در صورت عدم همکاری یکی از وراث چه باید کرد؟
عدم همکاری یکی از وراث در فرایند انحصار وراثت یکی از موضوعاتی است که می‌تواند این فرایند را با مشکل روبه رو کند ما در این مقاله از وکیل ارث و میراث در تهران؛ سعی داریم موقعیتی را بررسی کنیم که در آن یکی از ورثه حاضر به همکاری با سایر وراث نمی‌باشد. همچنین به بررسی موقعیتی می‌پردازیم که به دلیل عدم حضور یکی از وراث سایرین دچار مشکل می‌شوند.
به عنوان مثال همه ما املاک بلا استفاده را مشاهده کرده‌ایم که به علت اختلاف وراث با یکدیگر رها شده‌اند. پاسخ این که چگونه باید این مشکل را حل کنیم و املاک را بلا استفاده شده رها نکنیم در قانون مطرح شده است که در ادامه به بررسی آن می‌پردازیم و خواهیم گفت ارث چیه؟
1-راه حل اول| عدم همکاری یکی از وراث
اولین راه حل برای راضی کردن شخصی که از حضور و همکاری با سایر وراث خودداری می کند این است که به روش منطقی با او صحبت کنیم یا اینکه از روش کدخدامنشی استفاده کنیم و در صورتی که موفق به کسب رضایت او نشدیم راه حل دوم در پیش می‌گیریم.
2-راه حل دوم| عدم همکاری یکی از وراث
راه حل دوم این است که وراث دعوای خلع ید مشاعی را مطرح کنند از طریق این دعوا ملک مورد نظر پلمب می‌شود و وراث می‌توانند در خصوص سرنوشت ملک مورد نظر با توافق یکدیگر تصمیم‌گیری کنند شاید برای شما سوألی مطرح شود تحت این عنوان که چرا وراث باید ملکی را که به ارث می‌برند پلمب کنند پاسخ این است که گاهی اوقات بعضی از ورثه از ملکی که به آنها ارث رسیده است بهره بیشتری نسبت به سایر وراث می‌برند و در این حالت حاضر به حضور و همکاری با سایر وراث در خصوص فروش آن مال نیستند و از طریق پلمب کردن ملکی که به ارث می‌رسد سایر وراث که بهره کمتر یا حتی هیچ بهره‌ای نمی‌برند در وضعیت برابر با وراثی که بهره بیشتری می‌برند قرار می‌گیرند.
3-راه حل سوم| عدم همکاری یکی از وراث
اگر استفاده از دو راه حلی که پیشتر به آن اشاره شد نتیجه نداد از راه حل سوم استفاده می‌شود در ماده ۹۵ قانون آیین دادرسی مدنی بیان شده است که: (عدم حضور هریک از اصحاب دعوا و یا وکیل آنان در جلسه دادرسی مانع رسیدگی و اتخاذ تصمیم نیست.) بنابراین اگر یکی از وراث در جلسه دادگاه حاضر نشود و همکاری نکند دادگاه موظف است که جلسه رسیدگی به دادخواست را بدون حضور و همکاری او برگزار نماید و در آخر دادگاه حکم غیابی صادر می‌کند و سهم هر یک از وراث را تعیین می‌نماید.
نکات
۱-تا زمانی که فرایند انحصار وراثت به پایان برسد هیچ کدام از وراث نمی‌توانند در اموال متوفی تصرف داشته باشند.
۲-هزینه انحصار وراثت توسط تمام وراث پرداخت می‌گردد. به این صورت که این هزینه بین آنها تقسیم می‌شود.
۳-تنها اشخاصی می‌توانند درخواست گواهی انحصار وراثت کنند که یا وارث باشند یا ذی نفع. منظور از ذی نفع اشخاصی هستند که به طور مثال از متوفی طلب دارند.
در گواهی انحصار وراثت سهم الارث ورثه تعیین می‌شود و وظیفه صدور آن با شورای حل اختلاف آخرین محلی است که متوفی در آن اقامت داشته است. حال اگر یکی از وراث حضور نداشته باشد و یا همکاری لازم را انجام ندهد شورای حل اختلاف می‌تواند از اداره ثبت احوال استعلام کند و با ارائه مدارک لازم گواهی انحصار وراثت دریافت می‌شود این مدارک عبارتند از گواهی فوت متوفی، شناسنامه متوفی، شناسنامه وراث و استشهادیه محضری اگر موجود باشد. قانون برای ورثه‌ای که در مراحل انحصار وراثت حضور و یا همکاری نداشته‌اند فرصتی را قائل شده است که تا قبل از صدور گواهی انحصار وراثت می‌توانند اعتراض خود را بیان کنند.
ارث چیست؟
به تمامی اموالی که فرد بعد از فوت خود به جا می‌گذارد ارث گفته می‌شود. این اموال می‌تواند شامل آپارتمان، زمین، ماشین، پول نقد و … باشد که بعد از فوت فرد باید با توجه به وصیت نامه و وراث ایشان این ارث تقسیم شود.
وراث شامل چه کسانی می‌شود؟
به هر شخصی که بعد از فوت متوفی از ایشان ارث ببرد، ورثه گفته می‌شود. وراث به صورت قانونی به سه طبقه تقسیم می‌شوند که به ترتیب اولویت دسته اول بیشتر از دو دسته دیگر است.
- طبقه اول شامل پدر، مادر، فرزند، همسر و نوه متوفی می‌شود.
- طبقه دوم شامل پدر بزرگ، مادر بزرگ، خواهر، برادر و فرزندان آنها می‌باشد.
- طبقه سوم را عمه، عمو، دایی، خاله و فرزندان آنها تشکیل می‌دهند.
دلایل عدم همکاری وراث در تقسیم ارث
حتما تا به حال در اطرافیان خود دیده یا شنیده‌اید زمانی که فردی فوت می‌کند، وراث ایشان برای تقسیم اموال متوفی به مشکل بر می‌خورند. در بعضی از موارد این مشکل پیش آمده برای عدم حضور در جلسه تقسیم ترکه و عدم همکاری یکی از وراث است. برای مثال همه‌ی وراث برای توافق نامه‌ی محضری تقسیم اموال به نتیجه می‌رسند ولی یکی از وراث به هر دلیلی مخالف انجام این کار است. یا در موارد دیگر ممکن است همه‌ی وراث به توافق برسند که وکالتی به وکیل بدهند که امور انجام شود ولی اگر یکی از وراث سهمش را بخواهد و راضی به گرفتن وکیل نباشد، چالشی برای همه ایجاد خواهد کرد.
در صورت عدم همکاری ورثه برای تقسیم ارث چه باید کرد؟
به صورت کلی در حل موضوعات این چنینی که نفرات مختلفی درگیر هستند بهترین راه حل مذاکره‌ی مسالمت آمیز است. یعنی باید همه‌ی وراث با یک دیگر مذاکره کنند تا به نتیجه برسند. پیشنهاد ما به شما این است که در صورت بروز این مشکل و همکاری نکردن یکی از وراث حتما موضوع را با وکیل پایه یکی دادگستری که به صورت تخصصی کار انحصار وراثت را انجام می‌دهد صحبت کنید؛ تا ایشان با ورثه‌ای که همکاری نمی‌کند حرف بزند.
انحصار وراث در صورت وجود نداشتن این مشکلات هم پروسه طولانی و وقت‌گیری است، که با بروز این موضوع طولانی‌تر هم می‌شود. اما در صورتی که یکی از وراث سهمش را بخواهد و اگر وراث حاضر به تقسیم نباشند چه باید کرد؟ اگر بعد از مذاکره به نتیجه مثبتی نرسیدید باید دعوای خلع ید از را طرح کنید. این دعوا برای زمانی کاربرد دارد که ملک خاصی از اموال متوفی به تعدادی از وراث تعلق می‌گیرد. در این صورت وراث برای تقسیم این مال همکاری لازم را نمی‌کنند. دعوای خلع ید از ملک مشاعی به این صورت است که ملکی که سر آن به نتیجه مشترکی نرسیدند را پلمپ می‌کنند.
هدف از این است که از نظر دادگاه موضوع کارشناسی شود. وقتی این دعوا طرح شود و دادگاه کارشناسی لازم را انجام دهد در نهایت آن وراثی که قرار بود از یک ملک بهره‌ای نبرد یا درصد کمی بهره ببرند با وراث دیگر در شرایط برابر قرار می‌گیرند و به یک اندازه بهره می‌برند.
مواد قانونی مربوط به خلع ید از ملک مشاع:
ماده ۴۳ قانون اجرای احکام مدنی: در مواردی که حکم خلع ید علیه متصرف ملک مشاع به نفع مالک قسمتی از ملک مشاع صادر شده باشد از تمام ملک خلع ید می‌شود، ولی تصرف محکوم له در ملک خلع ید شده مشمول مقررات املاک مشاعی است.
ماده ۵۷۶ قانون مدنی: طرز اداره کردن اموال مشترک تابع شرایط مقرره بین شرکاء خواهد برد.
ماده ۵۸۲ قانونی مدنی: شریکی که بدون اذن یا در خارج از حدود اذن تصرف در اموال شرکت نماید ضامن است. در شرایطی که هیچ کدام از روش‌های بالا کاربردی نداشت دادگاه موظف است جلسه دادرسی را بدون حضور ورثه‌ای که همکاری نمی‌کند تشکیل دهد. در این صورت حکم صادر شده از طرف دادگاه غیابی است و در آن سهم در یکی از وراث مشخص می‌شود.
ماده ۹۵ قانون آیین دادرسی مدنی: عدم حضور هریک از اصحاب دعوا و یا آنان در جلسه دادرسی مانع رسیدگی و اتخاذ تصمیم نیست. در موردی که دادگاه به اخذ توضیح از خواهان نیاز داشته باشد و نامبرده درجلسه تعیین شده حاضر نشود و با اخذ توضیح از خوانده هم دادگاه نتواند رای بدهد، همچنین در صورتی که با دعوت قبلی هیچ یک از اصحاب دعوا حاضر نشوند و دادگاه نتواند در ماهیت دعوا بدون اخذ توضیح، رای صادر کند دادخواست ابطال خواهد شد.
همچنین در صورت عدم همکاری یکی از وراث برای تقسیم ارث، وراث دیگر می‌تواند مراحل دریافت گواهی انحصار وراثت را انجام دهند و در صورتی که هر کدام از ورثه حاضر به دادن اطلاعات هویتی خود برای ادامه کار نبودند می‌توان با گرفتن و با استعلام شورای حل اختلاف، مدارک مورد نیاز را از اداره ثبت احوال دریافت کرد.
حضور یکی از ورثه در خارج از کشور و عدم همکاری ایشان برای انحصار وراثت
در حالت عادی که یکی از وراث در خارج از کشور است، باید به شخصی یا وکیل پایه یک دادگستری وکالت بدهد تا به جای ایشان در مراحل انحصار وراثت حضور داشته باشد. ولی در صورتی که ایشان قصد عدم هکاری برای تقسیم ارث را داشتند به روش بالا یعنی استعلام شورای حل اختلاف از ثبت احوال موضوع حل می‌شود.
وکیل برای عدم همکاری ورثه برای تقسیم ارث
بهتر است بدانید به دلیل این که این موارد به دفعات تکرار شده است و وکیل پایه یک دادگستری که به صورت تخصصی کار انحصار وراثت را انجام می‌دهد در مواجه با شکایت یکی از وراث قرار گرفته، می‌تواند در کوتاه‌ترین زمان ممکن مشکل شما را حل کند. پیشنهاد ما به شما این است که حتما قبل از انجام کاری که مراحل انحصار وراثت شما را طولانی‌تر کند با وکیل متخصص این امر مشورت کنید.
سوالات متداول
در صورت عدم همکاری وراث، چه باید کرد؟
ابتدا لازم است که بین وراث مذاکرده صورت گیرد، اگر بعد از مذاکره به نتیجه مثبتی نرسیدید باید دعوای خلع ید را مطرح کنید.
گرفتن وکیل برای دعوای عدم همکاری وراث چه مزیتی دارد؟
وکیل در مواجه با شکایت یکی از وراث، می‌تواند در کوتاه‌ترین زمان ممکن مشکل شما را حل کند.