتمال داشتن یک بارداری سالم و سونوگرافی سه ماهه سوم بارداری با نتایج طبیعی را افزایش داد.
نتیجه گیری علمی و کاربردی
سونوگرافی سه ماهه سوم بارداری یک ابزار تشخیصی ضروری و ارزشمند در مراقبت های دوران بارداری است. این روش تصویربرداری ایمن و غیرتهاجمی اطلاعات حیاتی در مورد سلامت و وضعیت جنین و مادر ارائه می دهد و به پزشکان کمک می کند تا از سلامت بارداری اطمینان حاصل کنند و در صورت لزوم اقدامات مداخله ای مناسب را انجام دهند.
از دیدگاه علمی سونوگرافی سه ماهه سوم بارداری مبتنی بر اصول فیزیکی امواج صوتی و نحوه بازتاب آن ها از بافت های بدن است. تکنیک های مختلف سونوگرافی (۲D داپلر ۳D ۴D) امکان ارزیابی جامع ساختارها و عملکردهای جنین و مادر را فراهم می کنند. یافته های سونوگرافی با استفاده از استانداردهای علمی و جداول رشد جنین تفسیر می شوند و به پزشکان در تشخیص ناهنجاری های احتمالی و تصمیم گیری در مورد مدیریت بارداری کمک می کنند.
از دیدگاه کاربردی سونوگرافی سه ماهه سوم بارداری نقش مهمی در موارد زیر ایفا می کند :
- اطمینان از سلامت جنین : ارزیابی رشد وضعیت و آناتومی جنین و تشخیص احتمالی ناهنجاری های مادرزادی.
- ارزیابی سلامت مادر : بررسی وضعیت جفت مایع آمنیوتیک و عروق خونی مادر.
- برنامه ریزی برای زایمان : تعیین روش و زمان زایمان بر اساس وضعیت جنین و مادر.
- ارائه آرامش خاطر به والدین : مشاهده تصویر جنین و اطمینان از سلامت او می تواند به کاهش اضطراب و افزایش آرامش والدین کمک کند.
در نهایت سونوگرافی سه ماهه سوم بارداری یک بخش جدایی ناپذیر از مراقبت های دوران بارداری مدرن است که به بهبود نتایج بارداری و سلامت مادر و نوزاد کمک می کند. انجام این سونوگرافی به صورت روتین به تمام زنان باردار توصیه می شود و در صورت وجود عوامل خطر یا نگرانی های خاص ممکن است سونوگرافی های اضافی نیز توصیه شود.
پرسش و پاسخ (سؤالات پرتکرار کاربران)
۱. آیا سونوگرافی سه ماهه سوم بارداری برای جنین ضرر دارد؟
پاسخ : سونوگرافی سه ماهه سوم بارداری یک روش تصویربرداری بسیار ایمن است و از امواج صوتی با فرکانس بالا استفاده می کند. هیچ گونه اشعه یونیزان در سونوگرافی استفاده نمی شود و مطالعات متعدد نشان داده اند که سونوگرافی در دوزهای تشخیصی هیچ گونه اثر مضر بر جنین یا مادر ندارد. سونوگرافی به طور گسترده در دوران بارداری در سراسر جهان استفاده می شود و به عنوان یک روش ایمن و قابل اعتماد شناخته شده است.
۲. چه چیزهایی را می توان در سونوگرافی سه ماهه سوم بارداری دید؟
پاسخ : سونوگرافی سه ماهه سوم بارداری اطلاعات بسیار زیادی در مورد جنین و مادر ارائه می دهد. در این سونوگرافی می توان موارد زیر را مشاهده کرد :
- تصویر واضحی از جنین : می توان صورت اندام ها و حرکات جنین را مشاهده کرد.
- رشد جنین : وزن تخمینی جنین اندازه سر شکم و استخوان ران جنین اندازه گیری می شود.
- وضعیت جنین : موقعیت قرارگیری جنین در رحم (سفالیک بریچ عرضی) مشخص می شود.
- میزان مایع آمنیوتیک : حجم مایع آمنیوتیک اطراف جنین اندازه گیری می شود.
- وضعیت جفت : موقعیت و ظاهر جفت بررسی می شود.
- ساختارهای داخلی جنین : مغز قلب کلیه ها معده مثانه و سایر اندام های جنین بررسی می شوند.
- جریان خون جنین و مادر (با سونوگرافی داپلر) : جریان خون در عروق خونی جنین و مادر ارزیابی می شود.
۳. آیا برای انجام سونوگرافی سه ماهه سوم بارداری نیاز به آمادگی خاصی است؟
پاسخ : معمولاً برای سونوگرافی سه ماهه سوم بارداری نیازی به آمادگی خاصی نیست. بر خلاف سونوگرافی های اولیه بارداری که نیاز به پر بودن مثانه داشتند در سونوگرافی سه ماهه سوم مثانه لازم نیست پر باشد. با این حال بهتر است قبل از انجام سونوگرافی از پزشک یا مرکز سونوگرافی در مورد دستورالعمل های خاص آمادگی سوال کنید. در برخی موارد ممکن است توصیه شود قبل از سونوگرافی مقدار کمی آب بنوشید تا دید بهتری از جنین حاصل شود.
تأکید مهم : اطلاعات ارائه شده در این مقاله جنبه اطلاع رسانی عمومی دارند و به هیچ وجه جایگزین مشاوره و نظر تخصصی پزشک نیستند. برای دریافت اطلاعات دقیق تر و متناسب با شرایط خاص خود همواره با پزشک متخصص زنان و زایمان مشورت کنید. پزشک شما با بررسی وضعیت شما و جنین بهترین توصیه ها و مراقبت ها را ارائه خواهد داد.