همه چیز درباره کش ارتودنسی و مدت‌زمان استفاده از آن
کش ارتودنسی را می‌توانیم به عنوان یکی از ابزارها و تجهیزات مورداستفاده در روند ارتودنسی دندان معرفی کنیم. اگر شما نیز از ناهنجاری و بی‌نظمی دندان‌های خود رنج می‌برید، حتما یک بار به فکر ارتودنسی دندان‌های خود افتاده‌اید. ارتودنسی دندان روشی است که کمک می‌کند تا شما دندان‌های صاف، مرتب و کاملا یکدست داشته باشید. در این زمینه حتما واژه کش ارتودنسی را شنیده‌اید که نقش بسیار مهمی در درمان ارتودنسی و فرم دهی دندان‌ها دارند. در ادامه قصد داریم تا بیشتر با کش دندان ارتودنسی یا ارتودنسی الاستیک و نگهداری آن آشنا شویم.
کش ارتودنسی چیست؟
به صورت کلی متخصص ارتودنسی در تهران در راستای تسریع روند بهبودی و فرم دهی دندان‌ها، معمولا از ابزارهای مختلفی استفاده می‌کنند. کش ارتودنسی را می‌توان از ابزارهای بسیار کاربردی و مناسب در شیوه ارتودنسی ثابت معرفی کرد. این قطعه‌های الاستیک معمولا در کنار بریس ها و سیم متصل‌کننده قرار می‌گیرند و نقش مهمی را ر روند صاف و مرتب کردن دندان‌ها ایجاد می‌کنند. کش دندان ارتودنسی با عناوین باند و یا الاستیک نیز شناخته میشود؛ در واقع این کش‌ها با اعمال فشار بیشتر، میتوانند باعث تسریع روند درمان شوند.
انواع کش های ارتودنسی
حال که به صورت کلی با تعریف الاستیک ارتودنسی آشنا شدیم، لازم است تا انواع مختلف این محصولات را نیز بشناسیم و اطلاعات مفیدی درباره آنها به دست آوریم. به صورت کلی می‌توانیم بگوییم که ما دو نوع کش ارتودنسی داریم که هر دوی آنها نیز خاصیت ارتجاعی دارند آما موارد کاربرد و استفاده آنها با یکدیگر متفاوت است.
- نوع اول از کش ارتودنسی، کش‌های اورینگ هستند که در رنگ‌های مختلف تولید شده و دور هر براکت قرار می‌گیرند. هدف کاربرد این کش ها برای نگه داشتن سیم در شیار براکت است.
- نوع دیگر کش ارتودنسی در این زمینه، کش های رابربند هستند که تا حدی از مدل قبلی بزرگ‌تر بوده و تنوع رنگی بالاتری نیز دارند. از این مدل کش دندان ارتودنسی معمولا برای وارد کردن فشار بیشتر به فک و برطرف کردن مشکلات آن استفاده میشود. این کش ها طولانی‌تر بوده و میتوانند دو یا چند براکت را به یکدیگر متصل کنند.
نحوه گذاشتن کش ارتودنسی
تقسیم‌بندی دیگری نیز برای انواع کش ارتودنسی انجام میشود که بر اساس نحوه اتصال آن‌هاست. چند نمونه از کش های ارتودنسی پرکاربرد در این زمینه به شرح زیر هستند:
- کش مثلثی
- کش جعبه ای
- کش کلاس ۱
- کش کلاس ۲
- کش کلاس ۳
کش ارتودنسی برای چیست؟
حال که تا حدی با مفهوم و انواع کش ارتودنسی آشنا شدیم، لازم است تا با هدف استفاده از این ابزار آشنا شویم. قطعا برای شما نیز سؤال پیش‌آمده است که چرا از کس ارتودنسی استفاده میشود؟ در این قسمت به بررسی پاسخ این پرسش می‌پردازیم. درواقع ارتودنتیست‌ها از کش دندان ارتودنسی برای حرکت فک‌ها و دندان‌ها در جهت‌های خاص استفاده می‌کنند. صرفا با استفاده از ارتودنسی ثابت، نمی‌توان به این هدف دست پیدا کرد و در این زمینه به کس ارتودنسی نیاز است. با استفاده از الاستیک می‌توان به جلو یا عقب کشیدن یکی از فک‌ها پرداخت. همچنین در برخی از مواقع برای حرکت عرضی یکی از فک‌ها نیز می‌توان از این کش ها استفاده نمود.
انواع اتصال کش های ارتودنسی
همان‌طور که در بخش‌های قبلی نیز اشاره کردیم، کش ارتودنسی را می‌توان بر اساس نوع اتصال نیز دسته‌بندی کرد. از این رو در این بخش قصد داریم تا به بررسی کامل انواع اتصال کش های ارتودنسی بپردازیم. نوع اتصال الاستیک، به صورت کلی به نوع و میزان مشکل دندان‌ها و فک فرد بستگی دارد. چند نمونه از مهم‌ترین اتصال‌ها در این راستا به شرح زیر هستند.
کلاس ۱
ساده‌ترین روش اتصال کش ارتودنسی، مربوط به کلاس یک میشود که در آن به بستن فاصله بین دندان‌ها در یک ردیف دندانی پرداخته میشود. به عنوان مثال در این روش، کش به براکت قلاب‌دار دندان نیش فک بالا و از طرف دیگر دندان آسیاب همین ردیف متصل میشود. از این رو این کش میتواند فاصله بین دندان‌ها را با اعمال فشار، کمتر کرده و آنها را به یکدیگر متصل کند.
کلاس ۲
در صورتی که وضعیت قرارگیری دندان‌ها، نیاز به جا به جایی جزئی دندان‌ها فک بالا به سمت عقب و یا دندان‌های آسیاب فک پایین به سمت جلو داشته باشند، از این روش اتصال کش ارتودنسی استفاده میشود. در این روش باید کش ارتودنسی به براکت قلاب‌دار یکی از دندان‌های نیش بالا و از طرف دیگر به دندان اول یا دوم آسیاب فک پایین متصل شود.
کلاس ۲ مثلثی
این روش نیز در مواردی مشابه با موارد کلاس دو به کاربرده میشود. تنها تفاوت میان این دو گزینه، به وجود آمدن یک شکل مثلث در بین کش های متصل شده است. در این روش کش به براکت دندان آسیاب بزرگ نیز متصل شده و نتیجه همان مثلث خواهد شد.
کلاس ۳
به صورت کلی نحوه اتصال کش در این روش، معکوس کلاس ۲ است. در این راستا کش به قلاب براکت دندان نیش فک پایین و دندان آسیاب فک بالا متصل میشود. همان‌طور که واضح است، این روش برای حرکت دندان‌های فک بالا به سمت جلو و دندان‌های فک پایین به سمت عقب، مورداستفاده قرار می‌گیرد.
کلاس ۳ مثلثی
در این روش نیز دقیقا مشابه با روش کلاس ۲ مثلثی، در نهایت یک مثلث به وجود می‌آید. در اتصال به این روش باید کش ارتودنسی به براکت قلاب‌دار یکی از دندان‌های نیش پایین و سپس دندان‌های آسیاب کوچک و بزرگ فک بالا متصل شود تا نتیجه مطلوب را برای فرد به دنبال داشته باشد.
کلاس مستطیلی
در صورتی که هدف از استفاده از کش ارتودنسی برای قرارگیری هر دو فک بر روی یکدیگر باشد، باید از این روش اتصال استفاده کنید. کش در این نوع از اتصال باید به دو دندان از هر فک متصل شوند تا درنهایت به شکل یک مستطیل درآید.
کلاس میدلاین
در این روش از اتصال کش ارتودنسی، هدف تراز کردن دو فک به صورت عمودی دنبال میشود. در این نوع از پیکربندی، کش باید به قلاب دو دندان نیش در دو فک و دو سمت مقابل هم متصل شود تا درنهایت کارایی موردنظر را داشته باشد.
کراس بایت
یکی دیگر از روش‌های اتصال کش ارتودنسی، کراس بایت است. در بهترین حالت برای این روش باید از داخل قوس فکی بالا به قوس فکی پایین، اتصال برقرار شود.
مثلث قدامی
در صورتی که در قسمت جلوی دهان، بین فک بالا و پایین فاصله وجود داشته باشد، باید از این روش برای کاهش این فاصله استفاده نمود. در این راستا لازم است تا کش به براکت قلاب دار دندان نیش فک بالا و دندان نیش فک پایین و در نهایت دندان آسیاب فک پایین متصل شود.
مزایای استفاده از کش الاستیک ارتودنسی
استفاده از این بندهای لاستیکی کش مانند به هنگام پشت سر گذاشتن پروسه درمانی ارتودنسی دندان ها از مزایای بسیار زیادی برخوردار بوده که در این بخش به صورت موردی، ما به هر یک از آنها اشاره کرده ایم:
- اصلاح موقعیت دندان های فک بالا و پایین و قرار گیری آنها در جایگاه اصلی خود
- اصلاح بایت یا فک های عقب یا جلو آمده و فیت شدن دندان ها و فک بالا و پایین بر روی یکدیگر
- تسریع روند بهبودی و موفقیت آمیز بودن پروسه درمانی فرد
معایب استفاده از کش ارتودنسی دندان
ارتودنسی دندان با وجود اثربخشی آن در حل مسائل مختلف دندانی، دارای معایب قابل توجهی نیز میباشد. اولاً آنها میتوانند ناراحتی و درد را ایجاد کنند؛ به ویژه در مرحله تنظیم اولیه و پس از اعمال روش های سفت کردن. در برخی موارد بیماران باید درد، زخم دهان و اختلال در خوردن برخی غذا ها را تحمل کنند. علاوه بر این، درمان های ارتودنسی معمولا نیاز به زمانی قابل توجه دارد که گاهی اوقات ممکن است چند سال طول بکشد؛ در این صورت، کش ارتودنسی برای افرادی که برنامه های شلوغ دارند، ناراحتی ایجاد خواهد کرد.
برای نگهداری بریس ها یا تراز کننده ها لازم است روال بهداشت دهان و دندان را رعایت کنید که برای این کار ممکن است با چالش هایی مواجه شوید. همچنین هزینه کش های ارتودنسی میتواند کمی شما را در استفاده از آن مردد کند؛ چرا که ممکن است همیشه به طور کامل توسط بیمه پوشش داده نشود و بار مالی بر بیماران و خانواده آنها ایجاد کند.
در نتیجه مواردی که ذکر شد، خطر بروز عوارض قابل توجه، مانند تحلیل ریشه یا مشکلات لثه که میتواند در طول درمان ارتودنسی ایجاد شود، نظارت دقیق و منظم توسط متخصصین ارتودنسی را ضروری میسازد. بنابراین در حالی که استفاده از کش ارتودنسی دندان میتواند نتایج مفیدی را به همراه داشته باشد، بیماران باید از استفاده از آن، این معایب را در مقابل فواید آن قرار دهند و مناسب بودن کش ارتودنسی را برای خود بسنجند.