نور مناسب برای گیاه

نور مناسب گیاهان آپارتمانی؛ نور گیاهان آپارتمانی را چگونه تامین کنیم؟

اقسام نور مورد نیاز گیاهان: نور گیاه یکی از اصلی ترین عناصر مورد نیاز برای رشد است، همانطور که از دوران کودکی در مدرسه آموخته ایم، هر گیاهی برای رشد و‌ نمو به فاکتورهایی نظیر خاک، آب، هوا و نور مهتابی ال ای دی نیاز دارد. تمام گیاهان در سطح برگ های خود رنگیزه های جذب نور یا به اصطلاح رنگیزه های نوری دارند، این رنگیزه ها با قدرت بسیار زیاد نور ساطع شده از طرف خورشید یا نورهای مصنوعی را جذب کرده و باعث ایجاد واکنشی شیمیایی در سطح برگ می‌شود که ماحصل آن ایجاد کلروفیل است.

کلروفیل یا سبزینه که به دلیل رنگ سبز خود موجبات سبز شدن شاخ و برگ را نیز فراهم می‌آورد کارخانه غذاسازی گیاه بوده و با تولید انرژی حیات و زندگی گیاه را مقدور می‌سازد. از آنجاییکه تک تک فعالیت های گیاه نظیر جذب آب و املاح توسط ریشه، انتقال آن توسط ساقه، رشد طولی، گلدهی و سایر فعالیت ها نیازمند سوزاندن انرژی است میتوان به نقشی مهمی که نور در تولید انرژی دارد پی برد.

کلروفیل یا سبزینه

اما باید خاطر نشان کرد که نیاز نوری و نوع نور ورودی در گیاهان مختلف متفاوت بوده و عدم رعایت شدت و خفت آن به اصطلاح موجب افتادن از آن سمت بام شده و در نهایت مرگ گیاه را در پی دارد، در ادامه به تبیین انواع نور گیاهان آپارتمانی خواهیم پرداخت.

در این مقاله پاسخ خواهیم داد به

• عدم وجود نور چه تاثیری در رشد گیاه دارد؟
• منظور از نور مستقیم و غیر مستقیم چیست؟
• آیا میتواند جایگزین نور طبیعی باشد؟
• تعریف فتوپریودیسم یا دوره نوری
• معرفی گیاهان سایه دوست
• عوارض کمبود یا زیاد بودن نور بر گیاه

گیاهان را به طور مداوم در معرض نور قرار ندهید

در علوم گیاهی پدیده ای بنام فتوپریودیسم یا دوره نوری وجود دارد که به اهمیت و تاثیر تناوب تاریکی و روشنایی یا همان روز و شب بر رشد و‌ نمو، بیداری گیاه، گلدهی، ریزش برگ، گرده افشانی و غیره اشاره دارد. این پدیده خط بطلانی است بر عقیده افرادی که می‌پندارند در معرض نور نگه داشتن تمام گیاهان در طول شبانه روز باعث رشد بیشتر آنها می‌شود، در این خصوص باید دقت کرد که گیاهان از لحاظ مقدار زمانی که به نور نیاز دارند با هم متفاوتند و در سه دسته جای می‌گیرند شناخت این تقسیم بندی در تامین نوری اصولی گیاهان بسیار حائز اهمیت است.

پس ابتدا نور مورد نیاز گیاهان خود را با توجه به ادامه مطلب بسنجید و سپس اقدام به فراهم کردن آن کنید. در ادامه نور مناسب گیاهان آپارتمانی را با تقسیم بندی درست به شما معرفی میکنیم.

نور مناسب گیاهان آپارتمانی

نیاز نور گیاهان روز بلند

این گیاهان تنها در صورتی رشد و گل می‌دهند که دوره نوری طولانی داشته باشند، مثل بهار و تابستان که روزها طولانی تر است، البته طی پاییز و زمستان نیز میتوان در گلخانه با طولانی کردن دوره نوری به پرورش این نوع گیاهان پرداخت. از جمله گیاهان روز بلند میتوان به گل زنبق و اسفناج اشاره کرد. نور مناسب برای گیاهان روز باند حدود 12 الی 14 ساعت است که بهتر است به شکل فیلتر شده فراهم شود.

نیاز نور گیاهان روز کوتاه

این دسته از گیاهان فقط در دوره های نوری کوتاه اقدام به گلدهی می‌نمایند، اگر آنها را در معرض دوره نوری طولانی قرار دهیم صرفا به رشد جانبی خود ادامه داده و گلدهی خود را موکول به زمانی می‌نمایند که دوره نوری کوتاه تر شود مثلا صبر میکنند تا زمستان فرا رسد، مثل اطلسی، داوودی، ذرت، برنج نور مناسب گیاهان روز کوتاه 5 الی 8 ساعت است.

نیاز نور گیاهان بی تفاوت

این گیاهان برای تشکیل گل و رشد و نمو به طول روز و شب و میزان نور دریافتی حساسیتی نشان نمی دهند و چنانچه حداقل نیاز نوریشان تامین شود بصورت کامل رشد و گلدهی خود را به انجام می‌رسانند. ولی اگر میخواهید رشد بهتری داشته باشند بهتره حداقل 5 الی 8 ساعت برای آنها نور فراهم کنید. مانند گل میخک، گل میمون، گیاه زاموفیلیا و … اگر میخواهید با آشنا شوید حتما مطلب آن را در سایت مطالعه کنید.

اثر کمبود نور در گیاهان آپارتمانی چگونه است؟

نبود یا کمبود نور بر شکل ظاهری گیاه و رشد طولی آن تاثیر بسزایی دارد، گیاهان در معرض نور کم ساقه های نازک و بلندی خواهند داشت که از استحکام بالایی برخوردار نیست، برگ های این گیاهان کوچیک تر شده و از رنگ سبز فاصله میگیرد و به رنگ زرد متمایل می‌شوند.

کمبود نور مانع پر بودن و تراکم شاخ و برگ ها نیز میگردد. گیاهانی که چندین رنگ دارند در معرض نور کم رنگ خود را از دست میدهند، برگ ها هلالی شکل شده و به سمت نور متمایل می‌شوند، گیاهان گلده گل نمیدهند، در فصل رشد گیاه به قدر متعارف رشد نمی‌کند و یا برگ های جدید کوچکتر از برگهای قدیمی بوده و با رشد برگهای جدید برگ های قدیمی شروع به ریزش می‌کنند. پس سعی کنید حداقل نور گیاهان آپارتمانی را متناسب با نوع گیاه فراهم کنید تا رشد و شادابی آنها دچار مشکل نشود.

اثر نور زیاد بر گیاهان آپارتمانی چگونه است؟

وجود نور خیلی زیاد نیز مانند نور کم عوارضی دارد که با علائمی در ظاهر گیاه خود را نشان میدهد این علائم به شرح ذیل است :

• رنگ سبز برگ ها کمتر می‌شود
• برگ ها پیچیده ‌میشوند
• برگ‌ جدید کوچک تر هستند
• برگ ها پلاسیده و‌ پژمرده می‌شوند.

با این وجود برخی گیاهان هستند که در نور کم به رشد خود ادامه میدهند به این گیاهان اصطلاحا سایه دوست می‌گویند. گیاهان سایه دوست در اغلب آپارتمان ها و ادرات مشاهده می‌شود و به افرادی که علاقه‌مند به نگهداری گیاهان هستند اما فضای نوری مناسبی در منزل ندارند پیشنهاد می‌شود، تعدادی از این گیاهان به شرح زیر است :

نکته مهم که در مورد گیاهان سایه دوست باید متذکر شد این است که این گیاهان تبخیر و تعریق کمی دارند لذا آبدهی آنها باید کم باشد، آبیاری زیاد این نوع گیاهان پوسیدگی ریشه را در پی دارد.

منظور از نور مستقیم و غیر مستقیم چیست؟

پرورش دهندگان گل یا افرادی که در آپارتمان به نگهداری گل و گیاه مبادرت می‌ورزند گاهی علائم تابش نور مستقیم را در گیاه مشاهده می‌کنند، در برخی از گیاهان برای جلوگیری از مشاهده چنین عوارضی نظیر سوخته شدن نوک برگ ها ، ایجاد لکه های قهوای در سراسر برگ و سایر مواردی که بالاتر ذکر شد، توصیه می‌شود که گیاه را در نور غیر مستقیم نگهداری نمایید.

اما ممکن است این سوال پیش آید که نور غیر مستقیم چیست؟

اگر بین نور خورشید و گیاه حائلی قرار دهیم مثلا گیاه را پشت پرده قرار دهیم یا زاویه تابش نور با مکان مشخصی بصورت زاویه عمود نباشد به آن نور غیر مستقیم می‌گوییم .مثلا پنجره های شمالی، کم ترین میزان نور را دریافت میکنند و برای گیاهان سایه دوست عالی هستند لذا گیاهانی که نور کاملتری را می طلبند در پنجره شمالی قرار ندهید.

پنجره شرقی نیز اگر توسط پرده پوشیده شود نور غیر مستقیم خوبی در اختیار شما می‌گذارد، در این مکان میزان نور از پنجره شمالی بیشتر است. پنجره جنوبی و غربی ، توصیه می‌شود این پنجره ها را با پرده بپوشانید و گیاهانی را در این محل نگه داری ‌کنید که نیاز نوری بیشتری دارند. گیاهان سایه دوست را در بهار و تابستان در پشت پنجره شمالی و شرقی و در زمستان و پاییز در پشت پنجره جنوبی و غربی نگهدای کنید .

نور رشد، نور گیاهان آپارتمانی عالی

ارزانترین و آسانترین راه تامین نور گیاه نور آفتاب یا همان نور طبیعی است اما گاهی ممکن است در برخی از آپارتمان ها وجود ساختمان های مجاور یا درختان مانع ورود نور به داخل خانه شود، یا علی رغم وجود نور مایل باشیم گیاهان را در مکان تاریک قرار دهیم.

در این موارد این سوال پیش می‌آید که آیا میتوان از نور مصنوعی یا صنعتی به جای نور خورشید استفاده کرد یا خیر، پاسخ مثبت است نور مصنوعی میتواند جایگزین نور طبیعی باشد اما دقت کنید که لامپ های معمولی منازل قابلیت تامین نور را نداشته و توسط لامپ های رشد گیاه تامین می‌شود، این لامپ ها در بازار موجود هستند اما به دلیل گران بودن و مصرف بالای انرژی از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه نمی‌باشند ، لذا توصیه می‌شود فقط در زمستان یا در صورت نیاز از این نور ها استفاده کنید.

بحث مستقیم یا غیر مستقیم بودن نور مورد نیاز گیاهان فقط زمانی مورد اهمیت است که گیاه شما نور خود را از خورشید دریافت میکند و در خصوص لامپ های رشد گیاه مستقیم بودن تابش آن یا غیر مستقیم بودن آن عوارض تابش مستقیم آفتاب را به دنبال نخواهد داشت. ما به شما نور گیاهان آپارتمانی که باید تامین کنید و همچنین از چه نورهایی استفاده کنید تا گیاهان سرحال و شادابی داشته باشید را توضیح دادیم، حال شما هم تجربیات خود را در خصوص نور مناسب گیاهان آپارتمانی در بخش دیدگاه برای ما بنویسید تا سایر دوستان هم از تجربیات شما استفاده کنند.

وقتی گیاهان در معرض نور زیاد قرار بگیرند چه اتفاقی می افتد؟

در اینجا دو نکته را باید در نظر گرفت : 1. مدت زمان نور و 2. شدت نور.

مدت زمان نور به تعداد ساعات نوری که گیاه در هر روز دریافت می کند اشاره دارد و شدت نور میزان شدت آن مقدار نور در واحد سطح است.

1. مدت زمان نور

در بیشتر موارد ، گیاهان می‌توانند به مدت نامحدود در معرض نور قرار گیرند و همچنان به رشد خود ادامه دهند. با این حال ، قرار گرفتن طولانی مدت در معرض نور می تواند بر چرخه رشد و توانایی گلدهی گیاه تأثیر بگذارد ، اما این مورد بر اساس نوع گیاه متفاوت است. جالب است که بدانید که گیاهان در واقع به دلیل فرایندهای متابولیکی مهمی که در شب اتفاق می‌افتد ، در شب سریعتر رشد می کنند. با این حال بعضی از گیاهان برای رشد و یا شکوفایی به تاریکی بیشتری نیاز دارند و زمان شب برای آنها کافی نیست.

گیاهانی مانند بنت قنسول ، کالانکوئه و کاکتوس کریسمس به مدت طولانی برای چندین هفته به تاریکی نیاز دارند و به عنوان “گیاهان روز کوتاه” شناخته می‌شوند. بسیاری از گیاهان و سبزیجات برای شروع گلدهی به شبهای کوتاهی نیاز دارند و به عنوان “گیاهان روز طولانی” شناخته می شوند. به طور کلی ، تنها چرخه های رشد گیاه تحت تأثیر مدت زمان نور قرار می‌گیرند و به گیاهان آسیبی نمی رسد. وقتی گیاهان در معرض نور زیاد قرار بگیرند چه اتفاقی می افتد؟

2. شدت نور

شدت نور از قاب مهتابی چیزی است که باید مراقب آن باشید چرا که اثرات جبران ناپذیری بر روی گیاه ایجاد می‌کند. هنگامی که یک گیاه در معرض نور شدید قرار می گیرد ، بخشی از این انرژی نوری به گرما تبدیل می شود. گیاه شما باید اقداماتی را برای از بین بردن این انرژی گرمایی انجام دهد ، که به طور معمول شامل استفاده از مقداری آب موجود برای خنک شدن است.

با گذشت زمان ، این امر می‌تواند ذخایر آب گیاه را تخلیه کرده و آب کافی برای فرآیندهای حیاتی مانند فتوسنتز باقی نگذارد. اگر ظرفیت گیاه برای از بین بردن گرما به پایان برسد ، یا اگر مقدار گرمای تولید شده بیش از توانایی گیاه برای دفع آن باشد ، گیاه دچار آسیب حرارتی می شود. این اغلب به صورت لکه های زرد یا قهوه ای روی شاخ و برگ ، عموماً برگهای زرد ، لبه ها یا نوک برگهای ترد قهوه ای، یا برگهای فر خورده و افتاده ظاهر می شود. شدت نور همچنین ممکن است خاکی را که گیاه رطوبت را از آن می گیرد خشک کند و منجر به آبگیری سریع گیاه شود. این امر می‌تواند به طرق مختلف به گیاه آسیب برساند و گیاهان مختلف سطح تحمل متفاوتی نسبت به شدت نور دارند.

منبع : lamps2udirect.com