دادخواست مهریه و توقیف اموال: راهنمای جامع گام به گام (با آخرین تغییرات قانونی 1403)

مطالبه مهریه و توقیف اموال زوجه از جمله حقوق قانونی است که از طریق مسیرهای قضایی و ثبتی قابل پیگیری است. بر اساس بخشنامه جدید قوه قضائیه در سال 1403، زوجه می تواند مستقیماً به دادگاه خانواده مراجعه کند و دیگر الزامی به شروع از اداره ثبت اسناد رسمی ندارد. این تغییر رویه، تحولی مهم در فرآیند مطالبه مهریه ایجاد کرده و درک صحیح آن برای تمامی ذینفعان ضروری است. پیچیدگی های حقوقی مرتبط با مهریه، از جمله شناسایی اموال، مستثنیات دین، و چالش های احتمالی مانند اعسار یا فرار از دین، اهمیت آگاهی جامع و به روز را دوچندان می سازد. در این نوشتار، به تفصیل به تمامی ابعاد دادخواست مهریه و توقیف اموال، با تأکید بر آخرین بخشنامه های قضایی و رویه های جاری، خواهیم پرداخت تا راهنمایی معتبر و کاربردی برای تمامی مخاطبان فراهم آید.

مهریه چیست؟ آشنایی با انواع و شرایط آن

مهریه، که در اصطلاح حقوقی به آن صداق نیز گفته می شود، مال معین یا تعهدی مالی است که در زمان عقد ازدواج، مرد به زن پرداخت آن را بر عهده می گیرد. این حق مالی، به محض انعقاد عقد دائم یا موقت، به مالکیت زن درمی آید و او می تواند هر زمان که بخواهد، آن را مطالبه کند. مهریه نشانه ای از تعهد مرد به همسر خود و یکی از مهم ترین حقوق مالی زن در نظام حقوقی ایران است.

تعریف حقوقی مهریه و انواع آن

مهریه می تواند شامل هر مالی باشد که ارزش اقتصادی و قابلیت تملک داشته باشد؛ از سکه طلا و وجه نقد گرفته تا اموال غیرمنقول مانند ملک یا حتی آموزش قرآن و هنری خاص. اهمیت مهریه در آن است که یک دین ممتاز محسوب می شود و زن، حتی پیش از طلاق و در طول زندگی مشترک، حق مطالبه و تصرف در آن را دارد. از نظر حقوقی، مهریه به دو دسته اصلی تقسیم می شود که هر یک آثار و شرایط خاص خود را دارد:

• مهریه عندالمطالبه: این رایج ترین نوع مهریه است که در آن، زن می تواند هر زمان که اراده کند، تمام یا بخشی از مهریه خود را از همسرش مطالبه نماید. به محض مطالبه، مرد مکلف به پرداخت آن است و در صورت عدم پرداخت یا عدم توافق بر سر نحوه پرداخت، زن می تواند از طریق مراجع قانونی اقدام به وصول آن کند. در این نوع مهریه، فرض بر تمکن مالی مرد است، مگر اینکه او خلاف آن را اثبات کند (اعسار).
• مهریه عندالاستطاعه: در این حالت، شرط پرداخت مهریه منوط به توانایی مالی مرد است. به این معنا که زن تنها زمانی می تواند مهریه خود را مطالبه کند که ثابت شود همسرش توانایی مالی برای پرداخت آن را دارد. اثبات استطاعت مالی زوج در این نوع مهریه، بر عهده زوجه است که فرآیند مطالبه را دشوارتر می سازد. معمولاً این نوع مهریه در مواردی تعیین می شود که زوجین با توافق قبلی، قصد دارند پرداخت مهریه را به توانایی آینده مرد گره بزنند.

وضعیت حقوقی مهریه در عقد دائم و موقت

مهریه در هر دو نوع عقد دائم و موقت از اهمیت و جایگاه قانونی برخوردار است، اما تفاوت هایی نیز در نحوه مطالبه و آثار آن وجود دارد:

• عقد دائم: در عقد دائم، مهریه می تواند عندالمطالبه یا عندالاستطاعه باشد. پس از وقوع عقد و پیش از نزدیکی، زن مالک نصف مهریه می شود و پس از نزدیکی، مالکیت تمام مهریه قطعی می گردد. در صورت فوت یکی از زوجین، مهریه از جمله دیون ممتازه متوفی محسوب شده و باید پیش از تقسیم ارث، پرداخت شود.
• عقد موقت (متعه): در عقد موقت، ذکر مهریه و تعیین دقیق آن شرط صحت عقد است. به عبارت دیگر، اگر مهریه در عقد موقت تعیین نشود، عقد باطل است. در عقد موقت نیز، با جاری شدن عقد، زن مالک مهریه می شود و در صورت نزدیکی، مالک تمام مهریه است. حتی اگر مرد قبل از نزدیکی مدت عقد را ببخشد، زن مستحق نصف مهریه است.

درک این مفاهیم پایه ای، برای ورود به مراحل قانونی دادخواست مهریه و توقیف اموال، از اهمیت بسزایی برخوردار است و به زوجه کمک می کند تا با آگاهی کامل، مسیر حقوقی مناسب را انتخاب کند.

دو مسیر اصلی مطالبه مهریه و توقیف اموال (و تغییرات مهم 1403)

برای مطالبه مهریه و توقیف اموال زوج، دو مسیر قانونی اصلی وجود دارد: مسیر دادگاه خانواده و مسیر اداره اجرای ثبت اسناد رسمی. در سالیان اخیر، این مسیرها دستخوش تغییرات مهمی شده اند که درک آن ها برای انتخاب رویه صحیح و سریع تر وصول مهریه حیاتی است. آخرین و مهم ترین تغییر، ابلاغ بخشنامه سال 1403 از سوی قوه قضائیه است که قواعد مراجعه اولیه به اداره ثبت را متحول ساخته است.

الف) مسیر دادگاه خانواده (مسیر جدید و اصلی)

تا پیش از بخشنامه اخیر قوه قضائیه، رویه غالب این بود که زوجه ابتدا باید به اداره اجرای ثبت مراجعه می کرد و تنها در صورت عدم توفیق در توقیف اموال از آن طریق، مجاز به مراجعه به دادگاه خانواده بود. اما بخشنامه جدید که در اوایل سال 1403 ابلاغ شده، این الزام را برداشته است.

تشریح کامل بخشنامه سال 1403 و رفع الزام به مراجعه به اداره ثبت

بر اساس بخشنامه شماره ۹۰۰۰/۹۵۹۲/۱۰۰ مورخ 1403/02/10 ریاست محترم قوه قضائیه، زوجه برای مطالبه مهریه، دیگر الزامی به مراجعه ابتدایی به اداره اجرای ثبت اسناد رسمی ندارد و می تواند مستقیماً با ثبت دادخواست در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، به دادگاه خانواده مراجعه کند. این بخشنامه در راستای تسهیل فرآیند مطالبه مهریه و کاهش اطاله دادرسی صادر شده است. این تغییر به معنای بازگشت به رویه پیش از بخشنامه سال 1399 است که طی آن، مراجعه به اداره ثبت شرط مقدماتی تلقی می شد.

مزایای انتخاب این مسیر

• سرعت بیشتر در برخی موارد: با حذف یک مرحله اداری در اداره ثبت، امکان آغاز رسیدگی در دادگاه سریع تر فراهم می شود.
• امکان تامین خواسته قبل از ابلاغ: در دادگاه خانواده، زوجه می تواند همزمان با تقدیم دادخواست مهریه، درخواست «تأمین خواسته» نماید. این درخواست به دادگاه اجازه می دهد تا پیش از ابلاغ دادخواست به زوج، اقدام به توقیف اموال او کند. این امر به ویژه برای جلوگیری از «معامله به قصد فرار از دین» بسیار مؤثر است و می تواند مانع از انتقال یا مخفی کردن اموال توسط زوج شود.
• صلاحیت گسترده تر دادگاه: دادگاه خانواده صلاحیت رسیدگی به جنبه های مختلف حقوق خانواده را دارد و در صورت بروز مسائل جانبی، می تواند به صورت جامع تری تصمیم گیری کند.

معایب و ملاحظات

• هزینه دادرسی: مطالبه مهریه در دادگاه یک دعوای مالی محسوب می شود و زوجه باید هزینه دادرسی را پرداخت کند. این هزینه بر اساس میزان مهریه (3.5% تا 20 میلیون تومان و 4.5% برای مازاد بر آن) محاسبه می شود. البته در صورت عدم تمکن مالی، زوجه می تواند همزمان دادخواست اعسار از پرداخت هزینه دادرسی را نیز تقدیم کند.
• نیاز به اثبات ادعا: در دادگاه، زوجه باید ادعای خود را مستند به عقدنامه و مدارک هویتی اثبات کند.

ب) مسیر اداره اجرای ثبت اسناد رسمی (مسیر مکمل)

با وجود تغییرات سال 1403، مسیر اداره اجرای ثبت هنوز هم می تواند به عنوان یک گزینه مکمل یا در شرایط خاص، مناسب باشد.

چه زمانی هنوز این مسیر می تواند انتخاب شود؟

اگرچه الزام به مراجعه اولیه به ثبت برداشته شده، اما زوجه همچنان این حق را دارد که در صورت تمایل، ابتدا از طریق اداره ثبت اقدام کند. این مسیر ممکن است در موارد زیر همچنان جذاب باشد:

• شناسایی آسان اموال: اگر زوجه از وجود اموال مشخص و قابل توقیف (مانند ملک یا خودرویی که سند آن به نام زوج است) اطلاع دقیق داشته باشد و بخواهد با سرعت و هزینه اولیه کمتر، اقدام به توقیف کند، این مسیر می تواند مفید باشد.
• اسناد لازم الاجرای دیگر: برای سایر اسناد لازم الاجرا (غیر از مهریه) همچنان مسیر اداره ثبت، راه اصلی اجراست.

مزایا

• هزینه کمتر در ابتدای کار: هزینه های اولیه در اداره ثبت معمولاً کمتر از هزینه دادرسی دادگاه است.
• سرعت در توقیف اموال مشخص: در صورت معرفی مال مشخص به اداره ثبت، فرآیند توقیف می تواند نسبتاً سریع انجام شود.

معایب و ملاحظات

• محدودیت در شناسایی اموال: قدرت اداره ثبت در شناسایی اموال زوج به اندازه دادگاه نیست و ممکن است در کشف اموال پنهان شده، ناکارآمد باشد.
• عدم امکان صدور حکم جلب (برای مهریه): اداره ثبت صلاحیت صدور حکم جلب را ندارد.
• نیاز به مراجعه به دادگاه در صورت عدم توفیق: اگر اداره ثبت ظرف مدت معین (طبق بخشنامه 1397 و بند ب ماده 113 قانون برنامه ششم توسعه که اشاره شده در صورت عدم توفیق ثبت ظرف 2 یا 6 ماه، می توان به دادگاه مراجعه کرد) نتواند به نتیجه برسد، زوجه در نهایت مجبور به مراجعه به دادگاه خواهد شد.

مقایسه جامع و جدول بندی شده مسیرهای مطالبه مهریه

برای درک بهتر تفاوت ها و انتخاب آگاهانه، جدول زیر مقایسه ای بین دو مسیر دادگاه و اداره ثبت ارائه می دهد:

ویژگی	مسیر دادگاه خانواده (بعد از 1403)	مسیر اداره اجرای ثبت
نیاز به مراجعه اولیه	الزامی نیست، می توان مستقیماً به دادگاه مراجعه کرد.	انتخابی (پیش از 1403 الزامی بود).
صلاحیت رسیدگی	گسترده (تامین خواسته، اعسار، فرار از دین و…)	محدود به اجرای سند رسمی
توقیف اموال قبل از ابلاغ	بله (در صورت درخواست تامین خواسته)	خیر، بعد از ابلاغ 10 روزه
هزینه اولیه	نسبتاً بالا (هزینه دادرسی) – امکان اعسار	پایین تر (نیم عشر دولتی، بعداً از زوج اخذ می شود)
قدرت شناسایی اموال	بالا (مکاتبه با مراجع مختلف)	متوسط (اغلب نیاز به معرفی مال توسط زوجه)
صدور حکم جلب	امکان پذیر نیست (ممنوعیت قانونی برای مهریه)	امکان پذیر نیست
مدت زمان تقریبی	متغیر، بستگی به حجم پرونده و اعتراضات	کوتاه تر در صورت معرفی مال مشخص، طولانی تر در صورت نیاز به شناسایی
پیچیدگی فرآیند	بالاتر، نیاز به دانش حقوقی دقیق تر	ساده تر در مراحل اولیه، پیچیده تر در شناسایی مال

با توجه به بخشنامه سال 1403، انتخاب مسیر دادگاه خانواده برای بسیاری از زوجه ها، راهکار سریع تر و مؤثرتری به شمار می رود، به خصوص اگر نگران فرار از دین یا عدم شناسایی اموال باشند. با این حال، مشاوره با یک وکیل متخصص برای بررسی شرایط خاص هر پرونده، همواره توصیه می شود.

مطالبه مهریه و توقیف اموال از طریق دادگاه خانواده (گام به گام)

مطالبه مهریه از طریق دادگاه خانواده، به ویژه پس از بخشنامه جدید سال 1403 که امکان مراجعه مستقیم را فراهم آورده، یکی از مؤثرترین راه ها برای وصول این حق قانونی است. این فرآیند شامل چندین گام مشخص است که هر یک نیازمند دقت و آگاهی حقوقی است.

گام 1: جمع آوری مدارک اولیه

قبل از هر اقدامی، لازم است مدارک مورد نیاز برای دادخواست مهریه و توقیف اموال را تهیه کنید. این مدارک شامل:

• عقدنامه: اصل یا رونوشت مصدق عقدنامه که در آن میزان مهریه و شرایط آن قید شده است.
• شناسنامه و کارت ملی: مدارک هویتی زوجه.
• مدارک مربوط به طلاق یا گواهی عدم سازش (در صورت وجود): اگر فرآیند طلاق آغاز شده یا به اتمام رسیده باشد.
• لیست اموال شناسایی شده زوج (در صورت امکان): هرگونه اطلاعاتی درباره اموال منقول و غیرمنقول زوج (مانند پلاک خودرو، مشخصات ملک، شماره حساب بانکی) می تواند در تسریع فرآیند توقیف کمک کننده باشد.

گام 2: ثبت دادخواست مطالبه مهریه در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی

پس از جمع آوری مدارک، مرحله اصلی آغاز می شود. زوجه باید با مراجعه به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، دادخواست مطالبه مهریه را ثبت کند.

• نحوه نگارش دادخواست: دادخواست باید به صورت دقیق و حقوقی تنظیم شود. در این دادخواست، خواسته زوجه (مطالبه مهریه) به همراه مستندات قانونی (عقدنامه) ذکر می گردد. توصیه می شود از نگارش جزئیات غیرضروری و اختلافات خانوادگی در متن دادخواست پرهیز شود، زیرا این موارد تأثیری در تصمیم قاضی نخواهند داشت و صرفاً فرآیند را طولانی می کنند.
• اهمیت درخواست تأمین خواسته و توقیف اموال (به ویژه قبل از ابلاغ به زوج): یکی از مهم ترین اقدامات در این مرحله، درخواست تأمین خواسته و توقیف اموال زوج است. بر اساس ماده 108 قانون آیین دادرسی مدنی، خواهان می تواند قبل از تقدیم دادخواست، یا با تقدیم دادخواست و حتی در جریان دادرسی، تقاضای تأمین خواسته کند. اهمیت این درخواست در این است که اگر دادگاه با آن موافقت کند، می تواند دستور توقیف اموال زوج را قبل از ابلاغ دادخواست به وی صادر کند. این اقدام از هرگونه تلاش زوج برای انتقال یا مخفی کردن اموالش جلوگیری می کند و شانس وصول مهریه را به شدت افزایش می دهد. برای این منظور، زوجه باید علاوه بر دادخواست اصلی، درخواست تأمین خواسته را نیز تقدیم و در صورت امکان، مبلغی را به عنوان خسارت احتمالی نزد صندوق دادگستری تودیع کند (که در مهریه، معمولاً مبلغی برای تأمین خواسته لازم نیست).

گام 3: پرداخت هزینه دادرسی یا درخواست اعسار از آن

مطالبه مهریه یک دعوای مالی است و مستلزم پرداخت هزینه دادرسی است. این هزینه بر اساس ارزش مهریه محاسبه می شود:

• محاسبه هزینه دادرسی:
  • برای مهریه تا سقف 20 میلیون تومان، 3.5% از کل مبلغ مهریه.
  • برای مهریه مازاد بر 20 میلیون تومان، 4.5% از مازاد.

  به عنوان مثال، برای مهریه 100 سکه بهار آزادی، ابتدا ارزش ریالی آن در زمان تقدیم دادخواست محاسبه شده و سپس بر اساس نرخ های فوق، هزینه دادرسی مشخص می شود.

• نحوه تقدیم دادخواست اعسار از پرداخت هزینه دادرسی: اگر زوجه توانایی پرداخت این هزینه را نداشته باشد، می تواند همزمان با دادخواست مطالبه مهریه، دادخواست اعسار از پرداخت هزینه دادرسی را نیز تقدیم کند. در این صورت، دادگاه ابتدا به دادخواست اعسار رسیدگی می کند و در صورت پذیرش اعسار، زوجه از پرداخت هزینه دادرسی معاف شده و پرونده مهریه به جریان می افتد.

گام 4: شناسایی و معرفی اموال زوج

یکی از چالش برانگیزترین مراحل، شناسایی اموال زوج است. زوجه باید در این مرحله هرگونه اطلاعاتی از اموال همسرش را در اختیار دادگاه قرار دهد.

• راه های قانونی استعلام اموال: دادگاه، به درخواست زوجه، می تواند از مراجع ذی ربط استعلام اموال زوج را انجام دهد. این مراجع شامل:
  • سازمان ثبت اسناد و املاک کشور: برای شناسایی اموال غیرمنقول (ملک، زمین).
  • پلیس راهور: برای شناسایی خودروها.
  • بانک مرکزی: برای استعلام حساب های بانکی و موجودی آن ها.
  • سازمان بورس و اوراق بهادار: برای شناسایی سهام.
  • سایر نهادها: در صورت اشتغال زوج، برای استعلام حقوق یا سایر مطالبات.
• چه اموالی را می توان توقیف کرد:
  • ملک و خودرو: از رایج ترین اموال قابل توقیف هستند.
  • حساب های بانکی: موجودی حساب ها قابل توقیف است.
  • حقوق استخدامی: حقوق و مزایای کارمندان و کارگران تا سقف قانونی قابل توقیف است (معمولاً یک چهارم حقوق در زمان تاهل و یک سوم در صورت طلاق و عدم ازدواج مجدد مرد).
  • سهام و اوراق بهادار.
  • سایر مطالبات و دارایی ها.

گام 5: روند رسیدگی در دادگاه و صدور رأی

پس از ثبت دادخواست و انجام مراحل اولیه، پرونده برای رسیدگی به شعبه مربوطه در دادگاه خانواده ارجاع می شود:

• تعیین وقت دادرسی و جلسات: دادگاه وقت رسیدگی تعیین کرده و طرفین را برای حضور در جلسه دادرسی دعوت می کند. در این جلسات، دفاعیات و دلایل هر دو طرف شنیده می شود.
• صدور رأی: پس از تکمیل دادرسی و بررسی مدارک و شواهد، دادگاه اقدام به صدور رأی مبنی بر محکومیت زوج به پرداخت مهریه می کند. این رأی ممکن است شامل پرداخت یکجای مهریه یا تقسیط آن (در صورت اثبات اعسار زوج) باشد.

گام 6: اجرای حکم و مزایده اموال

پس از قطعی شدن رأی دادگاه (یا عدم اعتراض در مهلت مقرر 20 روزه)، مرحله اجرای حکم آغاز می شود:

• ابلاغ حکم اجراییه: اجراییه به زوج ابلاغ می شود و به او مهلت داده می شود تا حکم را اجرا کند.
• ارزش گذاری و مزایده اموال: در صورت عدم پرداخت، اموال توقیف شده توسط کارشناس رسمی دادگستری ارزش گذاری شده و سپس از طریق مزایده به فروش می رسد.
• وصول مهریه: پس از فروش اموال، مهریه زوجه از محل وجوه حاصل از مزایده به او پرداخت می شود.

رعایت دقیق این مراحل و پیگیری مستمر، شانس موفقیت در وصول دادخواست مهریه و توقیف اموال را به میزان قابل توجهی افزایش می دهد. در هر مرحله، مشاوره با وکیل متخصص می تواند راهگشا باشد.

مطالبه مهریه و توقیف اموال از طریق اداره اجرای ثبت (گام به گام)

گرچه بخشنامه جدید قوه قضائیه در سال 1403 امکان مراجعه مستقیم به دادگاه خانواده را فراهم آورده، اما مسیر اداره اجرای ثبت همچنان به عنوان یک روش جایگزین و مکمل، به ویژه در شرایطی که زوجه از وجود اموال مشخص و قابل توقیف مطلع است، مطرح می باشد. این مسیر نیز دارای مراحل خاص خود است که در ادامه به تفصیل شرح داده می شود.

گام 1: مراجعه به دفترخانه ثبت ازدواج

اولین گام برای مطالبه مهریه از طریق اداره ثبت، مراجعه به دفترخانه ای است که عقد نکاح در آن ثبت شده است.

• درخواست صدور اجراییه: زوجه با در دست داشتن اصل عقدنامه و مدارک هویتی، به دفترخانه مربوطه مراجعه کرده و درخواست صدور اجراییه مهریه را تقدیم می نماید. سردفتر پس از بررسی مدارک، اجراییه ای را صادر می کند.
• ارسال اخطاریه: سردفتر، اجراییه را به آخرین نشانی تعیین شده برای زوج در سند ازدواج، از طریق پست سفارشی یا سایر طرق قانونی، ارسال می کند.

گام 2: مراجعه به اداره اجرای ثبت

پس از صدور اجراییه از سوی دفترخانه، زوجه باید به اداره اجرای ثبت محل مراجعه کند.

• تشکیل پرونده اجرایی: زوجه با در دست داشتن اجراییه صادر شده از دفترخانه و قبض ارسال ابلاغیه برای زوج، به واحد اجرای مهریه در اداره اجرای ثبت مراجعه کرده و درخواست تشکیل پرونده اجرایی را می دهد.
• ابلاغ 10 روزه به زوج: اداره اجرای ثبت، یک نسخه از اجراییه را به زوج ابلاغ می کند و به او مهلت 10 روزه می دهد تا مهریه را پرداخت کند یا اموالی برای توقیف معرفی نماید.

گام 3: معرفی اموال جهت توقیف

اگر زوج ظرف مهلت 10 روزه اقدام به پرداخت مهریه نکند و یا مالی را معرفی ننماید، زوجه می تواند برای توقیف اموال اقدام کند.

• معرفی اموال توسط زوجه: در این مرحله، زوجه می تواند اموال منقول یا غیرمنقولی را که از زوج شناسایی کرده است (مانند حساب بانکی، پلاک خودرو، مشخصات ملک، سهام) به اداره اجرای ثبت معرفی کند تا برای توقیف آن ها اقدام شود.
• استعلام و توقیف: اداره ثبت بر اساس اطلاعات ارائه شده توسط زوجه و در چارچوب اختیارات خود، اقدام به استعلام و توقیف اموال معرفی شده می نماید.

گام 4: صدور گواهی از اداره ثبت و مراجعه به دادگاه (در صورت عدم توفیق)

مسیر اداره ثبت ممکن است همیشه به سرعت و با موفقیت به نتیجه نرسد. در چنین مواردی، قانون تمهیداتی را پیش بینی کرده است:

مطابق بند (ب) ماده 113 قانون برنامه پنج ساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران: چنانچه مرجع مذکور (اداره ثبت) نتواند ظرف مدت دو ماه از تقاضای اجراء، نسبت به شناسایی و توقیف اموال متعهد سند، اقدام کند یا ظرف مدت شش ماه نسبت به اجرای مفاد سند اقدام نماید، متعهدٌله سند می تواند با انصراف از اجرای مفاد سند به محاکم دادگستری رجوع نماید.

این بدان معناست که اگر اداره ثبت ظرف مدت دو ماه از تاریخ درخواست زوجه، نتواند مالی از زوج را شناسایی و توقیف کند، یا ظرف شش ماه نتواند مهریه را وصول کند، زوجه می تواند با اخذ گواهی از اداره ثبت مبنی بر عدم امکان اجرای مهریه از طریق ثبت، به دادگاه خانواده مراجعه کرده و از آن طریق، مطالبه مهریه را پیگیری نماید.

این مسیر، به دلیل محدودیت های اداره ثبت در شناسایی اموال و عدم امکان صدور دستورات قضایی فراگیر، ممکن است در برخی موارد طولانی تر و کم اثرتر از مسیر دادگاه باشد، مگر اینکه زوجه از وجود اموال مشخص و غیرقابل پنهان کاری زوج اطلاع دقیق داشته باشد.

اموال قابل توقیف و مستثنیات دین

یکی از مهم ترین بخش ها در فرآیند دادخواست مهریه و توقیف اموال، شناخت دقیق اموال قابل توقیف و همچنین مستثنیات دین است. آگاهی از این موارد به زوجه کمک می کند تا انتظارات واقع بینانه ای از فرآیند مطالبه مهریه داشته باشد و برعکس، به زوج نیز نشان می دهد که چه اموالی در هر صورت از توقیف مصون هستند.

اموال قابل توقیف

اصل بر این است که تمامی اموال و دارایی های زوج که مالیت داشته و در مالکیت او باشند، قابل توقیف برای مهریه هستند. این اموال شامل موارد زیر می شوند:

• حساب های بانکی: موجودی تمامی حساب های بانکی زوج، اعم از سپرده های قرض الحسنه، جاری یا سرمایه گذاری، قابل توقیف است. دادگاه یا اداره ثبت می تواند با استعلام از بانک مرکزی، تمامی حساب ها و موجودی آن ها را شناسایی و توقیف کند.
• حقوق استخدامی: حقوق و مزایای دریافتی زوج از محل کار (چه دولتی و چه خصوصی) تا میزان معینی قابل توقیف است. طبق قانون، میزان قابل توقیف یک چهارم حقوق (در صورتی که زوج متأهل باشد و بدهی نفقه نداشته باشد) و یک سوم حقوق (در صورتی که زوج مطلق باشد و یا بدهی نفقه داشته باشد) است. این میزان برای امرار معاش زوج در نظر گرفته شده و مازاد بر آن برای پرداخت مهریه توقیف می شود.
• ملک و مستغلات: تمامی املاک و اراضی متعلق به زوج، اعم از مسکونی، تجاری، اداری یا زراعی، قابل توقیف هستند. پس از توقیف، ملک از طریق مزایده به فروش رفته و مهریه از محل آن پرداخت می شود.
• خودرو و سایر وسایل نقلیه: تمامی انواع خودرو، موتورسیکلت و سایر وسایل نقلیه که سند آن ها به نام زوج باشد، قابل توقیف هستند.
• سهام و اوراق بهادار: سهام شرکت ها، اوراق مشارکت، و سایر اوراق بهادار که در بورس یا خارج از بورس به نام زوج ثبت شده اند.
• سایر دارایی ها: هرگونه مال منقول و غیرمنقول دیگر مانند طلا و جواهرات، ابزارآلات گران قیمت، طلب از دیگران، سپرده های بیمه ای و … در صورت شناسایی و اثبات مالکیت زوج، قابل توقیف می باشند.

مستثنیات دین

مستثنیات دین به اموالی اطلاق می شود که حتی در صورت بدهکاری شخص، قابل توقیف نیستند. فلسفه وجودی مستثنیات دین، حمایت از حداقل زندگی آبرومندانه برای فرد بدهکار و خانواده اش است تا او به دلیل بدهی، دچار فقر مطلق نشود. این موارد در ماده 24 قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی و برخی قوانین دیگر مشخص شده اند:

• منزل مسکونی مورد نیاز: منزل مسکونی که عرفاً در شأن بدهکار و مناسب با وضعیت خانوادگی و اجتماعی او باشد و تنها محل سکونت او باشد، قابل توقیف نیست. اگر بدهکار بیش از یک ملک داشته باشد، مازاد بر نیاز او قابل توقیف است.
• اثاثیه مورد نیاز زندگی: اثاثیه منزل که برای زندگی ضروری است و عرفاً متناسب با شأن بدهکار باشد، مانند یخچال، اجاق گاز، تلویزیون و … قابل توقیف نیستند.
• ابزار و وسایل کار: ابزار و وسایل لازم برای کسب وکار و امرار معاش بدهکار، به شرطی که برای تأمین معاش او و خانواده اش ضروری باشند، از توقیف معاف هستند. مثلاً ماشین راننده تاکسی یا ابزار کار یک صنعتگر.
• کتب و لوازم علمی: کتب، ابزار و لوازم علمی و تحقیقاتی برای اهل علم و تحقیق، متناسب با شأن آنها.
• تلفن و سیم کارت: تلفن و سیم کارت مورد نیاز.
• حقوق بازنشستگی و وظیفه: حقوق بازنشستگی و وظیفه و مستمری که برای امرار معاش ضروری است.
• ودیعه مسکن: مبلغ ودیعه ای که مستأجر به موجر پرداخت می کند، در صورتی که برای تأمین مسکن ضروری باشد.

تشخیص مصادیق مستثنیات دین و انطباق آن ها با شرایط بدهکار، بر عهده قاضی است و ممکن است در موارد مختلف، تفسیر متفاوتی داشته باشد. برای مثال، یک خودروی لوکس ممکن است برای یک فرد، جزو مستثنیات دین نباشد اما برای فرد دیگری که راننده تاکسی است، وسیله کار ضروری تلقی شود.

مفهوم و اثبات اعسار از پرداخت مهریه

یکی از دفاعیات شایع زوج در مواجهه با دادخواست مهریه و توقیف اموال، ادعای اعسار است. اعسار به معنای ناتوانی مالی و عدم توانایی پرداخت دیون است و با عدم تمکن مالی متفاوت است.

تعریف اعسار و تفاوت آن با عدم تمکن مالی

• اعسار: در اصطلاح حقوقی، اعسار حالتی است که شخص به دلیل عدم دسترسی به اموال یا عدم توانایی مالی، قادر به پرداخت دیون خود نیست. در مورد مهریه، زوج می تواند با تقدیم دادخواست اعسار، از دادگاه درخواست کند که به دلیل ناتوانی در پرداخت یکجای مهریه، حکم به تقسیط آن صادر کند.
• عدم تمکن مالی: این عبارت به صرف نداشتن مال کافی اشاره دارد، اما اعسار علاوه بر نداشتن مال، بر عدم توانایی برای کسب مال یا تحصیل آن نیز دلالت دارد. فرد معسر ممکن است به دلیل نداشتن شغل، بیماری یا هر مانع دیگری، قادر به پرداخت بدهی خود نباشد.

نحوه تقدیم دادخواست اعسار توسط زوج

زوج می تواند همزمان با رسیدگی به دادخواست مهریه یا پس از صدور حکم مهریه، دادخواست اعسار خود را به دادگاه خانواده تقدیم کند. این دادخواست نیز از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت می شود. در دادخواست اعسار، زوج باید وضعیت مالی خود، میزان درآمد، هزینه های زندگی، بدهی ها و دلایل ناتوانی در پرداخت مهریه را به صورت شفاف توضیح دهد.

مدارک و دلایل لازم برای اثبات اعسار

اثبات اعسار بر عهده مدعی (زوج) است و او باید دلایل و مدارک کافی برای اثبات ناتوانی مالی خود به دادگاه ارائه دهد. این مدارک شامل:

• استشهادیه کتبی: حداقل دو شاهد (مرد) که از وضعیت مالی زوج اطلاع کامل دارند، باید کتباً شهادت دهند که زوج اموالی جز مستثنیات دین ندارد و قادر به پرداخت مهریه نیست.
• لیست اموال: ارائه فهرستی دقیق از کلیه اموال و دارایی های خود و همچنین دیون و بدهی ها.
• مدارک مالی: ارائه فیش حقوقی (در صورت شاغل بودن)، گواهی عدم اشتغال (در صورت بیکاری)، صورتحساب های بانکی، مدارک مربوط به هزینه های درمانی یا اقساط بانکی.
• پاسخ استعلامات: استعلام از سازمان ثبت اسناد، راهور، بانک ها و بورس جهت اثبات عدم مالکیت اموال دیگر.

آثار پذیرش اعسار (تقسیط مهریه) و تأثیر آن بر زوجه

در صورت پذیرش دادخواست اعسار توسط دادگاه، حکم به تقسیط مهریه صادر می شود. به این معنا که زوج مکلف می شود مهریه را به صورت اقساطی پرداخت کند. این اقساط معمولاً شامل یک پیش پرداخت (معمولاً چند سکه) و سپس اقساط ماهیانه است که میزان آن بر اساس توانایی مالی زوج و نظر قاضی تعیین می شود. آثار پذیرش اعسار بر زوجه عبارتند از:

• وصول تدریجی مهریه: زوجه به جای دریافت یکجای مهریه، آن را به صورت اقساط و در مدت زمان طولانی تر دریافت خواهد کرد.
• عدم امکان حبس زوج: در صورت تقسیط مهریه و پرداخت منظم اقساط، زوج دیگر مشمول حکم جلب یا حبس (که البته برای مهریه کلاً ممنوع شده است) نخواهد شد.

راه های اعتراض زوجه به ادعای اعسار زوج

زوجه حق دارد به دادخواست اعسار زوج اعتراض کند. برای این منظور، زوجه می تواند دلایل و مدارکی را به دادگاه ارائه دهد که نشان دهنده توانایی مالی زوج برای پرداخت مهریه است. این دلایل می تواند شامل معرفی اموال پنهان شده، شهادت شهود، یا ارائه مدارکی دال بر درآمدهای غیر رسمی زوج باشد. دادگاه به اعتراض زوجه رسیدگی کرده و در صورت اثبات توانایی مالی زوج، حکم اعسار را رد می کند.

معامله به قصد فرار از دین در مهریه

یکی از نگرانی های اصلی زوجه در فرآیند دادخواست مهریه و توقیف اموال، اقدام زوج به انتقال اموال خود به دیگران با هدف عدم پرداخت مهریه است. این عمل در حقوق ایران تحت عنوان معامله به قصد فرار از دین شناخته می شود و دارای تبعات قانونی خاصی است.

تعریف حقوقی فرار از دین

معامله به قصد فرار از دین به هرگونه انتقال مال توسط مدیون (زوج) به دیگری گفته می شود که با هدف جلوگیری از دسترسی طلبکار (زوجه) به آن مال و در نتیجه عدم توانایی پرداخت دین صورت می گیرد. این معامله ممکن است به صورت صوری یا با قیمت ناچیز انجام شود و معمولاً به نزدیکان و اقوام زوج صورت می پذیرد.

شرایط اثبات معامله به قصد فرار از دین

اثبات معامله به قصد فرار از دین بر عهده زوجه است و نیاز به دقت و جمع آوری شواهد دارد. شرایط اصلی اثبات عبارتند از:

1. وجود دین و طلب: باید مشخص شود که زوج در زمان انجام معامله، مدیون زوجه (بابت مهریه) بوده است. این دین می تواند از زمان عقد نکاح وجود داشته باشد.
2. انتقال مال: زوج اقدام به انتقال مالی از اموال خود به دیگری کرده باشد.
3. قصد فرار از دین: مهم ترین و دشوارترین شرط، اثبات قصد زوج مبنی بر فرار از دین است. این قصد را می توان از قرائن و امارات مختلفی استنباط کرد، مانند:
   • زمان معامله: اگر معامله بلافاصله پس از مطالبه مهریه یا نزدیک به آن انجام شده باشد.
   • قیمت معامله: اگر مال با قیمتی بسیار کمتر از ارزش واقعی آن منتقل شده باشد (معامله صوری).
   • طرف معامله: اگر مال به یکی از نزدیکان و اقوام زوج (مانند پدر، مادر، خواهر، برادر) منتقل شده باشد.
   • عدم وجود دلیل موجه: زوج دلیل منطقی و موجهی برای انتقال مال نداشته باشد.
4. تضییع حقوق طلبکار: انتقال مال منجر به عدم توانایی زوج در پرداخت دین شده و به حقوق زوجه آسیب رسانده باشد.

عواقب قانونی برای زوج و منتقل الیه (ابطال معامله، مجازات)

در صورت اثبات معامله به قصد فرار از دین، عواقب جدی برای زوج و گاهی برای شخصی که مال به او منتقل شده، در پی خواهد داشت:

• ابطال معامله: مهم ترین اثر حقوقی، ابطال معامله صورت گرفته است. با ابطال معامله، مال به مالکیت زوج بازمی گردد و زوجه می تواند برای توقیف آن اقدام کند.
• مجازات کیفری: طبق ماده 21 قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی، هر کس به قصد فرار از پرداخت دین، اموال خود را به دیگری انتقال دهد، به حبس تعزیری درجه شش (شش ماه تا دو سال) یا جزای نقدی معادل نصف محکوم به یا هر دو مجازات محکوم می شود. این مجازات هم برای زوج و هم برای منتقل الیه (در صورتی که با علم به قصد فرار از دین، مال را پذیرفته باشد) قابل اعمال است.

نکات مهم برای زوجه در مواجهه با این وضعیت

در صورتی که زوجه گمان می کند همسرش اقدام به معامله به قصد فرار از دین کرده است، باید نکات زیر را مد نظر قرار دهد:

• اقدام سریع: هر چه سریع تر برای دادخواست مهریه و توقیف اموال و همچنین طرح دعوای ابطال معامله اقدام کند.
• جمع آوری شواهد: هرگونه مدرک دال بر قصد فرار از دین (مانند تاریخ معامله، قیمت غیرمنطقی، هویت منتقل الیه، مکاتبات و …) را جمع آوری کند.
• درخواست تأمین خواسته: همزمان با دادخواست مهریه، حتماً درخواست تأمین خواسته و توقیف اموال را مطرح کند تا مانع از انتقالات بعدی شود.
• مشاوره با وکیل متخصص: طرح دعوای ابطال معامله به قصد فرار از دین، یک دعوای پیچیده حقوقی است که نیاز به تخصص دارد. مشاوره و همکاری با وکیل متخصص مهریه و دعاوی خانواده برای موفقیت در این پرونده ها حیاتی است.

اقدامات تکمیلی پس از توقیف اموال

پس از موفقیت در توقیف اموال زوج، فرآیند وصول مهریه هنوز به اتمام نرسیده است. مراحل تکمیلی برای تبدیل اموال توقیف شده به وجه نقد و پرداخت مهریه به زوجه ضروری است. این مراحل شامل کارشناسی، مزایده و نهایتاً پرداخت طلب می باشد.

کارشناسی و ارزش گذاری اموال توقیف شده

اولین گام پس از توقیف مال، ارزش گذاری آن است. این کار توسط کارشناس رسمی دادگستری انجام می شود:

• انتخاب کارشناس: دادگاه یا اداره اجرای ثبت، یک یا چند کارشناس رسمی را برای ارزش گذاری مال توقیف شده انتخاب می کند. طرفین نیز ممکن است حق معرفی کارشناس داشته باشند.
• بازدید و قیمت گذاری: کارشناس با حضور در محل و بررسی دقیق مال توقیف شده (اعم از ملک، خودرو، یا سایر اموال)، ارزش واقعی آن را بر اساس نرخ روز و شرایط بازار تعیین و گزارش خود را به مرجع قضایی یا ثبتی ارائه می دهد.
• اعتراض به نظریه کارشناسی: طرفین (زوجه و زوج) می توانند ظرف مهلت قانونی به نظریه کارشناس اعتراض کنند. در صورت اعتراض، دادگاه ممکن است کارشناسی مجدد را به هیئت کارشناسان ارجاع دهد.

نحوه برگزاری مزایده و فروش اموال

پس از تأیید نهایی ارزش گذاری، نوبت به مزایده و فروش مال توقیف شده می رسد تا از محل آن، مهریه زوجه وصول شود:

• نشر آگهی مزایده: اداره اجرا موظف است زمان و مکان مزایده را از طریق انتشار آگهی در روزنامه های کثیرالانتشار یا سایر روش های قانونی (مانند درج در تابلو اعلانات دادگستری یا اداره ثبت) به اطلاع عموم برساند. در آگهی، مشخصات مال، قیمت پایه مزایده، زمان و شرایط شرکت در مزایده ذکر می شود.
• برگزاری مزایده: مزایده در تاریخ و ساعت مقرر برگزار می شود و بالاترین پیشنهاد دهنده که واجد شرایط باشد، برنده مزایده اعلام می گردد.
• فروش مال: پس از تأیید صحت مزایده توسط مرجع صالح، مال به برنده مزایده منتقل می شود.
• عدم وجود خریدار: در صورتی که مال در مزایده به فروش نرسد، زوجه می تواند درخواست کند که مال به قیمتی که توسط کارشناس تعیین شده بود، به او منتقل شود تا مهریه خود را از این طریق وصول کند. در غیر این صورت، مزایده می تواند مجدداً با قیمت پایه پایین تر برگزار شود.

اولویت بندی پرداخت دیون

گاهی اوقات، زوج علاوه بر مهریه، بدهی های دیگری نیز دارد. در این صورت، تعیین اولویت پرداخت دیون از محل اموال توقیف شده اهمیت پیدا می کند:

• دیون ممتاز: برخی دیون دارای اولویت ممتاز هستند و باید پیش از سایر دیون پرداخت شوند، مانند مهریه (تا 110 سکه)، نفقه، و اجور معوقه.
• هزینه های اجرایی: هزینه های اجرایی پرونده (مانند حق الاجرا، هزینه های کارشناسی و مزایده) معمولاً از محل فروش مال پرداخت می شوند و ممکن است در اولویت قرار گیرند.
• سایر دیون: پس از پرداخت دیون ممتاز و هزینه های اجرایی، سایر بدهی ها به ترتیب مقرر قانونی یا بر اساس تاریخ طلب، پرداخت می شوند.

پیگیری دقیق این مراحل برای اطمینان از وصول کامل و صحیح مهریه ضروری است. در صورت بروز هرگونه پیچیدگی یا اختلاف، بهره گیری از مشاوره حقوقی تخصصی توصیه می شود.

نکات حقوقی و عملی مهم در دادخواست مهریه

در فرآیند دادخواست مهریه و توقیف اموال، علاوه بر مراحل قانونی، آگاهی از برخی نکات حقوقی و عملی می تواند به زوجه کمک کند تا پرونده خود را به نحو مؤثرتری پیگیری کند و از حقوق خود به بهترین شکل دفاع نماید.

مدت زمان تقریبی و احتمالی فرآیند مطالبه و توقیف مهریه

مدت زمان رسیدگی به پرونده های مهریه می تواند بسیار متغیر باشد و به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله:

• حجم پرونده های دادگاه: در شهرهای بزرگ، به دلیل حجم بالای پرونده ها، ممکن است فرآیند طولانی تر شود.
• میزان همکاری زوج: اگر زوج به سرعت مهریه را پرداخت کند یا با تقسیط آن موافقت نماید، زمان رسیدگی کاهش می یابد.
• وجود یا عدم وجود اموال: شناسایی و توقیف اموال زمان بر است. اگر زوج مالی برای توقیف نداشته باشد یا اموال خود را پنهان کرده باشد، فرآیند طولانی تر خواهد شد.
• تعداد اعتراضات و تجدیدنظرخواهی ها: هر مرحله از اعتراض به آرای دادگاه یا نظریه کارشناسی، زمان رسیدگی را افزایش می دهد.

به طور کلی، یک پرونده مهریه می تواند از چند ماه تا حتی چند سال به طول بینجامد. پرونده هایی که نیاز به شناسایی اموال پیچیده یا دعوای فرار از دین دارند، معمولاً طولانی تر هستند.

امکان درخواست ممنوع الخروجی زوج

یکی از ابزارهای قانونی برای اعمال فشار بر زوج جهت پرداخت مهریه، ممنوع الخروجی اوست. زوجه می تواند در صورت عدم پرداخت مهریه توسط زوج، درخواست ممنوع الخروجی او را از دادگاه یا اداره اجرای ثبت (در گذشته و اکنون در صورت مراجعه به ثبت) مطرح کند. این اقدام تا زمان پرداخت مهریه یا تعیین تکلیف آن، مانع از خروج زوج از کشور می شود. ممنوع الخروجی معمولاً تا سقف 110 سکه یا معادل ریالی آن قابل اعمال است و برای مازاد بر این مقدار، نیاز به ارائه وثیقه یا شناسایی اموال است.

حد نصاب 110 سکه و آثار آن بر حکم جلب و حبس زوج

موضوع حد نصاب 110 سکه یکی از نکات بسیار مهم در پرونده های مهریه است. طبق قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی، امکان صدور حکم جلب و حبس برای مهریه، صرفاً برای 110 سکه بهار آزادی یا معادل آن در نظر گرفته شده بود. اما در عمل و با صدور بخشنامه ها و دستورالعمل های اخیر از سوی قوه قضائیه، صدور حکم جلب برای مهریه عملاً ممنوع شده است و قضات تنها می توانند از طریق شناسایی و توقیف اموال اقدام کنند. این تغییر رویه با هدف کاهش جمعیت کیفری زندان ها و تغییر رویکرد از حبس بدهکاران مالی به سمت وصول طلب از محل دارایی ها صورت گرفته است.

آیا می توان مهریه را از پدرشوهر یا سایر اشخاص مطالبه کرد؟

اصل بر این است که مسئول پرداخت مهریه، شخص زوج است و مهریه فقط از اموال او قابل مطالبه و وصول است. اما در موارد استثنایی ممکن است بتوان به اشخاص دیگر نیز رجوع کرد:

• ضمانت شخص ثالث: اگر شخص ثالثی (مانند پدرشوهر) به صورت کتبی و رسمی، پرداخت مهریه را ضمانت کرده باشد. در این صورت، زوجه می تواند به ضامن نیز رجوع کند.
• تعهد شخص ثالث: اگر شخص دیگری در ضمن عقد نکاح یا به موجب سند رسمی دیگری، پرداخت مهریه را تعهد کرده باشد.

باید توجه داشت که این موارد بسیار محدود و نیازمند اثبات دقیق هستند و در صورت عدم وجود سند معتبر، امکان مطالبه مهریه از غیر زوج وجود ندارد.

وضعیت مطالبه مهریه از سهم الارث زوج

در صورتی که زوج فوت کند، مهریه زوجه به عنوان دین ممتاز از ترکه متوفی (سهم الارث او) قابل مطالبه است. به عبارت دیگر، پیش از تقسیم ارث بین وراث، ابتدا باید دیون متوفی، از جمله مهریه زوجه، از محل اموال باقی مانده از او پرداخت شود. زوجه می تواند با تقدیم دادخواست به دادگاه، مهریه خود را از ورثه متوفی (به میزان سهم الارثی که به هر یک از آنها رسیده است) مطالبه کند. این قاعده شامل کلیه اموال و دارایی هایی است که به زوج متوفی تعلق داشته است.

اهمیت مشاوره وکلای متخصص در پرونده های مهریه

پرونده های مهریه، با توجه به جنبه های مالی و عاطفی، و همچنین پیچیدگی های قانونی (مانند تغییرات بخشنامه ها، اعسار، فرار از دین، مستثنیات دین)، اغلب بسیار حساس و دشوار هستند. بهره گیری از مشاوره وکلای متخصص خانواده و مهریه می تواند مزایای متعددی داشته باشد:

• آگاهی از آخرین قوانین: وکلای متخصص از آخرین تغییرات قانونی و بخشنامه های قضایی (مانند بخشنامه 1403) مطلع هستند.
• انتخاب مسیر صحیح: وکیل می تواند با بررسی دقیق شرایط پرونده، بهترین مسیر (دادگاه یا اداره ثبت) را برای زوجه انتخاب کند.
• تسریع روند پرونده: وکیل با آشنایی به فرآیندهای اداری و قضایی، می تواند در تسریع رسیدگی و پیگیری پرونده مؤثر باشد.
• دفاع حقوقی مؤثر: وکیل می تواند بهترین دفاعیات را در برابر ادعاهای زوج (مانند اعسار) ارائه دهد و مانع از تضییع حقوق زوجه شود.
• پیشگیری از اشتباهات: اشتباهات حقوقی در مراحل اولیه می تواند عواقب جبران ناپذیری داشته باشد که وکیل از بروز آن ها جلوگیری می کند.

نتیجه گیری و توصیه پایانی

مطالبه مهریه، به عنوان یکی از مهم ترین حقوق مالی زوجه، فرآیندی پیچیده و دارای ابعاد حقوقی و اجرایی متعددی است. با توجه به آخرین بخشنامه قوه قضائیه در سال 1403، زوجه اکنون می تواند مستقیماً از طریق دادگاه خانواده برای مطالبه مهریه و توقیف اموال همسرش اقدام کند، که این امر تسهیل بزرگی در روند پیگیری حقوق وی محسوب می شود. شناسایی دقیق اموال قابل توقیف، آگاهی از مستثنیات دین، و چالش های حقوقی نظیر اعسار و فرار از دین، از جمله مواردی هستند که نیازمند دقت و آگاهی کامل از قوانین جاری است.

در هر مرحله از دادخواست مهریه و توقیف اموال، از جمع آوری مدارک اولیه و نگارش دادخواست تا شناسایی اموال، پیگیری در دادگاه، و نهایتاً اجرای حکم و مزایده، هرگونه اشتباه یا عدم آگاهی می تواند به طولانی شدن فرآیند یا تضییع حقوق منجر شود. بنابراین، توصیه اکید می شود که قبل از هرگونه اقدام حقوقی، با یک وکیل متخصص در امور خانواده و مهریه مشاوره نمایید. وکیل با اشراف به تمامی زوایای قانونی و رویه های قضایی، می تواند بهترین راهکارها را ارائه داده، از حقوق شما دفاع کرده، و در تسریع روند پرونده شما مؤثر باشد.